Chuyển đổi số y tế – Thách thức lớn cho bệnh viện chuyên sâu

Trong bối cảnh hiện nay, việc ứng dụng dữ liệu lớn và trí tuệ nhân tạo (AI) trong chẩn đoán và điều trị y khoa đang trở thành xu hướng tất yếu. Tuy nhiên, tại Diễn đàn Y tế Việt Nam 2025, GS.TS Lê Hữu Song, Giám đốc Bệnh viện Trung ương Quân đội 108, đã chỉ ra những thách thức lớn mà các bệnh viện chuyên sâu đang phải đối mặt trong quá trình chuyển đổi số y tế.
Thách thức lớn nhất là thay đổi tư duy và con người
GS.TS Lê Hữu Song nhận định rằng nền tảng công nghệ và cơ sở hạ tầng là thách thức đầu tiên trong việc chuyển đổi số y tế. Thực tế cho thấy rằng nền tảng băng thông và hệ thống máy chủ ở nhiều bệnh viện chưa thực sự chuẩn hóa, dẫn đến khó khăn trong việc khai thác và sử dụng dữ liệu y tế. Hơn nữa, dữ liệu y tế có thể lớn nhưng chưa được thống nhất và chuẩn hóa, gây khó khăn cho việc ứng dụng AI và phân tích dữ liệu.
Yếu tố quyết định và cũng là thách thức lớn nhất là con người, với sự e ngại thay đổi. Việc triển khai bệnh án điện tử đòi hỏi phải xây dựng quy trình chuẩn từ chuyên môn và quản lý, nhưng không phải đơn vị hoặc cá nhân nào cũng sẵn sàng thực hiện. Sự e ngại thay đổi này có thể đến từ việc thay đổi thói quen làm việc, lo ngại về việc mất thời gian và công sức để thích nghi với hệ thống mới.
Bệnh viện lớn chậm chuyển đổi số
Hồ sơ bệnh án điện tử là điểm cốt lõi trong chuyển đổi số y tế. Tuy nhiên, đến nay chỉ có 270 cơ sở y tế thực hiện xong việc này, trong đó không nhiều bệnh viện hạng đặc biệt hoặc cấp chuyên sâu. Từ thực tiễn, GS.TS Lê Hữu Song cho rằng các bệnh viện càng lớn, càng chuyên sâu thì lại càng khó và chậm trong chuyển đổi số y tế. Mấu chốt vấn đề là “thay đổi tư duy”, trong khi thay đổi thói quen ở đơn vị càng lớn thì càng khó khăn.
Bệnh viện có hàng chục nghìn quy trình chuyên môn khác nhau, và văn bản giấy không kết nối với nhau. Để chuyển đổi số và sử dụng AI, các đơn vị từ lâm sàng, cận lâm sàng, đến dược, trang thiết bị, kiểm soát nhiễm khuẩn… phải kết nối và chia sẻ dữ liệu.
Chi phí đầu tư lớn
Các chuyên gia tính toán rằng trung bình mỗi bệnh viện tuyến tỉnh cần đầu tư hơn 10 tỷ đồng để triển khai bệnh án điện tử. Với các bệnh viện quy mô lớn, số tiền đầu tư còn lớn hơn rất nhiều. Điều này đòi hỏi các bệnh viện phải có kế hoạch đầu tư và triển khai cụ thể để đảm bảo hiệu quả của việc chuyển đổi số y tế.
Trước đó, Bộ Y tế yêu cầu đơn vị chuyên môn xây dựng quy định kết cấu chi phí ứng dụng CNTT trong giá dịch vụ khám chữa bệnh, cần hoàn thành trong tháng 6, tuy nhiên đến nay vẫn chưa có hướng dẫn cụ thể. Điều này gây khó khăn cho các bệnh viện trong việc lên kế hoạch và triển khai chuyển đổi số y tế.