Bộ Khoa học và Công nghệ sẽ tiến hành đổi mới phương thức quản lý cán bộ, công chức để phù hợp với yêu cầu đẩy mạnh chuyển đổi số. Đây là một trong những yêu cầu về chính sách được nêu trong Hội nghị tập huấn công tác tổ chức cán bộ năm 2025 của Bộ Khoa học và Công nghệ, diễn ra vào sáng ngày 1/8.

Hội nghị này diễn ra trong bối cảnh Luật Cán bộ, công chức mới và các nghị định hướng dẫn vừa được ban hành, đặt ra yêu cầu đổi mới toàn diện trong quản lý và xây dựng đội ngũ. Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ, ông Bùi Hoàng Phương, nhấn mạnh đây là giai đoạn quan trọng để triển khai chủ trương xây dựng hệ thống chính trị ‘Tinh – Gọn – Mạnh – Hiệu năng – Hiệu lực – Hiệu quả’ theo chỉ đạo của Tổng Bí thư.

Ông Phương phát biểu rằng Luật Cán bộ, công chức năm 2025 cùng các nghị định đi kèm là bước đột phá về tư duy quản lý, hướng tới xây dựng một nền công vụ chuyên nghiệp, hiện đại, liêm chính, phục vụ nhân dân và kiến tạo phát triển. ‘Đây là nhiệm vụ vừa cấp bách, vừa lâu dài, đòi hỏi sự chủ động và nghiêm túc triển khai ngay từ các cơ quan, đơn vị thuộc và trực thuộc của Bộ Khoa học và Công nghệ’, ông nói.

Tại hội nghị, lãnh đạo Bộ Khoa học và Công nghệ đề nghị Vụ Tổ chức cán bộ hướng dẫn kỹ những điểm mới và cách thức thực hiện, trong đó nhấn mạnh bốn chính sách quan trọng. Thứ nhất, đổi mới cơ chế quản lý theo vị trí việc làm, thay cho mô hình quản lý dựa vào chức danh và chỉ tiêu biên chế. Thứ hai, tăng cường quy định về quyền, nghĩa vụ, đạo đức và văn hóa công vụ, khuyến khích cán bộ dám nghĩ, dám làm và dám chịu trách nhiệm vì lợi ích chung. Thứ ba, đẩy mạnh chuyển đổi số trong công tác quản lý, từ hồ sơ điện tử đến khai thác dữ liệu tập trung để phục vụ chỉ đạo điều hành. Cuối cùng, các quy định về quản lý cán bộ, công chức đã đồng bộ, thống nhất giữa quy định của Đảng và hệ thống pháp luật.

Với việc ứng dụng chuyển đổi số, ông chỉ đạo cần vận hành, khai thác, quản lý, lưu trữ hồ sơ điện tử của cán bộ, công chức, viên chức theo phương thức số, thay thế việc quản lý, lưu trữ hồ sơ giấy như hiện nay. ‘Ngoài ra, tích hợp, chia sẻ dữ liệu cán bộ, công chức, tổ chức bộ máy, biên chế, vị trí việc làm để tổng hợp, phân tích dữ liệu nhằm phục vụ công tác chỉ đạo, điều hành của Bộ’, ông nói.

Thứ trưởng cũng nêu 7 nhiệm vụ trọng tâm mà các đơn vị trong Bộ cần triển khai ngay. Trong đó, quan trọng nhất là rà soát vị trí việc làm, sắp xếp lại đội ngũ để tinh gọn, hiệu quả, loại bỏ những vị trí không rõ sản phẩm đầu ra. Các cơ quan phải tổ chức đánh giá cán bộ bằng tiêu chí định lượng, xác định đầu ra cụ thể hàng năm làm cơ sở cho khen thưởng, quy hoạch, tinh giản biên chế. Lãnh đạo Bộ cũng yêu cầu xây dựng cơ chế phát hiện và sử dụng nhân tài thực chất, không chỉ là khẩu hiệu; đồng thời chuyển mạnh sang quản lý đội ngũ bằng công cụ số.

Vụ Tổ chức cán bộ được giao làm đầu mối tham mưu, hướng dẫn và theo dõi quá trình triển khai Luật và các nghị định liên quan. Thủ trưởng các đơn vị có trách nhiệm trực tiếp chỉ đạo việc quán triệt, tránh tình trạng ‘xem xong để đó’, đồng thời rà soát lại kế hoạch đào tạo, quy hoạch, tuyển dụng và tinh giản biên chế của đơn vị để phù hợp với yêu cầu mới.

