Sẻ đồng ngực vàng, một loài chim di cư quý hiếm đang trên bờ tuyệt chủng trong tự nhiên, vừa được phát hiện tại Việt Nam. Vào tháng 5/2025, các nhà nghiên cứu thuộc Trung tâm Nhiệt đới Việt – Nga đã ghi nhận sự xuất hiện của hai cá thể Sẻ đồng ngực vàng trong một đợt khảo sát hệ thống chim tại đảo Ba Mùn, thuộc Vườn Quốc gia Bái Tử Long, tỉnh Quảng Ninh.

Phát hiện này mang lại hy vọng mới cho nỗ lực bảo tồn loài chim này và chỉ ra rằng hệ sinh thái tại khu vực Đông Bắc Việt Nam vẫn duy trì được những điều kiện sinh cảnh phù hợp cho các loài chim hoang dã trong mùa di cư. Sẻ đồng ngực vàng thuộc họ Sẻ đồng (Emberizidae) và chủ yếu phân bố tại khu vực Á – Âu. Mặc dù trước đây có số lượng lên tới hàng chục triệu cá thể, nhưng số lượng của chúng đã suy giảm hơn 90% trong vòng 40 năm qua do các hoạt động săn bắt trái phép, mất sinh cảnh và biến đổi đất nông nghiệp.

Do sự suy giảm nghiêm trọng, loài này đã được xếp vào nhóm Cực kỳ nguy cấp (CR) trong Sách Đỏ của Liên minh Bảo tồn Thiên nhiên Quốc tế (IUCN) từ năm 2017. Tại Việt Nam, Sẻ đồng ngực vàng được coi là loài chim trú đông rất hiếm gặp, thường di cư qua các khu vực Tây Bắc, Đông Bắc, Trung Trung Bộ và Nam Bộ. Chúng ưa thích các sinh cảnh mở như trảng cỏ, đồng ruộng, rừng ngập mặn hoặc vùng cây bụi gần nguồn nước, và có thể sống ở độ cao lên đến 1.730m.

Tuy nhiên, trong những năm gần đây, số lượng cá thể của loài này được ghi nhận tại Việt Nam ngày càng giảm. Một trong những nguyên nhân chính dẫn đến sự suy giảm nghiêm trọng của loài chim này là nạn săn bắt để làm món ăn “đặc sản”, đặc biệt tại các quốc gia nằm trên tuyến di cư. Ngoài ra, việc thu hẹp diện tích rừng, chuyển đổi đất nông nghiệp và ô nhiễm môi trường sống cũng góp phần làm mất nơi cư trú của chúng.

Để bảo vệ loài chim quý hiếm này, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Chỉ thị số 04/CT-TTg ngày 17/5/2022, yêu cầu thực hiện các giải pháp cấp bách nhằm bảo vệ các loài chim hoang dã, di cư tại Việt Nam – trong đó có Sẻ đồng ngực vàng. Sự hiện diện của loài này tại Việt Nam không chỉ là một tín hiệu quan trọng cho sự bảo tồn của loài này mà còn đóng vai trò mắt xích quan trọng trong chuỗi thức ăn tự nhiên, góp phần duy trì cân bằng sinh thái.

Việc bảo vệ Sẻ đồng ngực vàng cũng giúp ngăn chặn sự suy thoái của các hệ sinh cảnh quan trọng – đồng thời thúc đẩy ý thức cộng đồng trong việc bảo vệ động vật hoang dã, chống lại các hoạt động khai thác và buôn bán trái phép. Là loài di cư xuyên lục địa, việc bảo vệ Sẻ đồng ngực vàng không thể là nỗ lực đơn lẻ của một quốc gia. Việt Nam hiện đang đóng vai trò là điểm trú đông và hành lang di cư của loài này, do đó việc duy trì hệ sinh thái tự nhiên, đặc biệt tại các vườn quốc gia và khu bảo tồn, là yếu tố then chốt trong chương trình bảo tồn chung.

Khi mùa hè đến với những đợt nắng nóng gay gắt, việc lái xe trở nên tiềm ẩn nhiều nguy cơ mất an toàn và hư hại phương tiện. Để đảm bảo an toàn và duy trì độ bền của xe, các tài xế cần lưu ý đến một số yếu tố quan trọng. Dưới đây là 5 lưu ý quan trọng giúp tài xế phòng tránh sự cố và bảo vệ xe hiệu quả.

Trước hết, việc kiểm tra lốp xe và nước làm mát trước khi khởi hành là vô cùng quan trọng. Lốp xe là bộ phận chịu ảnh hưởng lớn nhất khi tiếp xúc trực tiếp với mặt đường nóng bức. Áp suất trong lốp có thể tăng nhanh chóng, dễ dẫn đến nguy cơ nổ lốp. Do đó, tài xế cần kiểm tra áp suất lốp theo khuyến cáo của nhà sản xuất và quan sát mặt lốp để phát hiện vết rạn, nứt bất thường. Một chiếc lốp xe tốt sẽ giúp giảm thiểu nguy cơ mất kiểm soát xe khi lái trên đường.

Tương tự, nước làm mát cũng cần được kiểm tra kỹ trước khi đi đường dài, đặc biệt vào thời điểm nắng nóng đỉnh điểm. Hệ thống làm mát có thể xuống cấp, dễ rò rỉ hoặc trục trặc, gây nóng máy, thậm chí bó máy. Việc kiểm tra nước làm mát không chỉ giúp ngăn chặn những hư hỏng không mong muốn mà còn đảm bảo hiệu suất hoạt động của xe.

Thứ hai, hạn chế đỗ xe lâu dưới nắng trực tiếp cũng là một yếu tố quan trọng. Để xe phơi nắng nhiều giờ liền không chỉ khiến nội thất xuống cấp mà còn làm nhiệt độ trong cabin tăng cao, dễ ảnh hưởng đến sức khỏe người ngồi bên trong và gây áp lực lớn lên hệ thống điều hòa của xe. Nếu buộc phải đỗ xe ngoài trời, nên chọn chỗ có bóng râm, dùng bạt che hoặc phim cách nhiệt loại tốt cho kính chắn gió, cửa sổ. Có thể hé cửa kính một chút để không khí lưu thông, tránh tích nhiệt quá mức.

Một số chủ xe thường có thói quen đỗ xe dưới ánh nắng mặt trời mà không biết rằng điều này có thể gây ra những hậu quả nghiêm trọng. Ánh nắng mặt trời có thể làm tăng nhiệt độ trong xe lên mức rất cao, dẫn đến việc các bộ phận trong xe bị hư hỏng.

Thứ ba, không để các vật dễ cháy nổ trong xe. Nhiệt độ trong khoang cabin có thể vượt quá 60 độ C khi đỗ xe giữa trưa nắng. Các vật dụng như bật lửa, chai xịt khử mùi, nước hoa, pin sạc dự phòng, lon nước ngọt… có nguy cơ phát nổ hoặc rò rỉ, gây cháy nổ, hư hại nội thất. Những vật dụng này không chỉ gây nguy hiểm cho người trong xe mà còn có thể gây ra những hư hỏng không mong muốn cho xe.

Thứ tư, chuẩn bị các vật dụng phù hợp để bảo vệ tài xế. Lái xe lâu dưới trời nắng gắt, đặc biệt lúc nắng xiên buổi sáng hoặc chiều rất dễ gây chói mắt, mỏi mắt, giảm tầm nhìn. Để đảm bảo an toàn, tài xế nên hạ tấm che nắng đúng cách, đeo kính râm phân cực, đội mũ lưỡi trai để hạn chế ánh sáng trực tiếp. Một số tài xế thường chủ quan mà bỏ qua yếu tố này, dẫn đến giảm khả năng quan sát và tăng nguy cơ tai nạn.

