Xuất khẩu lao động (XKLĐ) đã trở thành một lối đi mới giúp nhiều phụ nữ dân tộc thiểu số tại xã Sơn Lâm, Nghệ An thoát khỏi cảnh nghèo đói và vươn lên cuộc sống tốt hơn. Đối với những người phụ nữ này, việc đi XKLĐ không chỉ mang lại thu nhập cao mà còn giúp thay đổi tư duy và quan điểm về cuộc sống.

Chị Lô Thị Nam, một người phụ nữa dân tộc Thái, là một ví dụ điển hình. Trước khi đi XKLĐ, chị Nam gắn cuộc sống của mình với những tháng ngày lam lũ trên nương rẫy. Tuy nhiên, sau khi biết được thông tin về XKLĐ, chị Nam và chồng đã quyết định “đánh liều” vay số tiền lên đến 500 triệu đồng để thực hiện giấc mơ xuất ngoại. Sau 6 năm miệt mài lao động tại Nhật Bản, họ đã trả hết nợ và tích lũy được một số tiền khá lớn.

Khi trở về bản Thanh Lâm sau 6 năm xa xứ, cuộc đời của vợ chồng chị Nam đã thực sự bước sang một trang mới. Họ đã xây dựng được một căn nhà mới khang trang và hiện đại, mua được chiếc ô tô trị giá hơn 700 triệu đồng và mở một cửa hàng tạp hóa nhỏ. Câu chuyện của chị Nam là một minh chứng cho sự thay đổi của nhiều phụ nữ dân tộc thiểu số tại Sơn Lâm thông qua con đường XKLĐ.

Nhiều gia đình đã đổi đời nhờ có người thân đi XKLĐ, và những ngôi nhà khang trang được xây dựng, cuộc sống vật chất được nâng cao. Tuy nhiên, để đi XKLĐ, người lao động phải đối mặt với nhiều khó khăn và rủi ro, đặc biệt là về tài chính. Nhưng với sự hỗ trợ từ công ty môi giới và ngân hàng thông qua các chương trình liên kết, nhiều người đã có thể vượt qua những khó khăn này.

Thay đổi quan trọng nhất chính là tư duy của người dân khi họ đã mạnh dạn tìm kiếm cơ hội ở những chân trời mới. Họ không chỉ mơ ước thoát nghèo mà còn mong muốn con cái được học hành đầy đủ hơn, có tương lai tươi sáng hơn, được tiếp cận với những điều kiện sống tốt hơn. Dẫu đời sống của người dân nơi đây vẫn còn nhiều khó khăn và thử thách, nhưng XKLĐ đang ngày càng được coi là một trong những con đường ngắn và hiệu quả nhất để thoát ly khỏi cảnh túng thiếu, mang về thu nhập cao, góp phần vào công cuộc xóa đói giảm nghèo và phát triển bền vững các vùng biên cương Tổ quốc.

Hiện nay, nhiều phụ nữ dân tộc thiểu số tại Sơn Lâm đã và đang chuẩn bị hồ sơ, thủ tục để đi XKLĐ tại các nước như Nhật Bản, Hàn Quốc, và một số nước khác. Hy vọng rằng, thông qua con đường XKLĐ, họ sẽ có thể tạo ra một cuộc sống tốt hơn cho bản thân và gia đình, góp phần vào sự phát triển của xã hội và đất nước.

Sơn La: Đời sống đồng bào dân tộc thiểu số ngày càng được nâng cao

Trong 6 tháng đầu năm 2025, tỉnh Sơn La đã đạt được nhiều kết quả tích cực trong công tác dân tộc, đặc biệt là trong việc cải thiện đời sống của đồng bào dân tộc thiểu số. Theo báo cáo của Sở Dân tộc và Tôn giáo tỉnh Sơn La, đời sống của đồng bào các dân tộc thiểu số trên địa bàn tỉnh đã ổn định và có nhiều chuyển biến tích cực trong các mặt từ nhà ở, hạ tầng, y tế đến giáo dục và an ninh trật tự.