‘Các đơn vị cần nhận thức đầy đủ trách nhiệm, triển khai quyết liệt, thực chất, không hình thức, không né tránh’, Thứ trưởng Bùi Hoàng Phương nhấn mạnh, đánh giá việc triển khai Luật Cán bộ, công chức năm 2025 là nhiệm vụ chính trị trọng tâm, ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng bộ máy và đội ngũ công chức của Bộ trong giai đoạn tới.

Việc phân biệt giữa ‘phản ánh’, ‘tố cáo’ và ‘báo cáo’ tham nhũng là hết sức quan trọng trong quá trình xử lý và giải quyết các vụ việc liên quan đến tham nhũng. Tuy nhiên, trên thực tế, nhiều người dân vẫn chưa hiểu rõ về các khái niệm này, dẫn đến những hệ lụy trong thực tiễn.

Mới đây, một trường hợp nhầm lẫn giữa ‘tố cáo’ và ‘phản ánh’ đã xảy ra tại tỉnh Đắk Nông. Ông N.V.T, trú tại huyện Đắk R’lấp, đã gửi đơn đến cơ quan chức năng với nội dung cho rằng một cán bộ địa chính xã có dấu hiệu nhận tiền bồi dưỡng khi làm thủ tục tách thửa đất. Tuy nhiên, qua xác minh ban đầu, nội dung ông T trình bày chỉ là phản ánh về thái độ, cách ứng xử của cán bộ khi tiếp dân, không có căn cứ rõ ràng về hành vi vụ lợi hay trục lợi.

Thanh tra tỉnh Lâm Đồng cho biết, thời gian qua, dù đã có quy định tương đối rõ ràng, nhưng thực tế, nhiều người dân vẫn chưa phân biệt được khái niệm khi thực hiện ‘phản ánh’, ‘tố cáo’ và ‘báo cáo’ về hành vi tham nhũng. Việc không phân biệt rõ giữa các khái niệm này dẫn đến nhiều hệ lụy trong thực tiễn, như đơn thư bị gửi sai thẩm quyền, nội dung không rõ ràng, gây khó khăn cho công tác tiếp nhận, phân loại và xử lý thông tin.

Luật Phòng, chống tham nhũng năm 2018 không cung cấp giải thích từ ngữ cũng như không phân biệt sự khác nhau giữa ‘phản ánh’, ‘tố cáo’ và ‘báo cáo’ về hành vi tham nhũng. Tuy nhiên, các văn bản pháp luật hiện hành về giải thích đối với ‘phản ánh’, ‘tố cáo’, ‘báo cáo’ cho thấy có nhiều yếu tố khác biệt.

Ví dụ, theo quy định của pháp luật, tố cáo được hiểu là việc cá nhân báo cho cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền biết về hành vi vi phạm pháp luật của bất kì cơ quan, tổ chức, cá nhân nào gây thiệt hại hoặc đe dọa gây thiệt hại đến lợi ích của Nhà nước, quyền và lợi ích hợp pháp của cơ quan, tổ chức, cá nhân.

Phản ánh là việc công dân cung cấp thông tin, trình bày ý kiến, nguyện vọng, đề xuất giải pháp với cơ quan, tổ chức, đơn vị, cá nhân có thẩm quyền về những vấn đề liên quan đến việc thực hiện chủ trương, đường lối, chính sách, pháp luật, công tác quản lý trong các lĩnh vực đời sống xã hội thuộc trách nhiệm của cơ quan, tổ chức, đơn vị, cá nhân đó.

Báo cáo là một loại văn bản hành chính của cơ quan, tổ chức, cá nhân để thể hiện tình hình, kết quả thực hiện công việc nhằm giúp cho cơ quan, người có thẩm quyền có thông tin phục vụ việc phân tích, đánh giá, điều hành và ban hành các quyết định quản lý phù hợp.

Như vậy, có thể hiểu ‘tố cáo tham nhũng’ là việc cá nhân báo cho cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền biết về hành vi của người có chức vụ, quyền hạn đã lợi dụng chức vụ, quyền hạn đó vì vụ lợi. ‘Phản ánh tham nhũng’ là việc cá nhân, tổ chức cung cấp thông tin, trình bày ý kiến, nguyện vọng, đề xuất giải pháp với cơ quan, tổ chức, đơn vị, cá nhân có thẩm quyền về những vấn đề liên quan đến hành vi tham nhũng. ‘Báo cáo tham nhũng’ là trình bày sự việc, tình hình hoặc ý kiến của cán bộ, công chức, viên chức, người lao động, chiến sĩ trong lực lượng vũ trang khi phát hiện hành vi tham nhũng trong cơ quan, tổ chức, đơn vị nơi mình công tác.