Cuối cùng, cho người và xe nghỉ ngơi khi đi đường dài cũng là một yếu tố quan trọng. Lái xe liên tục dưới thời tiết nắng nóng dễ khiến động cơ bị quá nhiệt. Tài xế cần thường xuyên theo dõi đồng hồ nhiệt độ, tránh để kim báo vượt ngưỡng an toàn. Chỉ cần 10-15 phút nghỉ ngắn để duỗi người, uống nước, hít thở không khí mát lành là đủ để hồi phục thể lực và sự tỉnh táo cần thiết. Đồng thời, đây cũng là quãng thời gian đáng quý giúp xế cưng ‘nguội máy’, giảm áp lực lên động cơ và hệ thống làm mát sau thời gian hoạt động liên tục.

Ngày 2/8/2025, Ủy ban Nhân dân (UBND) xã Sóc Sơn đã tổ chức Lễ ra quân phong trào thi đua ‘Sáng – Xanh – Sạch – Đẹp’, đồng thời tiến hành tổng kiểm tra và xử lý các vi phạm liên quan đến trật tự an toàn giao thông, trật tự công cộng và vệ sinh môi trường trên địa bàn. Trọng tâm của hoạt động này là khu tái định cư Tiên Dược – Mai Đình. Đây là một trong những nỗ lực cụ thể nhằm thực hiện Kế hoạch số 25/KH-UBND ngày 21/7/2025 của UBND xã Sóc Sơn, hướng tới lập thành tích chào mừng Đại hội Đảng bộ xã lần thứ nhất.

Qua rà soát, khu tái định cư Tiên Dược – Mai Đình vẫn tồn tại nhiều vi phạm gây mất mỹ quan đô thị và ảnh hưởng đến an toàn giao thông. Những vi phạm này bao gồm việc dựng lều lán tạm trên đất công, lấn chiếm vỉa hè, lòng đường, treo biển quảng cáo sai quy định, tập kết rác thải, vật liệu xây dựng trái phép, cây cỏ dại mọc um tùm, và nhiều cây xanh bị gãy đổ hoặc lấn chiếm ô đất công cộng để trồng rau, dựng mái che.

Lễ ra quân có mục tiêu nâng cao ý thức tự giác chấp hành pháp luật của người dân trong việc bảo vệ cảnh quan, trật tự và môi trường sống. Đồng thời, xử lý triệt để các vi phạm, giải tỏa lấn chiếm, làm sạch, làm đẹp diện mạo đô thị phục vụ Đại hội Đảng bộ xã. UBND xã đã xây dựng kế hoạch tổ chức cụ thể với thời gian từ 6h30 đến 17h00 ngày 2/8/2025, tại sân bóng khu tái định cư Tiên Dược – Mai Đình. Sau phần lễ là phần thực hiện đồng loạt các nhiệm vụ tại thực địa, chia làm 4 tổ công tác phụ trách các khu vực khác nhau. Mỗi tổ đều có phân công rõ ràng về lãnh đạo chỉ huy, cán bộ điều phối, lực lượng hỗ trợ và phương tiện phục vụ.

Tham gia buổi ra quân là lực lượng liên ngành với quy mô lên tới hàng trăm người, bao gồm cán bộ các phòng, ban xã; Công an; Ban Chỉ huy quân sự; các hội đoàn thể; các công ty dịch vụ công ích; cán bộ giáo viên các trường học; Trung đoàn 141 cùng người dân địa phương. Tổng cộng có hơn 300 người tham gia, cùng nhiều phương tiện, thiết bị chuyên dụng như xe cẩu, máy xúc, xe nâng, máy hàn, máy cưa, công cụ cắt tỉa, bộ đàm, loa đài và các công cụ hỗ trợ đảm bảo việc xử lý vi phạm, thu gom rác thải, phát quang cây cỏ, chỉnh trang đô thị được thực hiện hiệu quả.

Phòng Kinh tế xã Sóc Sơn được giao làm đơn vị thường trực, chủ trì tổ chức triển khai kế hoạch, điều phối phương tiện, nhân lực, máy móc, xây dựng dự toán kinh phí trình UBND xã phê duyệt. Các phòng, ban, đơn vị chức năng và các công ty hạ tầng tham gia theo chức năng, nhiệm vụ được giao.

Bên cạnh đó, công tác hậu cần và tuyên truyền cũng được chuẩn bị chu đáo. Phong trào thi đua ‘Sáng – Xanh – Sạch – Đẹp’ không chỉ là hành động cụ thể để xử lý những tồn tại về hạ tầng và môi trường, mà còn là hoạt động mang ý nghĩa tuyên truyền sâu sắc, khơi dậy ý thức cộng đồng trong việc giữ gìn cảnh quan, trật tự và nếp sống văn minh. Qua đó, xây dựng hình ảnh xã Sóc Sơn ngày càng khang trang, sạch đẹp, an toàn và đáng sống hơn.

Với sự quyết liệt của chính quyền và sự đồng lòng của nhân dân, tin tưởng rằng đợt ra quân lần này sẽ tạo được chuyển biến tích cực, lâu dài trong quản lý đô thị và môi trường tại địa phương.

🔥 Ống hút MNWHUC Kính mắt uống nước, Ống hút tuần hoàn đầy màu sắc có thể tái sử dụng, Ống hút vòng linh hoạt PVC vui nhộn Đồ dùng sinh nhật đang giảm giá!

Chỉ còn 12.760 VND (giảm 23% so với giá gốc 16.588 VND)

👉 Xem chi tiết & Mua ngay!

Một nhóm nghiên cứu và sinh viên tại Việt Nam đã cùng nhau tạo ra một triển lãm nghệ thuật và tổ chức tọa đàm về nghề đồng nát và vấn đề rác thải nhựa. Sự kiện này là kết quả của sự hợp tác giữa nhóm Recycurbs Viet, do TS Nguyễn Thái Huyền chủ trì, và sinh viên chương trình liên kết đào tạo Cử nhân Kiến trúc Pháp.

Nhóm Recycurbs Viet đã thực hiện nghiên cứu về mạng lưới thu gom rác phi chính thức và vai trò của nghề đồng nát trong chuỗi giá trị tái chế nhựa tại Việt Nam. Song song đó, các sinh viên đã tổ chức triển lãm ‘Đồng nát ve chai với tương lai rác nhựa’ và tọa đàm ‘Nghề đồng nát, quá khứ, hiện tại, tương lai?’ dưới sự hướng dẫn của các giảng viên từ Viện Đào tạo và Hợp tác Quốc tế và Viện Pháp tại Hà Nội.

Triển lãm này sử dụng các chất liệu như bao ni lông, chai nhựa, lon thiếc để tạo ra các tác phẩm nghệ thuật, nhằm kể lại những câu chuyện sinh tồn nơi tầng đáy đô thị. Các tác phẩm này không chỉ mang giá trị nghệ thuật mà còn thể hiện góc nhìn sâu sắc về vấn đề rác thải và sinh nhai của những người thu gom rác. Tiến sĩ – Họa sĩ Lê Thanh, người hướng dẫn sinh viên trong dự án này, cho biết việc lựa chọn hình tượng và phát triển thành tác phẩm nghệ thuật không hề đơn giản.

Các sinh viên đã phải trải qua nhiều khó khăn trong quá trình thực hiện, từ việc phác thảo, khắc cao su, in tranh cho đến khâu trưng bày. Tuy nhiên, những nỗ lực của họ đã được đền đáp khi triển lãm và tọa đàm trở thành một sự kiện nghệ thuật đáng chú ý, thu hút sự quan tâm của nhiều người.