Một trong những điểm nhấn quan trọng trong 6 tháng đầu năm là việc triển khai quyết liệt chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ về việc đẩy mạnh xóa nhà tạm, nhà dột nát. Toàn tỉnh Sơn La đã hỗ trợ xóa nhà tạm, nhà dột nát cho trên 3.000 hộ gia đình, trong đó có trên 2.600 hộ được xây mới và trên 400 hộ được sửa chữa. Điều này đã mang lại mái ấm kiên cố cho hàng ngàn gia đình đồng bào dân tộc thiểu số, chấm dứt tình trạng sống trong những căn nhà dột nát, tạm bợ.

Bên cạnh đó, hệ thống kết cấu hạ tầng cơ sở ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số tiếp tục được đầu tư xây dựng và nâng cấp, tạo điều kiện thuận lợi cho giao thương, sản xuất và sinh hoạt của người dân. Công tác bảo tồn, giữ gìn và phát huy giá trị văn hóa truyền thống của các dân tộc cũng được chú trọng, góp phần làm phong phú đời sống tinh thần của cộng đồng.

Chất lượng giáo dục vùng đồng bào dân tộc thiểu số đang từng bước nâng lên, quy mô trường, lớp học ngày càng mở rộng, đảm bảo quyền được học tập của con em đồng bào. Trong lĩnh vực y tế và chăm sóc sức khỏe, nhiều chuyển biến tích cực đã được ghi nhận. Đặc biệt, 100% người dân thuộc hộ nghèo, cận nghèo, người dân tộc thiểu số sống ở vùng khó khăn và người dân sống ở vùng đặc biệt khó khăn đã được cấp miễn phí thẻ bảo hiểm y tế.

Tình hình an ninh, trật tự xã hội vùng dân tộc thiểu số cơ bản ổn định, tạo môi trường thuận lợi cho phát triển kinh tế – xã hội. Những kết quả đạt được trong 6 tháng đầu năm 2025 là minh chứng rõ nét cho sự quan tâm, đầu tư và định hướng đúng đắn của tỉnh Sơn La trong công tác dân tộc, mang lại cuộc sống ấm no, hạnh phúc và bền vững hơn cho đồng bào các dân tộc thiểu số trên địa bàn.

Thông tin từ Sở Dân tộc và Tôn giáo tỉnh Sơn La cho biết, trong thời gian tới, tỉnh sẽ tiếp tục đẩy mạnh công tác dân tộc, nhằm nâng cao hơn nữa đời sống của đồng bào dân tộc thiểu số. Mục tiêu của tỉnh là tiếp tục xóa nhà tạm, nhà dột nát, nâng cấp hạ tầng cơ sở, cải thiện điều kiện y tế, giáo dục và bảo tồn văn hóa truyền thống của các dân tộc.

Đồng thời, tỉnh Sơn La cũng kêu gọi sự hỗ trợ từ các tổ chức, cá nhân trong và ngoài nước để tiếp tục triển khai các chương trình, dự án phát triển kinh tế – xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số. Với sự quan tâm, hỗ trợ của các cấp, các ngành và toàn xã hội, tin rằng đời sống của đồng bào dân tộc thiểu số trên địa bàn tỉnh Sơn La sẽ ngày càng được nâng cao, góp phần xây dựng tỉnh Sơn La trở thành một địa phương phát triển toàn diện và bền vững.

Xã Bảo Lâm5, Lâm Đồng: Khát vọng vươn lên trong kỷ nguyên mới

Sau khi sáp nhập xã Lộc Bắc và Lộc Bảo, xã Bảo Lâm5 được hình thành với 17 dân tộc cùng sinh sống trên 8 thôn. Đảng bộ xã có 243 đảng viên, trong đó có 216 đảng viên người đồng bào dân tộc thiểu số. Người dân tại đây sống gắn bó với núi rừng, yêu con sông, con suối và sắt son một lòng tin theo Đảng làm cách mạng.

