Ngày 1/8, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã công bố mạng lưới các trung tâm đào tạo xuất sắc và tài năng về công nghệ 4.0 tại Hà Nội. Sự kiện này đánh dấu một bước tiến quan trọng trong việc triển khai Đề án Phát triển hệ thống trung tâm đào tạo xuất sắc và tài năng về công nghệ 4.0 đến năm 2030 của Chính phủ.

Theo đó, tại khu vực phía Bắc, 7 mạng lưới trung tâm đào tạo xuất sắc đã được thành lập, bao gồm: Mạng lưới Trung tâm đào tạo xuất sắc về công nghệ sinh học trong công nghiệp và y sinh; Mạng lưới Trung tâm đào tạo xuất sắc về công nghệ sinh học về trí tuệ nhân tạo và công nghiệp bán dẫn; Mạng lưới Trung tâm đào tạo xuất sắc về công nghệ giao thông và hạ tầng tiên tiến, thông minh; Mạng lưới Trung tâm đào tạo xuất sắc về vật liệu mới và công nghệ xây dựng; Mạng lưới Trung tâm đào tạo xuất sắc về công nghệ sinh học trong nông nghiệp; Mạng lưới Trung tâm đào tạo xuất sắc về công nghệ giao thông; và Mạng lưới Trung tâm đào tạo xuất sắc về công nghệ mạng thế hệ sau, an ninh mạng thông minh và truyền thông đa phương tiện.

Các cơ sở giáo dục đại học chủ trì các mạng lưới này bao gồm Đại học Quốc gia Hà Nội, Đại học Bách khoa Hà Nội, Trường Đại học Giao thông Vận tải, Trường Đại học Xây dựng Hà Nội, Đại học Thái Nguyên, Trường Đại học Công nghệ Giao thông Vận tải và Học viện Công nghệ Bưu chính Viễn thông.

Thứ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Văn Phúc khẳng định việc hình thành các mạng lưới trung tâm đào tạo xuất sắc là minh chứng cho chiến lược phát triển dựa trên hợp tác toàn diện giữa nhà trường, doanh nghiệp và Nhà nước. Đây sẽ là nền tảng quan trọng để Việt Nam bứt phá trong đào tạo nhân lực công nghệ cao phục vụ quá trình chuyển đổi số. Việc thành lập các trung tâm đào tạo xuất sắc này cũng thể hiện sự quyết tâm của Chính phủ trong việc nâng cao chất lượng giáo dục và đào tạo, đáp ứng nhu cầu của thị trường lao động và xu thế phát triển của thời đại.

Trước đó, trong báo cáo của Bộ Giáo dục và Đào tạo, đề án phát triển hệ thống trung tâm đào tạo xuất sắc và tài năng về công nghệ 4.0 đến năm 2030 đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt. Mục tiêu của đề án là xây dựng các trung tâm đào tạo xuất sắc và tài năng về công nghệ 4.0, tạo điều kiện thuận lợi cho việc đào tạo và nghiên cứu khoa học trong lĩnh vực này.

Đề án cũng hướng đến việc tạo ra sự hợp tác chặt chẽ giữa các cơ sở giáo dục đại học, doanh nghiệp và các tổ chức nghiên cứu trong và ngoài nước. Thông qua đó, các trung tâm đào tạo xuất sắc sẽ có cơ hội để trao đổi kinh nghiệm, cập nhật kiến thức và công nghệ mới, cũng như có thể triển khai các chương trình đào tạo và nghiên cứu chất lượng cao.

Chính phủ Việt Nam đã chính thức ban hành Quyết định 347 vào tháng 2 năm 2025, trong đó phê duyệt Đề án phát triển hệ thống trung tâm đào tạo xuất sắc và tài năng về công nghệ 4.0 đến năm 2030. Mục tiêu chính của đề án là xây dựng và phát triển ít nhất 1 hoặc 2 mạng lưới trung tâm đào tạo xuất sắc và tài năng trong từng lĩnh vực công nghệ ưu tiên của công nghiệp 4.0.

Đề án đặt mục tiêu cụ thể đối với các lĩnh vực trí tuệ nhân tạo, công nghiệp bán dẫn và công nghệ sinh học, với ít nhất 2 hoặc 3 mạng lưới trung tâm đào tạo xuất sắc và tài năng được thành lập và trải rộng trên ba miền Bắc – Trung – Nam. Mỗi mạng lưới sẽ bao gồm một cơ sở giáo dục đại học chủ chốt có thế mạnh, cùng với ít nhất 5 cơ sở giáo dục đại học khác và một số doanh nghiệp trong nước và quốc tế tham gia.

Mỗi mạng lưới trung tâm đào tạo xuất sắc và tài năng sẽ được giao nhiệm vụ tổ chức ít nhất 1 chương trình xuất sắc về đào tạo thích ứng, đào tạo lại, đào tạo nâng cao, và đào tạo chuyên sâu. Các chương trình này nhắm vào việc phát triển nguồn nhân lực trong một số lĩnh vực công nghệ ưu tiên của công nghiệp 4.0. Qua đó, đề án kỳ vọng sẽ nâng cao chất lượng và hiệu quả của việc đào tạo và nghiên cứu khoa học tại Việt Nam.

Một trong những mục tiêu quan trọng của đề án là thu hút ít nhất 100 nhà khoa học và chuyên gia giỏi, bao gồm người Việt Nam ở nước ngoài và người nước ngoài, tham gia vào hoạt động giảng dạy và nghiên cứu khoa học tại các cơ sở giáo dục đại học ở Việt Nam. Việc này không chỉ giúp nâng cao chất lượng đào tạo mà còn tăng cường khả năng nghiên cứu và phát triển của các cơ sở giáo dục trong nước.

Bộ Giáo dục và Đào tạo đã chọn 13 cơ sở giáo dục đại học để dẫn dắt các trung tâm đào tạo xuất sắc, tài năng về công nghệ ở 9 lĩnh vực. Những cơ sở giáo dục đại học này sẽ đóng vai trò là hạt nhân của mạng lưới, đóng góp vào sự phát triển của hệ thống trung tâm đào tạo xuất sắc và tài năng về công nghệ 4.0.

PGS.TS Nguyễn Hoàng Long, Hiệu trưởng Trường Đại học Công nghệ Giao thông Vận tải, cho biết trường đã xây dựng được một mạng lưới quy mô lớn bao gồm 12 cơ sở giáo dục đại học uy tín và 2 viện nghiên cứu chuyên ngành, cùng với các doanh nghiệp trong lĩnh vực công nghệ, xây dựng và giao thông. Trường sẽ chủ trì và phối hợp với các đơn vị trong mạng lưới để thiết kế các chương trình đào tạo xuất sắc tài năng, tích hợp trí tuệ nhân tạo, IoT, dữ liệu lớn, công nghệ vật liệu mới và năng lượng xanh vào chương trình đào tạo và giáo trình giảng dạy.

Đề án phát triển hệ thống trung tâm đào tạo xuất sắc và tài năng về công nghệ 4.0 đến năm 2030 đánh dấu một bước tiến quan trọng trong việc nâng cao chất lượng đào tạo và nghiên cứu khoa học tại Việt Nam. Qua việc triển khai đề án, Việt Nam hướng tới đáp ứng nhu cầu của cuộc Cách mạng Công nghiệp lần thứ tư và nâng cao vị thế của mình trên trường quốc tế trong lĩnh vực công nghệ.