Triển lãm và tọa đàm này không chỉ là một sự kiện nghệ thuật đơn thuần mà còn là minh chứng sống động cho sự quan tâm của thế hệ trẻ ngành kiến trúc đến các vấn đề môi trường – xã hội. Qua đó, khẳng định vai trò của giáo dục nghệ thuật trong việc khơi dậy tư duy bền vững và trách nhiệm công dân.

Triển lãm mở ra những đối thoại mới về vấn đề rác thải, về sự lắng nghe và thấu hiểu những giá trị mà đô thị từng vứt bỏ. Thông qua các hoạt động này, các bạn trẻ hy vọng có thể truyền tải thông điệp mạnh mẽ về tầm quan trọng của việc tái chế, tái sử dụng và bảo vệ môi trường. Đây là một nỗ lực đáng ghi nhận trong việc nâng cao nhận thức về vấn đề môi trường và thúc đẩy hành động tích cực trong cộng đồng.

Với những nỗ lực không ngừng nghỉ, nhóm Recycurbs Viet và các sinh viên chương trình liên kết đào tạo Cử nhân Kiến trúc Pháp đã và đang đóng góp vào một tương lai bền vững hơn cho môi trường và xã hội Việt Nam. Thông tin về triển lãm và tọa đàm đã được công bố rộng rãi trên các kênh truyền thông, nhằm kêu gọi sự tham gia và ủng hộ của cộng đồng.

Một nghiên cứu gần đây được công bố trên tạp chí PLOS One đã đưa ra lời cảnh báo về sự hiện diện của hàng nghìn hạt vi nhựa cực nhỏ trong không khí trong nhà và ô tô. Những hạt vi nhựa này có khả năng xâm nhập sâu vào phổi và tích tụ trong cơ thể, làm tăng nguy cơ mắc các bệnh nghiêm trọng.

Theo nghiên cứu, mỗi người trưởng thành có thể hít phải khoảng 68.000 hạt vi nhựa mỗi ngày từ không khí trong nhà. Kích thước của những hạt vi nhựa này dao động từ 1 đến 10 micromet, nhỏ hơn cả tế bào hồng cầu. Nguồn gốc của những hạt vi nhựa siêu nhỏ này chủ yếu đến từ sự hao mòn của các vật liệu nhựa trong đời sống hàng ngày, chẳng hạn như đồ gia dụng, vải nội thất, rèm cửa, thảm trải sàn, và đặc biệt là các chi tiết trong xe hơi.

Các chuyên gia y tế cảnh báo rằng việc tiếp xúc lâu dài với vi nhựa có thể gây ra nhiều hậu quả nghiêm trọng cho sức khỏe, bao gồm rối loạn nội tiết, vô sinh và dị tật bẩm sinh, rối loạn phát triển thần kinh, bệnh tim mạch và ung thư. Đặc biệt, cabin ô tô được coi là môi trường lý tưởng để tích tụ vi nhựa do không gian kín, ít thông gió, và chứa nhiều vật liệu nhựa dễ phân rã dưới tác động của nhiệt độ, ma sát và ánh nắng.

Kết quả nghiên cứu cho thấy mỗi mét khối không khí trong xe chứa 2.238 hạt vi nhựa, cao gấp 4 lần so với trong nhà ở. Điều này cho thấy rằng việc giảm thiểu mức độ phơi nhiễm với vi nhựa là rất cần thiết.

May mắn thay, các chuyên gia khẳng định rằng mỗi cá nhân vẫn có thể giảm thiểu đáng kể mức độ phơi nhiễm với vi nhựa nếu thay đổi một số thói quen hàng ngày. Một số biện pháp có thể được thực hiện, chẳng hạn như tránh sử dụng đồ nhựa dùng một lần, sử dụng ly inox, cốc thủy tinh và hộp đựng bằng thủy tinh thay cho đồ nhựa, không hâm nóng thực phẩm trong bao bì nhựa, mang túi vải khi đi siêu thị và hạn chế sử dụng túi nilon.

Vi nhựa không còn là vấn đề môi trường xa vời mà đã trở thành một mối nguy rõ ràng đối với sức khỏe cộng đồng. Khi không khí mà chúng ta hít thở mỗi ngày, ngay trong nhà ở hay xe ô tô, đã bị bao phủ bởi hạt nhựa siêu nhỏ, việc nhận thức rõ rủi ro và thay đổi hành vi tiêu dùng là điều cấp thiết. Bằng cách áp dụng các biện pháp phòng ngừa và thay đổi thói quen hàng ngày, chúng ta có thể giảm thiểu mức độ phơi nhiễm với vi nhựa và bảo vệ sức khỏe của mình.

Trong chiến dịch “Ngày không sử dụng túi nylon tại Việt Nam 2025”, hơn 62.000 túi nylon, tương đương gần 550kg, đã được giảm thiểu. Chiến dịch này được triển khai từ ngày 29-6 đến 3-7 bởi các doanh nghiệp bán lẻ, với mục tiêu giảm thiểu việc sử dụng túi nylon và thúc đẩy tiêu dùng bền vững.

Chiến dịch năm nay do Liên minh các nhà bán lẻ giảm túi nylon thực hiện, với sự tham gia của 16 doanh nghiệp lớn như Central Retail, LOTTE Mart, AEON Việt Nam, Coopmart, MM Mega Market, TH True Mart… Các nhà bán lẻ đã đồng loạt thay thế túi khó phân hủy bằng các loại túi thân thiện môi trường, tổ chức chương trình khuyến mãi khuyến khích khách mang theo túi cá nhân, đồng thời truyền thông rộng rãi về tiêu dùng bền vững.

Một số hoạt động nổi bật có thể kể đến như Central Retail tổ chức “Tháng không túi nylon” tại Huế. AEON Việt Nam phát động chương trình “Phân loại nhanh – Mua sắm xanh – Giảm rác thải” và dựng cây thông điệp tại siêu thị. Trong khi đó, Coopmart ưu đãi cho khách hàng sử dụng túi tái sử dụng; TH true mart tổ chức triển lãm và chụp ảnh nghệ thuật theo chủ đề xanh.

Chuỗi sự kiện không chỉ giúp giảm đáng kể lượng túi nylon tiêu thụ mà còn góp phần lan tỏa thói quen tiêu dùng xanh, thúc đẩy các mô hình kinh doanh bền vững theo hướng kinh tế tuần hoàn trong lĩnh vực bán lẻ.

Nhằm tổng kết chuỗi hoạt động “Ngày không sử dụng túi nylon tại Việt Nam 2025” và thúc đẩy các mô hình kinh doanh bền vững, phiên thảo luận “Thúc đẩy kinh tế tuần hoàn trong ngành bán lẻ” đã được tổ chức vào sáng ngày 31-7 tại Hà Nội. Sự kiện do Viện Chiến lược, Chính sách nông nghiệp và môi trường phối hợp cùng các đối tác tổ chức, thu hút sự tham gia của đại diện cơ quan quản lý, doanh nghiệp và tổ chức quốc tế.

Phiên thảo luận xoay quanh chủ đề tích hợp kinh tế tuần hoàn vào chuỗi cung ứng bán lẻ, chia sẻ kinh nghiệm về giảm sản phẩm nhựa dùng một lần, thúc đẩy tiêu dùng xanh và sử dụng nhãn sinh thái. Các chuyên gia và đại diện doanh nghiệp đã thảo luận về cách thức để thúc đẩy kinh tế tuần hoàn trong ngành bán lẻ, cũng như những thách thức và cơ hội trong việc chuyển đổi sang mô hình kinh doanh bền vững.