Trong quá khứ, người dân địa phương đã cống hiến toàn bộ sức người, sức của để nuôi dưỡng, che chở cho cách mạng. Khi Trung ương và Tỉnh ủy Lâm Đồng xây dựng khu ‘Căn cứ Bắc’ – điểm đón tiếp những cán bộ từ miền Bắc tăng cường xây dựng lực lượng cách mạng cho chiến trường miền Nam trong những năm kháng chiến chống Mỹ cứu nước.

Hiện nay, đời sống của đồng bào dân tộc thiểu số xã Bảo Lâm5 đã có nhiều đổi thay. Thu nhập bình quân đầu người của xã đạt trên 62 triệu đồng/người/năm. Giá trị sản xuất bình quân trên một đơn vị diện tích đạt 175 triệu đồng/ha/năm. Sản xuất nông nghiệp chuyển dịch theo hướng nông nghiệp công nghệ cao, năng suất, chất lượng nông sản được cải thiện đáng kể.

Xã Bảo Lâm5 có 4 sản phẩm đạt chuẩn OCOP 3 sao. Chăn nuôi phát triển theo hướng trang trại tập trung và được kiểm soát tốt về dịch bệnh. Công tác quản lý, bảo vệ và phát triển rừng được chú trọng. Chương trình trồng 5 triệu cây xanh do tỉnh phát động được triển khai và thực hiện đạt kế hoạch giao. Đến nay, tỷ lệ che phủ rừng đạt 84%.

Thu hút đầu tư, phát triển công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp và dịch vụ, kinh tế tập thể được chú trọng. Hiện, trên địa bàn xã có 28 doanh nghiệp, 339 hộ kinh doanh cá thể, góp phần chuyển dịch cơ cấu kinh tế của xã. Cụ thể, cơ cấu kinh tế chuyển dịch theo hướng công nghiệp – xây dựng chiếm 53%.

Hạ tầng giao thông, chiếu sáng, cây xanh, vỉa hè, lưới điện, nước sạch… được đầu tư xây mới, chỉnh trang, sửa chữa, góp phần thay đổi bộ mặt của địa phương. Chương trình Mục tiêu quốc gia về xây dựng nông thôn mới được triển khai đồng bộ với nhiều giải pháp, được người dân ủng hộ.

Đại hội đại biểu Đảng bộ xã lần thứ I, nhiệm kỳ 2025 -2030 là dấu mốc đặc biệt quan trọng trên con đường phát triển của xã Bảo Lâm5. Với phương châm ‘Đoàn kết – Trách nhiệm – Kỷ cương – Đột phá – Phát triển’, thể hiện khát vọng và ý chí, quyết tâm đưa xã Bảo Lâm5 chuyển mình sang một giai đoạn mới, phát triển mạnh mẽ, toàn diện và bền vững.

Nhiệm kỳ 2025 -2030, Đảng bộ xã Bảo Lâm5 tập trung thực hiện có hiệu quả 4 nghị quyết của Trung ương có tính chất đột phá, phát triển đất nước. Đảng ủy tiếp tục triển khai thực hiện hiệu quả công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng, hệ thống chính trị theo tinh thần chỉ đạo của Trung ương.

Để hiện thực hóa khát vọng, địa phương tập trung phát triển kinh tế theo hướng chuyển dịch cơ cấu kinh tế từ nông nghiệp sang công nghiệp, thương mại và dịch vụ; xây dựng mô hình nông nghiệp sinh thái, nông nghiệp đa canh, nông thôn văn minh nhằm nâng cao đời sống của Nhân dân.

