Phát triển công nghệ vũ trụ đang trở thành yêu cầu cấp thiết để đảm bảo an ninh, chủ quyền quốc gia, thúc đẩy kinh tế – xã hội và nâng cao vị thế của Việt Nam trên trường quốc tế. Tuy nhiên, việc thu hút nhân lực và đầu tư cho lĩnh vực chiến lược này vẫn còn nhiều thách thức cần vượt qua. Tại một tọa đàm gần đây, các chuyên gia đã thảo luận về những giải pháp thúc đẩy sự phát triển của ngành công nghệ vũ trụ Việt Nam.
Ông Lý Hoàng Tùng, phó vụ trưởng Vụ Khoa học kỹ thuật và Công nghệ, Bộ Khoa học và Công nghệ, nhấn mạnh rằng phát triển nhân lực và hạ tầng là nội dung trọng tâm trong phát triển khoa học công nghệ vũ trụ. Hiện nay, việc đào tạo chuyên gia và các nhà khoa học đang được các trường đại học đẩy mạnh với việc mở các mã ngành mới nhằm thu hút người trẻ tham gia. Tuy nhiên, ông cũng bày tỏ mối quan ngại rằng giới trẻ hiện nay tỏ ra ít quan tâm đến các ngành liên quan đến công nghệ vũ trụ.
TS Nguyễn Lương Quang, chuyên gia đến từ Viện Năng lượng nguyên tử và năng lượng thay thế – CEA Paris-Saclay của Pháp, chỉ ra rằng cơ chế đầu tư cho khoa học của Việt Nam vẫn còn hạn chế. Ông đề xuất cần có cơ chế để thương mại hóa các sản phẩm công nghệ vũ trụ, nhằm thu hút nhân tài và tạo điều kiện thuận lợi cho người trẻ tham gia vào lĩnh vực này.
PGS.TS Phạm Anh Tuấn, tổng giám đốc Trung tâm Vũ trụ Việt Nam, cho rằng để thúc đẩy sự phát triển của ngành công nghệ vũ trụ, cần xây dựng chiến lược dài hạn, không chỉ giới hạn trong 10 năm mà phải có kế hoạch đến năm 2040, 2050. Ông cũng đề xuất cần thành lập một cơ quan hàng không vũ trụ quốc gia để điều hành tập trung và có cơ chế đảm bảo tài chính cho lĩnh vực này.
Trước dự báo kinh tế vũ trụ toàn cầu sẽ đạt 1.400 tỉ USD vào năm 2030, các chuyên gia cho rằng đã đến lúc Việt Nam cần xác định vũ trụ không chỉ là công nghệ chiến lược mà còn là một ngành kinh tế tiềm năng. Việc xây dựng một chiến lược quốc gia về kinh tế vũ trụ sẽ mở ra những cơ hội phát triển mới cho Việt Nam trong việc tham gia vào thị trường toàn cầu.
Bên cạnh đó, một số doanh nghiệp Mỹ đã bày tỏ mong muốn đầu tư vào các lĩnh vực công nghệ, năng lượng, y tế, hàng không vũ trụ tại TP.HCM. Điều này cho thấy tiềm năng hợp tác giữa Việt Nam và các doanh nghiệp nước ngoài trong lĩnh vực công nghệ vũ trụ, từ đó có thể khai thác các nguồn lực và kinh nghiệm quốc tế để phát triển ngành công nghệ vũ trụ trong nước.
