Chuyển đổi sang xe điện – Giải pháp bền vững cho đô thị Hà Nội

Trong bối cảnh ô nhiễm không khí và biến đổi khí hậu đang trở thành vấn đề nghiêm trọng, việc chuyển đổi từ phương tiện chạy xăng sang xe điện đang trở thành xu hướng không thể đảo ngược, đặc biệt tại các đô thị lớn như Hà Nội. Với mật độ dân cư đông đúc, tình trạng ùn tắc giao thông thường xuyên và mức độ ô nhiễm vượt ngưỡng cho phép, Thủ đô cần một giải pháp bền vững hơn, và xe điện chính là câu trả lời.

Ô nhiễm không khí tại Hà Nội đang diễn biến theo chiều hướng xấu, nguy cơ ảnh hưởng đến sức khỏe cộng đồng và các hoạt động phát triển kinh tế-xã hội. Theo Bộ Nông nghiệp và Môi trường, ô nhiễm không khí tại Hà Nội chủ yếu là ô nhiễm bụi PM2.5 – một chất gây hại vô hình nhưng có thể gây ra nhiều bệnh về hô hấp, tim mạch, đặc biệt là với đối tượng nhạy cảm như người già, trẻ em.

Nguyên nhân gây ô nhiễm môi trường không khí ở Hà Nội được xác định là do các nguồn thải từ hoạt động giao thông, xây dựng, sản xuất công nghiệp, nông nghiệp và các hoạt động dân sinh khác. Đặc biệt, với hơn 770 nghìn xe ô tô, gần 6 triệu xe máy sử dụng động cơ đốt trong lưu thông hằng ngày là nguồn phát thải khí nhà kính gây ô nhiễm môi trường, trực tiếp khiến cho tình trạng ô nhiễm môi trường không khí ngày càng tăng.

Xe điện không phát thải khi vận hành, giúp giảm thiểu đáng kể nồng độ khí độc hại, góp phần cải thiện bầu không khí đô thị. Bên cạnh đó, giá xăng dầu biến động liên tục, trong khi điện năng có chi phí ổn định và rẻ hơn nhiều. Theo tính toán, chi phí sạc điện cho xe máy điện chỉ bằng 1/10 so với đổ xăng cho cùng quãng đường di chuyển.

Chính phủ và thành phố Hà Nội đã có nhiều chính sách khuyến khích sử dụng xe điện, như giảm thuế, hỗ trợ lắp đặt trạm sạc, và đề xuất lộ trình cấm xe xăng trong tương lai. Nhiều doanh nghiệp cũng đầu tư vào hạ tầng sạc điện công cộng, giúp người dân tiếp cận dễ dàng hơn.

Các quốc gia phát triển như Mỹ, châu Âu, Trung Quốc đã đặt mục tiêu dừng bán xe xăng trong thập kỷ tới. Việt Nam không thể đứng ngoài cuộc cách mạng này, nhất là khi Hà Nội đang hướng tới mục tiêu trở thành thành phố xanh, thông minh. Việc chuyển sang xe điện không chỉ là lựa chọn mà là yêu cầu cấp thiết để phát triển bền vững.

Xe điện không chỉ là phương tiện của tương lai mà đã trở thành hiện tại. Đối với Hà Nội, nơi áp lực về giao thông và ô nhiễm ngày càng gia tăng, việc chuyển đổi sang xe điện là tất yếu để bảo vệ sức khỏe cộng đồng, tiết kiệm chi phí và hướng tới một đô thị văn minh, hiện đại.

Trong bối cảnh đất nước đang trải qua quá trình sáp nhập bộ, ngành, địa phương và tinh gọn bộ máy, cộng đồng văn nghệ sĩ và các tổ chức văn hóa đang đối mặt với nhiều thách thức mới. Tuy nhiên, cũng trong thời điểm này, nhiều văn nghệ sĩ và nhà quản lý đã thể hiện quyết tâm đổi mới, sáng tạo và cải tiến tổ chức để giữ lửa tinh hoa văn hóa và phục vụ xã hội.

Quá trình sáp nhập và tinh gọn bộ máy đã gây ra không ít băn khoăn và lo lắng trong cộng đồng văn nghệ sĩ và các tổ chức văn hóa. Sự thay đổi này không chỉ tác động đến cơ cấu tổ chức mà còn ảnh hưởng đến hoạt động và phương thức làm việc của các đơn vị. Tuy nhiên, nhiều người đã nhìn nhận đây là cơ hội để đổi mới và cải tiến tổ chức, nhằm tăng cường hiệu quả hoạt động và đáp ứng nhu cầu của xã hội.