Bí thư Đảng ủy xã Bảo Lâm5 Hoàng Thị Thu Hà khẳng định, với nền tảng vững chắc từ những thành quả nhiệm kỳ 2020 -2025 và lợi thế từ việc mở rộng không gian phát triển khi sáp nhập, Đảng bộ, chính quyền và Nhân dân các dân tộc xã Bảo Lâm5 tiếp tục phát huy truyền thống quê hương anh hùng, đoàn kết, thống nhất, quyết tâm thực hiện khát vọng vươn lên, phấn đấu hoàn thành thắng lợi các mục tiêu, chỉ tiêu, nhiệm vụ Nghị quyết Đại hội đại biểu Đảng bộ xã khóa I, phấn đấu xây dựng Bảo Lâm5 đạt xã nông thôn mới nâng cao vào năm 2030.

Xã vùng cao Mai Châu, tỉnh Phú Thọ, sau gần ba tuần chính thức vận hành theo mô hình chính quyền địa phương hai cấp, đang thể hiện quyết tâm đổi mới và chủ động thích ứng để xây dựng bộ máy gần dân, phục vụ Nhân dân ngày càng tốt hơn. Với việc sáp nhập toàn bộ diện tích tự nhiên và dân số của thị trấn Mai Châu, các xã Nà Phòn, Thành Sơn, Tòng Đậu và 5 xóm thuộc xã Đồng Tân, xã Mai Châu mới đã ra đời với những thách thức và cơ hội mới.

Đặc thù của xã là 84% dân số là người dân tộc thiểu số, địa hình đồi núi, chia cắt, đòi hỏi yêu cầu cao về vận hành bộ máy thông suốt, gần dân và hiệu quả. Đảng bộ xã có 73 tổ chức cơ sở đảng trực thuộc với hơn 2.000 đảng viên. Đảng ủy xã đã kịp thời cập nhật các văn bản chỉ đạo, hướng dẫn của Trung ương, tỉnh để triển khai thực hiện tại địa phương. Đặc biệt, Đảng ủy xã đã chú trọng công tác quán triệt tư tưởng chính trị để đội ngũ cán bộ, đảng viên, nhất là cấp ủy và người đứng đầu nhận thức đầy đủ về yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới.

Trong bối cảnh vận hành mô hình mới, công tác xây dựng đội ngũ cán bộ đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ được đặc biệt quan tâm. Bộ máy HĐND, UBND xã đã được công bố tại kỳ họp HĐND xã lần thứ nhất. Đảng ủy xã cũng đã công bố quyết định thành lập các tổ chức đảng trực thuộc và nhân sự chủ chốt. Một trong những điểm nổi bật trong hoạt động của xã là Trung tâm Phục vụ hành chính công xã, nơi thể hiện rõ tinh thần phục vụ Nhân dân.

Từ ngày 1-18/7, Trung tâm đã tiếp nhận và giải quyết 227 hồ sơ. Để thuận tiện cho công dân, xã đã bố trí 2 cán bộ tiếp nhận hồ sơ tại trụ sở xã cũ. Tuy nhiên, trong quá trình triển khai thực hiện còn gặp không ít khó khăn, điển hình là trong 226 hồ sơ TTHC đã giải quyết có 8 hồ sơ quá hạn. Hệ thống thông tin một cửa điện tử đường truyền chậm, xử lý được một bước quy trình phải đợi rất lâu, cán bộ không kịp tích chuyển đúng thời hạn.

Trước những khó khăn đó, xã đề nghị được đầu tư trang thiết bị phục vụ hoạt động của Trung tâm và quy chuẩn các hệ thống hướng dẫn biển, bảng, mô hình hoạt động. Bộ Tài chính sớm cung cấp tài khoản đăng ký kinh doanh cho cán bộ xử lý hồ sơ cấp xã để sớm giải quyết cho công dân. Xã cũng đang tích cực chuẩn bị tổ chức Đại hội nhiệm kỳ 2025-2030, trọng tâm là xây dựng đội ngũ cán bộ đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ mới và xác định rõ định hướng phát triển trong 5 năm tới.