Thông qua phiên thảo luận, các tham dự viên đã có cơ hội trao đổi ý tưởng và kinh nghiệm, đồng thời kêu gọi sự tham gia của các bên liên quan trong việc thúc đẩy kinh tế tuần hoàn trong ngành bán lẻ. Sự kiện này cũng đánh dấu một bước quan trọng trong việc nâng cao nhận thức và hành động để bảo vệ môi trường và thúc đẩy phát triển bền vững.

Với những nỗ lực và cam kết của các doanh nghiệp bán lẻ và các bên liên quan, hy vọng rằng chiến dịch “Ngày không sử dụng túi nylon tại Việt Nam 2025” sẽ tiếp tục mang lại những kết quả tích cực và đóng góp vào mục tiêu bảo vệ môi trường và thúc đẩy phát triển bền vững ở Việt Nam.

Chuyển đổi sang xe điện hoặc các phương tiện giao thông thay thế đang trở thành xu hướng tất yếu nhằm bảo vệ môi trường và cải thiện chất lượng không khí. Tuy nhiên, quá trình này cần được thực hiện một cách linh hoạt và đảm bảo sự thuận tiện cho người dân, đặc biệt tại Việt Nam, nơi xe máy là phương tiện chính và có ý nghĩa kinh tế lớn.

Để khuyến khích sử dụng xe điện, cần có một giải pháp đồng bộ bao gồm phương tiện thay thế, tổ chức giao thông và chính sách hỗ trợ tài chính. Một trong những bước quan trọng là nâng cấp hệ thống phương tiện công cộng như xe buýt. Việc phát triển hạ tầng giao thông công cộng như tàu điện sẽ giúp tạo ra một mạng lưới giao thông hiệu quả và thân thiện với môi trường. Xe buýt điện nên thay thế xe buýt truyền thống, và các tuyến đường nên được ưu tiên cho phương tiện công cộng. Điều này không chỉ giúp giảm thiểu ùn tắc giao thông mà còn góp phần giảm ô nhiễm không khí.

Bên cạnh đó, hạ tầng cho người đi xe đạp và đi bộ cũng cần được quan tâm. Các tuyến đường dành riêng cho xe đạp và người đi bộ cần được xây dựng và bảo trì để đảm bảo an toàn và thuận tiện. Điều này không chỉ khuyến khích người dân sử dụng phương tiện thân thiện với môi trường mà còn giúp giảm tải cho hệ thống giao thông công cộng.

Về chính sách hỗ trợ, xe điện cần trở thành lựa chọn hấp dẫn hơn so với xe máy xăng thông qua việc giảm giá thành, phát triển hệ thống trạm sạc rộng khắp và ưu đãi về phí đỗ, nơi đỗ. Chính phủ và các tổ chức tài chính có thể cung cấp các khoản vay mua xe xanh với lãi suất thấp hoặc hỗ trợ trực tiếp để người dân có thể tiếp cận dễ dàng hơn với phương tiện điện.

Cuối cùng, vấn đề an toàn và xử lý pin xe điện sau hết hạn cần được giải quyết triệt để để tạo sự tin tưởng cho người dùng. Việc tái chế pin và các bộ phận khác của xe điện cần được quy định rõ ràng và thực hiện nghiêm túc để tránh tình trạng ô nhiễm thứ cấp.

Việc chuyển đổi sang phương tiện thân thiện môi trường hơn là một quá trình cần sự tham gia của cả chính quyền và người dân. Với giải pháp đồng bộ và chính sách hỗ trợ phù hợp, chúng ta có thể hướng tới một môi trường giao thông sạch sẽ và an toàn hơn cho tương lai.

Người dân sống gần Vườn quốc gia Phong Nha – Kẻ Bàng, tỉnh Quảng Trị, đã cải thiện đáng kể cuộc sống của họ thông qua các chương trình hỗ trợ sinh kế. Điều này không chỉ giúp giảm thiểu sự phụ thuộc vào rừng mà còn mang lại lợi ích lâu dài từ việc bảo vệ môi trường thiên nhiên.

Ông Đinh Xuân Hòa, một cư dân tại xã Bố Trạch, là một trong những người dân được hỗ trợ. Vào năm 2021, ông đã nhận được hỗ trợ 4 đàn ong để nuôi ong lấy mật. Với vị trí thuận lợi gần Vườn Quốc gia và diện tích nhà ở rộng rãi, đàn ong của ông đã phát triển mạnh mẽ, cung cấp một nguồn mật ổn định và tạo ra thu nhập đủ cho gia đình ông.

Trước đây, ông Hòa thường vào rừng để đốn gỗ quý bán, nhưng nhờ có nguồn thu nhập ổn định từ việc nuôi ong, ông đã có thể giảm thiểu việc vào rừng và tập trung vào việc chăm sóc gia đình.

Tương tự, tại thôn Tăng Hóa, xã Kim Điền, ông Cao Tiến Thân, 60 tuổi, đã bắt đầu công việc mới là chăn nuôi gà. Trước đây, ông và gia đình của mình phụ thuộc vào việc đi rừng để kiếm sản vật bán. Tuy nhiên, từ năm 2024, gia đình ông đã được hỗ trợ 90 con gà giống để phát triển kinh tế ngoài nghề đi rừng.

Ông Thân đã tập trung chăm sóc gà, vừa để lấy thịt, lấy trứng phục vụ bữa ăn của gia đình, vừa bán cho các nhà khác để lấy tiền trang trải sinh hoạt. Nhờ sự chăm chỉ và nỗ lực, gia đình ông đã thoát nghèo và dần ổn định cuộc sống.

Trưởng thôn Tăng Hoá, Cao Thị Luận, cho biết rằng trong năm 2024, hơn 20 gia đình trong thôn đã được Vườn Quốc gia Phong Nha – Kẻ Bàng hỗ trợ sinh kế là gà giống. Đây cũng là lựa chọn và đề xuất của chính bà con trong thôn.

“Nhận được hỗ trợ, bà con hết sức vui mừng. Giá trị của con giống không phải quá lớn nhưng rất thiết thực để bà con trong thôn quen dần với chu trình làm kinh tế,” chị Cao Thị Luận chia sẻ.

Theo Phó Chủ tịch UBND xã Kim Điền, Đinh Anh Tuấn, việc tuyên truyền, vận động và hỗ trợ sinh kế đã giúp người dân trong xã có công ăn việc làm ổn định. Hiện tại, trên địa bàn xã, các mô hình nuôi lợn lai rừng, gà địa phương đều cho thu nhập tốt.

Từ đó, tình trạng người dân vào rừng đánh bắt động vật, khai thác gỗ trái phép đã không còn xảy ra. Điều này đã góp phần bảo vệ rừng và môi trường thiên nhiên.

Đến cuối năm 2024, các chương trình hỗ trợ sinh kế đã cung cấp cho người dân vùng lân cận hơn 122.500 cây giống các loại, 311 con heo giống, 61 con bò giống, 60 con dê giống, 14.700 con gà giống, và trên 100 đàn ong giống.

Ngoài cung cấp cây, con giống, hỗ trợ kỹ thuật canh tác, ký kết hợp đồng bảo vệ rừng và đào tạo nghề du lịch, các chương trình thúc đẩy phát triển bền vững tại các khu vực lân cận Vườn Quốc gia còn hỗ trợ phát triển cơ sở hạ tầng, cải thiện diện mạo của khu dân cư.