Ông Lương Đức Thắng, Phó Cục trưởng Nghệ thuật biểu diễn, cho rằng việc sáp nhập các đơn vị nghệ thuật sẽ đem đến những chất liệu mới cho văn nghệ sĩ sáng tạo. Điều này có thể mở ra những hướng đi mới cho nghệ thuật biểu diễn, đồng thời tạo điều kiện cho văn nghệ sĩ tiếp cận với những nguồn cảm hứng và ý tưởng sáng tạo.

Nhiều văn nghệ sĩ và nhà quản lý đã thể hiện quan điểm và chia sẻ về việc đổi mới và cải tiến tổ chức. NSƯT Lộc Huyền, thuộc Nhà hát Tuồng Việt Nam, cho rằng thời gian qua, nhà hát đã phải có những bước chuyển mình thông qua việc tổ chức các chương trình biểu diễn nhỏ và các hoạt động trải nghiệm nghệ thuật. Việc này không chỉ giúp nhà hát thích nghi với tình hình mới mà còn giúp giữ gìn và phát triển nghệ thuật tuồng.

Chủ tịch Hội nghệ sĩ sân khấu Việt Nam, NSND Thúy Mùi, thể hiện cái nhìn lạc quan và tự tin về tương lai của hội nghề nghiệp. Bà cho rằng hội sẽ quyết tâm tăng cường xã hội hóa hơn để duy trì hoạt động và hội viên sẽ phải xác định phải chủ động nhiều hơn. Việc tăng cường xã hội hóa sẽ giúp hội nghề nghiệp có thêm nguồn lực và cơ hội để phát triển, đồng thời tạo điều kiện cho hội viên tham gia đóng góp cho hoạt động của hội.

Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch sẽ tham mưu cho Chính phủ nhằm ban hành những chính sách phù hợp, thiết thực, khơi thông nguồn lực để văn nghệ sĩ thêm các điều kiện sáng tạo. PGS, TS, nhạc sĩ Đỗ Hồng Quân, Chủ tịch Liên hiệp các Hội VHNT Việt Nam, mong rằng trong khối Mặt trận Tổ quốc, các hội sẽ được bảo đảm sự độc lập về chuyên môn và tính đặc thù trong hệ thống. Điều này sẽ giúp các hội VHNT có thêm cơ hội để phát triển và đóng góp cho công tác xây dựng và phát triển văn hóa của đất nước.

Nhìn lại những năm qua và quan sát những quan điểm, định hướng lớn đang tiếp tục được phát đi từ đội ngũ lãnh đạo đất nước, nhiều điểm tựa để văn hóa và văn nghệ sĩ vươn mình đã được nhận ra. Văn nghệ sĩ là lực lượng cần tích cực tư vấn cho Đảng, Nhà nước, ngành văn hóa và các địa phương về việc xây dựng, ban hành và vận hành các chính sách và cơ chế mới phù hợp. Với tinh thần sáng tạo và đổi mới, văn nghệ sĩ và các tổ chức văn hóa sẽ tiếp tục đóng góp cho sự phát triển của văn hóa và nền nghệ thuật Việt Nam.

Ở thành phố Hải Phòng, đặc biệt là tại xã Việt Khê, một phong trào mới đang nổi lên trong lĩnh vực sản xuất lúa. Thay vì cách thức sản xuất truyền thống với hình ảnh “con trâu đi trước, cái cày theo sau”, giờ đây những cánh đồng rộng mênh mông đang được cơ giới hóa với những cỗ máy cày công suất lớn, máy cấy ngồi lái hiện đại và thậm chí là thiết bị bay không người lái (drone) để phục vụ công tác phun thuốc.

Người tiên phong trong việc tích tụ ruộng đất và áp dụng máy móc, công nghệ vào sản xuất tại đây là anh Nguyễn Văn Hùng. Với niềm đam mê bất tận với nông nghiệp, anh Hùng đã trải qua nhiều thăng trầm và có đủ trải nghiệm để tìm ra hướng đi đúng đắn cho mô hình của mình. Theo anh Hùng, bước đi then chốt đầu tiên là tích tụ ruộng đất. Ban đầu, anh phải kêu gọi và vận động các hộ dân cho mượn đất miễn phí trong 1-2 vụ. Sau khi chứng minh được hiệu quả, họ mới tin tưởng và ký hợp đồng cho thuê dài hạn.