Định hướng chính của xã là tập trung phát triển du lịch, dịch vụ và nông nghiệp chất lượng cao. Với tinh thần chủ động, đổi mới, thích ứng, Đảng bộ xã Mai Châu quyết tâm giải quyết mọi khó khăn để ổn định và hòa nhịp cùng cả tỉnh, cả nước trong kỷ nguyên mới. Bộ máy mới, mô hình mới, trước mắt không tránh khỏi những vướng mắc, nhưng với sự nỗ lực và quyết tâm cao, xã Mai Châu đang từng bước khẳng định vị trí và vai trò của mình trong sự phát triển của tỉnh Phú Thọ.

Những năm gần đây, hệ thống điện, đường, trường, trạm tại các xã vùng sâu, vùng xa đã được xây dựng và nâng cấp đồng bộ. Việc này đã giúp cho việc đi lại và giao thương của nhân dân trở nên thuận lợi hơn. Đồng thời, trường học và trạm y tế cũng được xây dựng khang trang, tạo điều kiện cho con em đồng bào được học tập đầy đủ và người dân được chăm sóc sức khỏe tốt hơn.

Việc đầu tư vào vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi không chỉ giúp kích cầu phát triển toàn xã hội mà còn giảm bớt khoảng cách giữa các hộ gia đình giàu và nghèo. Tuy nhiên, để đạt được hiệu quả lâu dài, cần có sự đầu tư chung cho toàn vùng và đầu tư riêng cho từng đối tượng.

Ông Điểu Điều, Trưởng ban Dân tộc Hội đồng nhân dân tỉnh Đồng Nai, cho rằng cần có sự đầu tư cho từng hộ gia đình để những hộ nghèo, cận nghèo có động lực vươn lên. Trước mắt, cần đầu tư con giống, nông cụ cho đồng bào. Về lâu dài, cần đầu tư nghề, đầu tư thay đổi tư duy, ý thức cho đồng bào để họ tự vươn lên. Cách xóa nghèo hiện nay, chỉ đơn giản là ‘dân nghèo cái gì thì cho cái đó’, không phải là giải pháp bền vững.

Lâm Nhanh, một cán bộ đoàn của xã Lộc Hưng, tỉnh Đồng Nai, đã tiên phong trong chuyển đổi cơ cấu cây trồng để nâng cao giá trị và mở ra hướng đi mới cho địa phương. Nhờ được Quỹ hỗ trợ nông dân hỗ trợ thêm 50 triệu đồng, anh đã chủ động chuyển đổi vùng đất trồng lúa kém hiệu quả sang trồng dưa lưới. Hiện nay, anh đã hỗ trợ thêm 10 hộ dân khác trồng dưa lưới trên diện tích 10 ha.

Tại các xã biên giới như Tân Tiến, Thiện Hưng, Hưng Phước, trước đây hạ tầng y tế thiếu và yếu, nhưng nhờ được đầu tư các nguồn lực, trong đó có nguồn vốn của Chương trình phát triển vùng dân tộc thiểu số và miền núi, đã tạo nên một hệ thống chăm sóc và bảo vệ sức khỏe nhân dân ngày càng hiệu quả và chất lượng. Trạm y tế của xã Hưng Phước đã có đủ hạ tầng kỹ thuật và khối phụ trợ, cũng như đủ thuốc trong danh mục thuốc chữa bệnh chủ yếu sử dụng tại trạm y tế xã theo quy định hiện hành.

Khi hệ thống y tế được đầu tư đồng bộ, người dân vùng sâu, vùng xa có điều kiện tiếp cận các dịch vụ khám, chữa bệnh kịp thời, giảm bớt bệnh tật và nâng cao thể trạng và chất lượng cuộc sống. Qua đó, thể hiện sự quan tâm của Đảng, Nhà nước đối với vùng sâu, vùng xa, góp phần củng cố niềm tin của đồng bào đối với chính quyền.

