Bộ phim tài liệu “Xẩm đỏ” – một tác phẩm ghi lại hình ảnh và聲音 của nghệ nhân Hà Thị Cầu, người hát xẩm cuối cùng của thế kỷ 20 – đang trong quá trình hoàn tất thủ tục chuyển giao bản quyền cho tỉnh Ninh Bình. Đạo diễn Lương Đình Dũng, người đứng sau bộ phim này, cho biết ông đang hoàn tất các thủ tục để chuyển giao bản quyền của bộ phim.
Bộ phim “Xẩm đỏ” đã được hoàn thành từ năm 2011, nhưng đến nay, chính quyền tỉnh Ninh Bình vẫn thể hiện mong muốn mua bản quyền để bảo tồn và quảng bá di sản văn hóa này. Được thực hiện trong nhiều năm, từ 2008 đến 2010, bộ phim có hơn 1.200 phút quay ban đầu. Sau đó, bộ phim được chỉnh sửa và rút gọn xuống còn 68 phút, nhằm giúp khán giả có thể thưởng thức nhiều bài hát hơn từ nghệ nhân Hà Thị Cầu.
Điểm đặc biệt của bộ phim “Xẩm đỏ” là không sử dụng lời bình, thay vào đó để nghệ nhân tự nhiên thoải mái khi hát như thể đang tâm sự trực tiếp với khán giả. Đạo diễn Lương Đình Dũng chia sẻ, mục tiêu của ông là lưu giữ lại tất cả những gì liên quan đến nghệ nhân Hà Thị Cầu như một di sản văn hóa truyền thống để lại cho Ninh Bình và cho cả kho tàng nghệ thuật xẩm của Việt Nam.
Bộ phim không chỉ ghi lại hình ảnh về nghệ nhân Hà Thị Cầu, mà còn tái hiện sinh động bức tranh về miền quê Việt Nam với chợ quê, hoa gạo, bến đò…, tất cả hòa quyện trong tiếng sênh, nhịp phách. Những hình ảnh này không chỉ giúp người xem hình dung về cuộc sống nông thôn xưa, mà còn cảm nhận được tinh thần nghệ thuật trong những câu hát xẩm.
Ngoài “Xẩm đỏ”, đạo diễn Lương Đình Dũng còn có nhiều tác phẩm nổi tiếng về nghệ thuật chèo như “Hề cu Sứt”, “Thầy bói đi chợ”, “Lý trưởng mẹ Đốp”, “Phù thủy sợ ma”, “Thị Màu lên chùa”. Ông cho rằng, cội nguồn để tạo nên những tác phẩm nghệ thuật đích thực vẫn phải bắt nguồn từ những tác phẩm văn học, nghệ thuật dân tộc.
Với việc chuyển giao bản quyền “Xẩm đỏ” cho tỉnh Ninh Bình, đạo diễn Lương Đình Dũng hy vọng bộ phim sẽ được bảo tồn và phát huy giá trị, góp phần quảng bá di sản văn hóa của dân tộc đến với công chúng. Đây cũng là cách để chúng ta trân trọng và kế thừa những giá trị văn hóa truyền thống của dân tộc.