Qua nhiều năm kiên trì và nỗ lực, anh Hùng đã tích tụ được khoảng 50 hecta đất nông nghiệp. Sự minh bạch, giữ chữ tín và cam kết không thay đổi mục đích sử dụng đất đã giúp anh nhận được sự đồng thuận của hàng trăm hộ dân. Tuy nhiên, tích tụ đất đai chỉ là điều kiện cần, điều kiện đủ để mô hình này thành công là phải áp dụng công nghệ hiện đại.

Với quy mô 50 hecta, sản xuất thủ công là điều không tưởng. Do vậy, anh Hùng đã phải huy động nguồn lực lên tới hàng tỷ đồng, phần lớn là vay mượn để đầu tư hệ thống máy móc, công nghệ hiện đại và đồng bộ như máy cày, máy gặt đập liên hợp và thuê dịch vụ drone phun thuốc. Kết quả thu được là rất tích cực khi chi phí lao động giảm 35-50%, năng suất tăng 10-15% và quan trọng nhất là anh hoàn toàn chủ động trong sản xuất, không còn lệ thuộc vào nhân công thời vụ.

Mô hình sản xuất của anh Nguyễn Văn Hùng tại xã Việt Khê, thành phố Hải Phòng, là một điểm sáng trong việc phát triển nông nghiệp hiện đại. Mô hình này không chỉ giúp khắc phục tình trạng ruộng đất bỏ hoang mà còn định hướng sản phẩm tiệm cận các tiêu chuẩn cao hơn như hữu cơ, phục vụ thị trường trong nước và xuất khẩu. Năm 2025, mô hình của anh Hùng nhận được sự hỗ trợ từ Trung tâm Khuyến nông Hải Phòng thông qua dự án “Cánh đồng công nghệ chính xác DTALS trong sản xuất lúa giảm phát thải khí nhà kính, gắn với tăng trưởng xanh”.

Với tổng diện tích đất nông nghiệp lên tới trên 185.000 hecta, Hải Phòng có tiềm năng khổng lồ để nhân rộng các mô hình như của anh Hùng. Đây là lúc cần chuyển mạnh từ sản xuất truyền thống sang nông nghiệp thông minh, sinh thái và số hóa trong sản xuất để tăng năng suất, giảm chi phí và tác động tiêu cực đến môi trường. Việc nhân rộng các mô hình tích tụ đất đai và áp dụng công nghệ hiện đại vào sản xuất sẽ góp phần xây dựng một nền nông nghiệp bền vững và hiện đại tại Việt Nam.

Chính phủ vừa ban hành Nghị định 205/2025/NĐ-CP, sửa đổi, bổ sung một số điểm, khoản của Điều 5 về chính sách hỗ trợ ứng dụng và chuyển giao công nghệ để sản xuất sản phẩm công nghiệp hỗ trợ. Nghị định này nhằm thúc đẩy sự phát triển của công nghiệp hỗ trợ, một lĩnh vực quan trọng trong nền kinh tế.

Theo đó, các tổ chức, cá nhân thực hiện hoạt động nghiên cứu ứng dụng, chuyển giao, đổi mới và hoàn thiện công nghệ để sản xuất sản phẩm công nghiệp hỗ trợ thuộc Danh mục sản phẩm công nghiệp hỗ trợ ưu tiên phát triển sẽ được hưởng các ưu đãi, hỗ trợ từ Quỹ đổi mới công nghệ quốc gia, Quỹ phát triển khoa học và công nghệ quốc gia, Chương trình quốc gia phát triển công nghệ cao, các ưu đãi, hỗ trợ về chuyển giao công nghệ và các ưu đãi, hỗ trợ khác theo quy định hiện hành.

Nghị định cũng bổ sung hỗ trợ đối với hoạt động ứng dụng và chuyển giao công nghệ để sản xuất sản phẩm công nghiệp hỗ trợ thuộc Danh mục sản phẩm công nghiệp hỗ trợ ưu tiên phát triển. Cụ thể, hỗ trợ tối đa 50% kinh phí đầu tư máy móc thiết bị, sản phẩm mẫu, thiết kế, phần mềm, đào tạo, thuê chuyên gia tư vấn, sáng chế, chuyển giao quyền sở hữu trí tuệ, sở hữu công nghiệp, kiểm định kết quả đối với các dự án hợp tác nghiên cứu ứng dụng và chuyển giao công nghệ giữa các doanh nghiệp và tổ chức khoa học và công nghệ.

Bên cạnh đó, Nghị định cũng bổ sung hỗ trợ tối đa 70% kinh phí triển khai các hoạt động, nhiệm vụ nhằm nâng cao chất lượng, số lượng các chuyên gia, đơn vị tư vấn trong lĩnh vực ứng dụng và chuyển giao công nghệ.