Thông qua tín dụng ưu đãi, người dân có điều kiện đầu tư vào sản xuất, chăn nuôi, phát triển kinh tế hộ gia đình bền vững, nâng cao đời sống vật chất và tinh thần. Chị Thị Geo, ở xã Đắk Nhau, năm 2022 được vay 50 triệu đồng từ nguồn vốn chính sách, đã mua một cặp bò giống và làm chuồng trại. Đến nay, đàn bò của chị đã phát triển lên năm con, tạo nguồn thu nhập ổn định và giúp gia đình chị chính thức thoát nghèo.

Những nguồn vốn chính sách của trung ương và địa phương như những cơn ‘mưa dầm’ thấm sâu vào đời sống đồng bào vùng sâu, vùng xa, từng bước thay đổi cuộc sống của người dân.

Các cộng đồng dân tộc thiểu số (DTTS) tại Việt Nam hiện đang phải đối mặt với nhiều thách thức bắt nguồn từ các yếu tố an ninh phi truyền thống. Trong số này, biến đổi khí hậu đang gây ra những tác động nghiêm trọng đến đời sống và sinh kế của người dân ở những khu vực này. Tình hình dịch bệnh cũng làm trầm trọng hơn các vấn đề an ninh, khi mà việc tiếp cận các dịch vụ y tế và nguồn cung cấp nhu yếu phẩm trở nên khó khăn hơn.

Ngoài ra, di cư tự do cũng là một vấn đề đáng quan tâm. Khi người dân từ các vùng DTTS di cư đến các khu vực đô thị hoặc khác để tìm kiếm cơ hội việc làm và cuộc sống tốt hơn, họ thường phải đối mặt với nhiều rủi ro, bao gồm cả việc bị lừa đảo, bạo lực và bóc lột. Bên cạnh đó, buôn bán người và tội phạm xuyên quốc gia cũng đang đe dọa đến sự an toàn và ổn định của các cộng đồng DTTS.

Không chỉ vậy, khủng bố cũng là một mối đe dọa tiềm ẩn đối với an ninh quốc gia và sự ổn định xã hội tại các vùng DTTS. Việc một số cá nhân hoặc nhóm lợi ích cực đoan lợi dụng sự bất mãn và khó khăn của người dân để tuyển mộ và kích động hành động bạo lực đã tạo ra những thách thức mới cho công tác an ninh và quốc phòng.

Để giải quyết những thách thức này, việc xây dựng và thực hiện các chính sách đồng bộ và toàn diện là hết sức cần thiết. Chính sách cần phải gắn với đặc thù của từng vùng, tôn trọng và phát huy bản sắc văn hóa của các DTTS, đồng thời đảm bảo quyền và lợi ích cơ bản của người dân. Các biện pháp cụ thể có thể bao gồm tăng cường đầu tư vào cơ sở hạ tầng, nâng cao chất lượng giáo dục và y tế, hỗ trợ phát triển kinh tế – xã hội và bảo vệ môi trường.

Đặc biệt, việc tăng cường sự tham gia của người dân và cộng đồng DTTS vào quá trình xây dựng và thực hiện chính sách là yếu tố quan trọng. Điều này không chỉ giúp đảm bảo rằng các chính sách đáp ứng được nhu cầu thực tế của người dân mà còn góp phần tăng cường sự đồng thuận và ủng hộ của cộng đồng đối với các biện pháp phát triển và bảo đảm an ninh.

Thông tin thêm về vấn đề này có thể được tìm thấy tại trang thông tin của Chính phủ Việt Nam hoặc các tổ chức quốc tế liên quan đến phát triển và bảo vệ quyền của DTTS. Liên kết đến các nguồn thông tin đáng tin cậy như Cao ủy Liên Hợp Quốc về Người Tị nạn (UNHCR) và Ngân hàng Thế giới (World Bank) cũng có thể cung cấp những phân tích và số liệu thống kê hữu ích về vấn đề này.