Hàng năm, Vườn quốc gia Phong Nha – Kẻ Bàng còn ký hợp đồng bảo vệ rừng với người dân thôn, bản vùng đệm, vùng lõi, vùng giáp ranh. Qua đó, tạo việc làm cho người dân địa phương tham gia trực tiếp các hoạt động du lịch.

So với trước đây, những tác động trái phép của người dân đến tài nguyên rừng đã được hạn chế ở mức tối đa. Kết quả này có được là nhờ sự phối hợp chặt chẽ giữa chính quyền địa phương và Vườn quốc gia làm tốt công tác hỗ trợ sinh kế cho người dân.

Đặc biệt, mỗi người dân cũng nâng cao ý thức trong việc giữ rừng, bảo vệ để hưởng lợi từ rừng di sản.

Nikoi, một hòn đảo tư nhân nằm giữa quần đảo Riau của Indonesia, đang nổi lên như một điểm đến hàng đầu cho những người yêu thích du lịch và nghệ thuật. Hòn đảo này không chỉ sở hữu vẻ đẹp nguyên sơ mà còn là nơi hội tụ của các nghệ sĩ nổi tiếng, những người đến đây để tìm kiếm cảm hứng sáng tác. Với chương trình Ubah Rumah Residency, Nikoi đã trở thành một nơi truyền cảm hứng hiếm có, nơi các nghệ sĩ Đông Nam Á đến sống và sáng tác, tìm kiếm sự kết nối sâu sắc với tín ngưỡng dân gian và văn hóa của người bản địa Orang Laut.

Ở đây, du khách có thể bắt gặp các nghệ sĩ trình diễn, tham gia các buổi triển lãm nhỏ, học thủ công và khám phá các giá trị bền vững từ tác phẩm nghệ thuật. Không chỉ dừng lại ở đó, Nikoi còn mang đến trải nghiệm nghỉ dưỡng thân thiện môi trường thông qua 18 biệt thự ven biển được xây dựng bằng gỗ và lợp mái cỏ truyền thống. Tất cả các công trình kiến trúc trên đảo đều được thiết kế nhằm giảm thiểu tác động tiêu cực đến môi trường, hoàn toàn không sử dụng máy lạnh, không lãng phí, sử dụng nước mưa và năng lượng mặt trời.

Mọi hoạt động tại Nikoi đều hướng đến mục tiêu chung là kết nối con người với thiên nhiên bằng nghệ thuật. Quá trình sáng tạo và sản xuất tác phẩm nghệ thuật tại đây không chỉ thể hiện sự tôn trọng đối với môi trường tự nhiên mà còn là cơ hội để các nghệ sĩ và du khách trải nghiệm cuộc sống bền vững. Chính vì lẽ đó, Nikoi không chỉ là một điểm đến lý tưởng cho những ai yêu thích nghệ thuật và thiên nhiên mà còn là một hình mẫu cho du lịch bền vững.

Chương trình Ubah Rumah Residency tại Nikoi là một phần quan trọng trong nỗ lực kết nối nghệ thuật với thiên nhiên và văn hóa địa phương. Thông qua chương trình này, các nghệ sĩ có cơ hội sống và làm việc trong môi trường đầy cảm hứng, từ đó tạo ra những tác phẩm nghệ thuật độc đáo và giàu tính văn hóa. Du khách cũng có thể tham gia vào các hoạt động nghệ thuật, từ các buổi hội thảo, triển lãm cho đến các lớp học thủ công, để tìm hiểu sâu hơn về văn hóa và nghệ thuật tại Nikoi.

Kết hợp giữa thiên nhiên, nghệ thuật và văn hóa, Nikoi đang trở thành một biểu tượng cho du lịch bền vững và sáng tạo. Hòn đảo này không chỉ là nơi để nghỉ dưỡng mà còn là nơi để khám phá, sáng tạo và kết nối với thiên nhiên và con người. Với những nỗ lực không ngừng nghỉ trong việc bảo vệ môi trường và phát triển du lịch bền vững, Nikoi chắc chắn sẽ tiếp tục là điểm đến hấp dẫn cho những ai yêu thích nghệ thuật, thiên nhiên và tìm kiếm trải nghiệm khác biệt.

Một nghiên cứu gần đây do Trợ giáo Matthew McLean thuộc Khoa Sinh học và Sinh vật biển tại Đại học North Carolina Wilmington (UNCW) dẫn đầu, đã được công bố trên tạp chí Proceedings of the National Academy of Sciences (PNAS). Nghiên cứu này tìm hiểu những yếu tố khiến các rạn san hô trở nên đẹp mắt đối với công chúng – một vấn đề ngày càng quan trọng đối với cả giá trị bảo tồn và kinh tế của các hệ sinh thái này.

Nhóm nghiên cứu quốc tế do McLean tham gia đã phân tích vẻ đẹp được nhận thức của hơn 3.500 nhóm cá rạn san hô trên khắp thế giới. Họ đã kết hợp dữ liệu từ một chương trình giám sát rạn san hô toàn cầu với đánh giá về sức hấp dẫn thẩm mỹ của các loài cá, thu thập thông qua các cuộc khảo sát công khai. Kết quả cho thấy vẻ đẹp của rạn san hô có mối liên hệ chặt chẽ với cả số lượng loài và sự hiện diện của các loài cá đặc biệt sặc sỡ hoặc có hình dạng độc đáo.

Các rạn san hô, là một trong những hệ sinh thái màu sắc và sôi động nhất trên hành tinh, thu hút hàng triệu du khách mỗi năm và tạo ra lợi ích kinh tế lớn, đặc biệt là ở các quốc gia nhiệt đới đang phát triển. Vì vậy, các vùng nhiệt đới với sự đa dạng loài phong phú cần bảo vệ các hệ sinh thái này để duy trì và nâng cao giá trị tự nhiên của chúng.

Nghiên cứu cũng cho thấy các khu bảo tồn biển hỗ trợ các rạn san hô đẹp hơn. Do đó, bảo vệ vẻ đẹp của chúng nên là một phần chính của bảo tồn. Với ít hơn 7% rạn san hô được bảo vệ hiệu quả, những phát hiện này phản ánh nhu cầu về nỗ lực bảo tồn lớn hơn. Việc bảo tồn vẻ đẹp phong phú của đại dương giúp bảo vệ và hỗ trợ nghề đánh cá, du lịch và phúc lợi của con người.

Ngày 29/7, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã tổ chức buổi tổng duyệt chương trình biểu diễn nghệ thuật đợt 2 tại Nhà luyện tập kiêm biểu diễn của Đoàn Nghệ thuật Quảng Ninh. Sự kiện này có sự tham gia của các thành viên Hội đồng nghệ thuật biểu diễn của UBND tỉnh và đại diện từ các đơn vị chuyên môn liên quan.

Buổi tổng duyệt tập trung vào 3 vở kịch ngắn gồm: “Ngôi sao may mắn” của tác giả Tạ Tuấn Minh, “Chuyện nhà ông Khôi” của tác giả Thiên Ân và “Bố hứa với con” của tác giả Tạ Tuấn Minh. Các vở kịch này hướng đến việc tuyên truyền về các vấn đề xã hội quan trọng như Bộ quy tắc ứng xử trên địa bàn tỉnh, phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa” và phòng chống đuối nước, bảo vệ môi trường.

Cụ thể, “Ngôi sao may mắn” tập trung vào việc tuyên truyền về Bộ quy tắc ứng xử trên địa bàn tỉnh gắn với Bộ tiêu chí ứng xử trong gia đình, xã hội và giới trẻ hiện nay. Vở kịch “Chuyện nhà ông Khôi” hướng đến việc tuyên truyền về phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa” và xây dựng nông thôn mới nâng cao, nông thôn mới kiểu mẫu. Trong khi đó, “Bố hứa với con” đề cập đến vấn đề phòng chống đuối nước, bảo vệ môi trường và giảm thiểu rác thải.