Về chính sách đào tạo nguồn nhân lực công nghiệp hỗ trợ, Nghị định bổ sung điểm c khoản 1 Điều 6. Theo đó, sinh viên có kết quả học tập loại xuất sắc, giảng viên, nghiên cứu viên, chuyên gia, cán bộ quản lý, kỹ thuật viên, công nhân kỹ thuật được hỗ trợ kinh phí đào tạo, bồi dưỡng ở trong nước và ngoài nước về kỹ thuật, công nghệ sản xuất sản phẩm công nghiệp hỗ trợ từ Chương trình phát triển công nghiệp hỗ trợ và các chương trình, dự án đào tạo nguồn nhân lực khác.

Ngoài ra, Nghị định còn bổ sung các điều khoản về hỗ trợ bảo vệ môi trường, hỗ trợ pháp lý, hỗ trợ thử nghiệm, kiểm định, giám định, chứng nhận chất lượng.

Cụ thể, dự án đầu tư phát triển khu công nghiệp hỗ trợ, khu, cụm liên kết ngành được ưu đãi, hỗ trợ về bảo vệ môi trường theo quy định của pháp luật về bảo vệ môi trường. Chủ đầu tư dự án sản xuất sản phẩm công nghiệp hỗ trợ ưu tiên phát triển thuộc Danh mục sản phẩm công nghiệp hỗ trợ ưu tiên phát triển quy định tại Phụ lục I ban hành kèm theo Nghị định này được hỗ trợ theo quy định của pháp luật về bảo vệ môi trường.

Các doanh nghiệp sản xuất sản phẩm công nghiệp hỗ trợ thuộc Danh mục sản phẩm công nghiệp hỗ trợ ưu tiên phát triển quy định tại Phụ lục I ban hành kèm theo Nghị định này được hỗ trợ pháp lý theo quy định của Luật Hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa.

Về hỗ trợ thử nghiệm, kiểm định, giám định, chứng nhận chất lượng, các doanh nghiệp sản xuất sản phẩm thuộc Danh mục sản phẩm công nghiệp hỗ trợ ưu tiên phát triển quy định tại Phụ lục I ban hành kèm theo Nghị định này được hỗ trợ kinh phí từ Chương trình phát triển công nghiệp hỗ trợ như sau:

– Hỗ trợ tối đa 50% chi phí thử nghiệm, giám định, kiểm định, tư vấn chứng nhận chất lượng sản phẩm, xây dựng và công bố tiêu chuẩn cơ sở; chi phí chứng nhận hệ thống quản lý chất lượng.

– Hỗ trợ tối đa 50% chi phí thuê các phòng thử nghiệm, kiểm định, giám định và chứng nhận về chất lượng sản phẩm công nghiệp hỗ trợ.

– Hỗ trợ tối đa 50% chi phí thử nghiệm, kiểm định, giám định và chứng nhận về chất lượng sản phẩm tại hệ thống thử nghiệm, kiểm định, giám định và chứng nhận chất lượng thuộc cơ quan quản lý nhà nước.

– Hỗ trợ tối đa 50% chi phí thử nghiệm mẫu phương tiện đo; chi phí kiểm định, thử nghiệm, hiệu chuẩn phương tiện đo, chuẩn đo lường; chi phí cấp dấu định lượng của sản phẩm phù hợp với yêu cầu kỹ thuật đo lường.

– Hỗ trợ tối đa 50% chi phí cho hoạt động nhận diện thương hiệu, đăng ký bản quyền, sở hữu trí tuệ và xin cấp mã số mã vạch.

– Hỗ trợ tối đa 50% chi phí cho hoạt động thử nghiệm, kiểm nghiệm các hàng hóa, sản phẩm mới mang tính sáng chế.

Nghị định cũng sửa đổi Điều 12 về chính sách ưu đãi đối với Dự án sản xuất sản phẩm công nghiệp hỗ trợ thuộc Danh mục sản phẩm công nghiệp hỗ trợ ưu tiên phát triển. Về ưu đãi thuế, dự án được hưởng các ưu đãi theo quy định của pháp luật về thuế và các văn bản hướng dẫn thi hành. Đồng thời, dự án được miễn, giảm tiền thuê đất, thuê mặt nước theo quy định của pháp luật về đất đai; được hưởng các ưu đãi đầu tư khác theo quy định của pháp luật.

Nghị định có hiệu lực thi hành từ ngày 01/9/2025.