Các thành viên trong Hội đồng nghệ thuật đã đánh giá cao giá trị nội dung tư tưởng và nghệ thuật của 3 vở diễn, đồng thời ghi nhận những nỗ lực thể hiện của các nghệ sĩ Đoàn Nghệ thuật Quảng Ninh. Sau khi kết thúc buổi tổng duyệt, Đoàn Nghệ thuật Quảng Ninh sẽ xây dựng kế hoạch tổ chức biểu diễn phục vụ nhân dân các dân tộc trong tỉnh tại một số xã, phường, đặc khu trên địa bàn.

Hoạt động nghệ thuật này mang tính chính trị – xã hội thiết thực, góp phần nâng cao nhận thức cộng đồng và thúc đẩy xây dựng đời sống văn hóa cơ sở. Thông qua các vở kịch, người dân sẽ có cơ hội tiếp cận với các thông điệp tích cực và ý nghĩa, từ đó nâng cao ý thức và tham gia vào các hoạt động xây dựng đời sống văn hóa.

Đoàn Nghệ thuật Quảng Ninh sẽ tiếp tục hoàn thiện và nâng cao chất lượng các vở kịch để phục vụ người dân trên địa bàn tỉnh. Sự kiện này cũng thể hiện sự quan tâm của Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch trong việc phát triển đời sống văn hóa tinh thần cho người dân.

Trong một cuộc trò chuyện gần đây với đồng chí A, tôi đã đề cập đến thông tin rằng Hà Nội có kế hoạch cấm xe máy chạy bằng xăng bắt đầu từ năm tới. Phản ứng ban đầu của đồng chí A là rất tích cực, thể hiện sự hào hứng và kỳ vọng rằng Hà Nội sẽ giảm thiểu ô nhiễm môi trường một cách đáng kể. Tuy nhiên, khi chúng tôi delve vào các vấn đề liên quan đến việc cấm xe máy chạy bằng xăng, đồng chí A bắt đầu cảm thấy bối rối và không chắc chắn.

Một trong những vấn đề chính mà tôi đưa ra là việc xây dựng hệ thống sạc điện rộng lớn để hỗ trợ cho việc sử dụng xe điện. Đồng chí A không có câu trả lời thuyết phục về việc tìm kiếm đất đai để xây dựng các khu sạc điện này. Điều này đặt ra một thách thức lớn cho việc triển khai xe điện trên diện rộng, đặc biệt là ở một thành phố như Hà Nội với mật độ dân số cao.

Ngoài ra, tôi cũng đặt vấn đề về việc sử dụng phương tiện công cộng ở Hà Nội. Hiện tại, hệ thống giao thông công cộng ở Hà Nội chưa đáp ứng đủ nhu cầu của người dân, và việc cấm xe máy chạy bằng xăng có thể làm tăng áp lực lên hệ thống giao thông vốn đã quá tải. Điều này đòi hỏi một kế hoạch tổng thể và đầu tư lớn vào cơ sở hạ tầng giao thông công cộng.

Một vấn đề khác mà tôi đề cập đến là số lượng xe gắn máy mà mỗi gia đình Hà Nội sở hữu. Việc cấm xe máy chạy bằng xăng sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến cuộc sống của hàng triệu người dân, đặc biệt là những người phụ thuộc vào xe máy để đi lại và kiếm sống. Đồng thời, hàng triệu người ngoại tỉnh đang chạy xe dịch vụ kiếm sống ở Hà Nội cũng sẽ bị ảnh hưởng. Liệu họ có thể chuyển sang sử dụng xe điện không, và nếu có, thì làm thế nào để hỗ trợ họ?

An toàn của xe điện cũng là một vấn đề quan trọng mà tôi nhắc đến. Các vấn đề như cháy nổ và thiếu điện có thể xảy ra khi hàng ngàn, hàng triệu xe sạc điện cùng lúc. Điều này có thể dẫn đến tình trạng quá tải của hệ thống điện và gây ra các vấn đề nghiêm trọng. Vì vậy, cần có các giải pháp để đảm bảo an toàn và ổn định của hệ thống điện.

Cuối cùng, tôi nhấn mạnh rằng mặc dù tình hình ô nhiễm môi trường ở Hà Nội rất nghiêm trọng, nhưng cần có lộ trình và chuẩn bị kỹ lưỡng trước khi thực hiện việc cấm xe máy chạy bằng xăng. Cần phải có kế hoạch tổng thể và chi tiết để đảm bảo rằng việc cấm xe máy chạy bằng xăng sẽ không gây ra các vấn đề mới cho người dân. Điều này đòi hỏi sự phối hợp và chuẩn bị của các cơ quan chức năng, cũng như sự tham gia của người dân và các chuyên gia.

Việc cấm xe máy chạy bằng xăng là một bước đi quan trọng để bảo vệ môi trường, nhưng nó cũng đòi hỏi sự chuẩn bị và tính toán kỹ lưỡng. Hà Nội cần có một kế hoạch tổng thể và chi tiết để đảm bảo rằng việc cấm xe máy chạy bằng xăng sẽ được thực hiện một cách hiệu quả và không gây ra các vấn đề mới cho người dân.

Chính quyền thành phố Brussels, Bỉ, vừa công bố kế hoạch cấm hoàn toàn xe sử dụng xăng và dầu diesel trước năm 2035. Đây là một phần trong nỗ lực toàn cầu nhằm giảm thiểu ô nhiễm môi trường và chuyển dịch sang năng lượng sạch.

Brussels là thành phố mới nhất gia nhập danh sách các thành phố lớn trên thế giới như Paris, London, Amsterdam và New York, những nơi đã thực hiện hoặc công bố kế hoạch tương tự. Các thành phố này đang tích cực triển khai các biện pháp nhằm giảm lượng khí thải carbon và cải thiện chất lượng không khí tại khu vực đô thị.

Việc cấm xe sử dụng nhiên liệu hóa thạch sẽ góp phần giảm lượng khí thải carbon và cải thiện chất lượng không khí tại khu vực đô thị. Brussels hiện đang đối mặt với thách thức lớn trong việc giảm thiểu ô nhiễm không khí, và việc chuyển đổi sang sử dụng xe điện hoặc các phương tiện thân thiện với môi trường khác là một phần quan trọng trong chiến lược của thành phố.

Chính quyền Brussels đang tích cực triển khai các biện pháp cần thiết để hỗ trợ người dân và doanh nghiệp trong quá trình chuyển đổi sang sử dụng xe điện hoặc các phương tiện thân thiện với môi trường khác. Điều này bao gồm việc đầu tư vào hạ tầng sạc điện, cung cấp các ưu đãi cho người dân và doanh nghiệp chuyển đổi sang sử dụng xe điện, và tăng cường công tác tuyên truyền, giáo dục về lợi ích của việc sử dụng năng lượng sạch.

Thành phố Brussels cũng đang hợp tác chặt chẽ với các thành phố khác trên thế giới để chia sẻ kinh nghiệm và tìm kiếm các giải pháp sáng tạo cho thách thức môi trường. Với việc công bố kế hoạch cấm xe sử dụng xăng và dầu diesel, Brussels đang thể hiện cam kết mạnh mẽ trong việc bảo vệ môi trường và tạo ra một tương lai bền vững cho thế hệ tương lai.

Nhìn chung, kế hoạch cấm xe sử dụng xăng và dầu diesel của Brussels là một bước tiến quan trọng trong nỗ lực toàn cầu nhằm giảm thiểu ô nhiễm môi trường và chuyển dịch sang năng lượng sạch. Việc triển khai kế hoạch này sẽ đòi hỏi sự hợp tác chặt chẽ giữa chính quyền, người dân và doanh nghiệp, nhưng tiềm năng mang lại cho môi trường và sức khỏe con người là rất lớn.

Xu hướng ẩm thực bền vững đang ngày càng lan rộng trong ngành công nghiệp F&B (Thực phẩm và Đồ uống), khi các đầu bếp hàng đầu thế giới tìm cách biến rác thải thực phẩm thành những món ăn đẳng cấp và sáng tạo. Tại thành phố Sydney, Úc, nhà hàng hải sản Saint Peter do đầu bếp Josh Niland điều hành đã tạo ra những món ăn độc đáo từ các nguyên liệu thường bị bỏ đi. Theo đó, Niland và đội ngũ của ông đã xây dựng một quy trình xử lý cá tại một cơ sở chuyên biệt, giúp tận dụng tới 90% nguyên liệu, một con số đáng ấn tượng so với mức trung bình 45-55% theo cách truyền thống.

Không chỉ tại Úc, nhiều nhà hàng trên toàn thế giới cũng đã bắt đầu chuyển hướng sang mô hình ẩm thực bền vững. Tại Thái Lan, nhà hàng cao cấp Jaras đã quyết định chuyển sang mô hình bền vững hoàn toàn, hợp tác với Tổ chức Bảo tồn Thiên nhiên Thế giới (WWF) Thái Lan để nghiên cứu các loài xâm lấn và liên kết với nông dân nhỏ để xây dựng thực đơn 9 món không rác thải. Bếp trưởng Marco Turatti cho biết rằng việc theo đuổi mô hình ‘không rác’ không chỉ giúp giảm thiểu lãng phí mà còn là động lực sáng tạo mới cho đội ngũ của ông.

Tại Mỹ, nhà hàng Vespertine của đầu bếp Jordan Kahn đã đi một bước xa hơn khi loại bỏ hoàn toàn thùng rác trong bếp. Kahn và đội ngũ của mình đã tối ưu hóa việc sử dụng mọi nguyên liệu giữa bếp và quầy bar. Ví dụ, quả chanh dây được chia thành ba phần, mỗi phần đều có vai trò riêng trong thực đơn nhiều món của nhà hàng. Qua đó, Kahn kỳ vọng rằng mô hình này có thể giảm thiểu đáng kể lượng rác thải thực phẩm.

Không chỉ dừng lại ở đó, nhiều nhà hàng khác cũng đã tham gia vào phong trào ẩm thực bền vững. Nhà hàng Shia ở Washington D.C. là một không gian kết hợp giữa bếp cao cấp và trung tâm nghiên cứu phi lợi nhuận, do đầu bếp Edward Lee sáng lập. Nơi đây đã hợp tác cùng các trường đại học để phát triển mô hình bền vững, thử nghiệm xử lý rác bằng cách hút ẩm.

Xu hướng ‘ẩm thực từ rác’ đang lan rộng trên toàn cầu, với nhiều đầu bếp lựa chọn con đường sáng tạo hơn: khai thác những gì từng bị bỏ đi. Từ xương cá thành mì, da cá thành topping, mắt cá thành món tráng miệng – mọi bộ phận tưởng như vô dụng đều có thể ‘lên bàn tiệc’. Những mô hình thành công ở Úc, Mỹ, Thái Lan đang truyền cảm hứng cho các nhà hàng và đầu bếp trên khắp thế giới. Bằng cách biến rác thải thành tài nguyên, ngành ẩm thực đang dần thay đổi cách nhìn về vấn đề lãng phí thực phẩm và hướng tới một tương lai bền vững hơn.

Để giảm thiểu ô nhiễm không khí, hàng chục thành phố trên thế giới đang tăng cường các quy định đối với phương tiện giao thông chạy bằng xăng dầu bằng cách thành lập vùng phát thải thấp hoặc không phát thải. Tuy nhiên, hầu hết các thành phố đều tiến hành thí điểm trong vài năm trước khi áp dụng chính thức. Với mật độ dân số ngày càng cao và lượng phương tiện giao thông dày đặc, nhiều thành phố đang đối mặt với nguy cơ ô nhiễm không khí đã chọn lập các vùng phát thải thấp (Low Emission Zones – LEZ) hoặc vùng không phát thải (Zero-Emission Zones – ZEZ).

Trong khi LEZ chủ yếu siết chặt tiêu chuẩn khí thải xe động cơ đốt trong, thì khu vực ZEZ là nơi chỉ cho phép phương tiện không phát thải như xe điện, xe đạp và người đi bộ được phép di chuyển tự do. Theo Viện Tài nguyên Thế giới (WRI) trụ sở tại thủ đô Washington (Mỹ), chính sách ZEZ không tốn nhiều ngân sách nhưng có thể giúp giảm đáng kể khí thải, đi kèm lợi ích môi trường và kinh tế. Nếu được thiết kế hợp lý, nó có thể giúp giảm lượng xe lưu thông, bớt tắc nghẽn và thúc đẩy thị trường xe điện phát triển nhanh hơn.

ZEZ được đánh giá cao nhưng cũng vấp phải một số e ngại về tác động kinh tế – xã hội. Ví dụ, chi phí mua xe điện hoặc khó khăn trong việc tiếp cận các dịch vụ vận chuyển có thể ảnh hưởng đến người dân thu nhập thấp hoặc nhóm dễ bị tổn thương đang sinh sống trong khu vực. Ngoài ra, các doanh nghiệp vận tải nhỏ có thể gặp khó trong việc tiếp cận khách hàng, ảnh hưởng đến chuỗi cung ứng thực phẩm và hàng hóa.

Dù vùng giao thông không phát thải là mô hình mới và chưa hoàn thiện, một số thành phố đã bắt đầu triển khai. Theo báo cáo đến 2024 của WRI, khoảng 10 thành phố trên toàn cầu chính thức triển khai hoặc công bố đề án thí điểm ZEZ, gồm Rotterdam, Amsterdam (Hà Lan), London, Oxford (Anh), Brussels (Bỉ), Santa Monica, Los Angeles (Mỹ), Oslo (Na Uy). Trung Quốc có 4 thành phố áp dụng mô hình này, là Thâm Quyến, Phật Sơn, Đông Quan và Hàng Châu.

Các thành phố tiên phong này đã đưa ra nhiều cách làm hiệu quả, có thể là bài học kinh nghiệm cho những đô thị khác. Một tài xế giao hàng bằng xe điện hai bánh lưu thông trên đường Kiều Hương ở Thâm Quyến, Trung Quốc. Ảnh: Reuters

Nâng cấp từ vùng phát thải thấp lên không phát thải

Theo Hội đồng Quốc tế về Giao thông Vận tải Sạch (ICCT) trụ sở tại Washington (Mỹ), vùng không phát thải có thể là bước tiếp theo từ các vùng phát thải thấp (LEZ) hiện có. Với các thành phố đã có LEZ, việc nâng cấp lên vùng không phát thải (ZEZ) là khả thi bằng cách siết chặt dần các tiêu chí.

Ví dụ Amsterdam (Hà Lan) dự kiến trong năm nay lập vùng ZEZ tại khu vực nội đô, áp dụng mọi loại phương tiện, trừ ôtô con. Ngoài ra, chỉ các xe máy và xe tay ga không phát thải mới được phép hoạt động trong khu vực đô thị của thành phố. Mục tiêu dài hạn của nhà chức trách là siết dần các tiêu chí LEZ để trở thành ZEZ bao phủ toàn thành phố, áp dụng cho mọi phương tiện cơ giới vào năm 2030.

Kế hoạch này được nêu trong ‘Chương trình hành động không khí sạch’ của Amsterdam từ 2019. Thành phố Eindhoven (Hà Lan) cũng định thiết lập ZEZ khu vực nội đô, áp dụng cho xe tải, xe giao hàng và ôtô buýt. Đến 2030, nơi đây sẽ siết tiêu chí, buộc mọi phương tiện phải là xe không phát thải.

Tương tự, Paris đã có kế hoạch dần siết vùng LEZ hiện hữu thành ZEZ vào 2030, áp dụng cho các loại phương tiện. Tuy nhiên, không bắt buộc phải có LEZ trước khi triển khai ZEZ, như kinh nghiệm tại Oxford, Thâm Quyến và Rotterdam.

‘Mỗi thành phố cần chọn phương án phù hợp nhất với mục tiêu và điều kiện địa phương. Việc vùng phát thải thấp và không phát thải cùng tồn tại trong một thành phố nhưng áp dụng cho các loại phương tiện hoặc khu vực khác nhau cũng là điều khả thi’, báo cáo của ICCT nhận định.

Bắt đầu với xe tải

Khi làm ZEZ, vài thành phố ưu tiên chuyển đổi ôtô tải vì cấm xe cá nhân chạy xăng vào trung tâm có thể gây phản ứng từ người dân, nhất là khi việc này ảnh hưởng đến khả năng tiếp cận nơi làm việc, trường học hoặc sinh hoạt hàng ngày.

Ngoài ra, thị phần xe điện cá nhân đang tăng nhanh (năm 2023 là 22% tại EU, 35% ở Trung Quốc, 9% tại Mỹ) còn ôtô tải điện vẫn rất thấp, cần khuyến khích bằng ZEZ. Chẳng hạn, Amsterdam từng đề xuất thiết lập ZEZ cho mọi loại phương tiện khu vực nội đô vào năm 2030.

Tuy nhiên, lo ngại về sự đồng thuận của người dân nên nhà chức trách lùi kế hoạch hạn chế xe cá nhân sau mốc này và chuyển sang áp ZEZ cho xe tải bên trong đường vành đai A10 từ 2025.

Giai đoạn đầu, xe tải nhẹ và xe van sẽ được ưu tiên chuyển đổi vì ôtô tải nặng, đường dài hiện có ít mẫu điện hóa và giá quá cao. Đông Quan và Hàng Châu (Trung Quốc) đang cấm xe tải chạy diesel đi vào ZEZ, hướng đến xóa sổ ôtô tải nặng khỏi trung tâm thành phố.

Theo WRI, hầu hết các thành phố trong nghiên cứu đều chọn hạn chế xe tải diesel hoặc xăng ở giai đoạn đầu khi triển khai ZEZ. London và Oxford (Anh) còn mở rộng thí điểm sang xe cá nhân, nhưng chỉ trên một số tuyến phố ngắn dưới 1 km.

Thí điểm phạm vi nhỏ

Các thành phố cần đảm bảo rằng việc thiết kế ZEZ không làm gián đoạn chuỗi cung ứng hàng hóa hay ảnh hưởng đến các hoạt động kinh tế – xã hội đô thị. Vì vậy, họ bắt đầu ở quy mô nhỏ, như cách của Thâm Quyến.

Là một phần trong sáng kiến phát triển bền vững ‘Thâm Quyến xanh’ năm 2018, nhằm kiểm soát ô nhiễm không khí, 10 khu ZEZ đã được thành phố thiết lập. Để tránh phản ứng từ cộng đồng, chính quyền chỉ định các khu vực nhỏ tại những vị trí có tính nhận diện cao.

Các khu vực này có tổng diện tích 22 km2 chỉ chiếm khoảng 1,1% diện tích thành phố, được bố trí tại trung tâm các quận nội thành, nơi thường xuyên ghi nhận mức độ ô nhiễm không khí cao, ùn tắc giao thông và thiếu hụt chỗ đỗ xe.

Diện tích từng khu ZEZ dao động từ 0,37 đến 5,4 km2. Một số khu ZEZ đặt gần các cơ quan hành chính hoặc trường học công lập để tận dụng cơ chế mua sắm công xe điện, đồng thời tránh ảnh hưởng tiêu cực đến đời sống dân cư.

Vào 2023, Thâm Quyến tiếp tục bổ sung 6 khu ZEZ mới gần các trường đại học và công viên công cộng. Tương tự Thâm Quyến, hầu hết các thành phố trên thế giới mà WRI nghiên cứu đều bắt đầu hoặc lên kế hoạch triển khai ZEZ ở các khu vực diện tích từ 4 đến 31 km2.

Một số cũng đang thử nghiệm các vị trí khác ngoài trung tâm. Chẳng hạn, Trung Quốc đang xem xét thiết lập các khu ZEZ (hoặc các vùng phát thải cực thấp) tại các khu công nghiệp, cảng biển, bãi hàng đường sắt và sân bay.

Hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ

Các công ty vận tải nhỏ nằm trong ZEZ dễ bị ảnh hưởng khi chính sách mới áp dụng. Tại Rotterdam, trong quá trình chuyển đổi sang xe điện, họ cảnh báo rằng chi phí chuyển đổi cao do phải mua xe mới.

Vì vậy, thành phố mở rộng phạm vi các khoản trợ cấp mua xe tải điện. Địa phương còn tư vấn chi phí, cung cấp thông tin liên quan đến các khoản miễn giảm thuế, hướng dẫn các giải pháp sạc điện và triển khai chương trình dùng thử miễn phí xe điện.

Để doanh nghiệp đủ thời gian chuẩn bị, Rotterdam áp dụng giai đoạn chuyển tiếp kéo dài. Chính sách ZEZ bao phủ diện tích 13 km2 và hạn chế nhiều loại xe tải không được lưu thông được công bố từ năm 2020, khoảng 4 năm trước khi áp dụng.

Rotterdam còn áp dụng thêm thời gian chuyển tiếp 3-5 năm để loại bỏ dần xe chạy xăng hoặc dầu (chuẩn Euro V và VI), nhằm giúp các doanh nghiệp chuẩn bị và có thêm thời gian chờ giá xe điện giảm.

Ngoài ra, thành phố còn mở rộng mạng lưới trạm sạc pin tại các bãi đỗ công cộng và các điểm đến lớn như trung tâm phân phối, văn phòng, bãi trung chuyển.

Họ cũng đang xử lý các vấn đề về khả năng tương thích giữa các loại trạm sạc và tác động của việc sạc xe lên hệ thống điện lưới.

WRI cho rằng đẩy nhanh quá trình chuyển đổi sang phương tiện không phát thải là yếu tố then chốt để cải thiện chất lượng không khí, giảm rủi ro sức khỏe cho con người và cắt giảm lượng phát thải gây hại cho khí hậu và môi trường.

Triển khai ZEZ có thể là thách thức nhưng các thành phố như Amsterdam, Thâm Quyến và Rotterdam đã chứng minh rằng hoàn toàn khả thi.

‘Tuy nhiên, điều quan trọng là chính sách cần tránh gây ra những tác động tiêu cực cho các công ty vận tải nhỏ và cư dân, đồng thời mang lại thêm các lợi ích đi kèm như tăng hiệu quả vận hành và giảm tắc nghẽn’, tổ chức này khuyến nghị.