Trong bối cảnh thế giới ngày càng kết nối, một mô hình kinh doanh mới đang nổi lên và thách thức định nghĩa truyền thống về khởi nghiệp. Mô hình này được gọi là “chủ nghĩa tư bản du mục”, nơi doanh nhân có thể tự do lựa chọn nơi sinh sống, nộp thuế và vận hành doanh nghiệp dựa trên cơ hội toàn cầu thay vì gắn bó với quốc gia sinh ra.

Theo tạp chí Forbes, chủ nghĩa tư bản du mục mang lại cho doanh nhân khả năng tối ưu hóa thuế suất, môi trường pháp lý, chất lượng sống và khả năng tiếp cận nguồn vốn. Doanh nhân Mirjana Perkovic, người đã đi qua hơn 100 quốc gia và là thành viên Forbes Business Council, cho rằng một ý tưởng tuyệt vời có thể thất bại nếu ra mắt ở sai thị trường, nhưng cũng ý tưởng đó có thể trở nên thành công vượt trội nếu được thử nghiệm và triển khai ở đúng nơi.

Nhiều công ty khởi nghiệp hiện đang chọn đặt trụ sở ở Estonia, nơi có chương trình e-Residency do chính phủ phát triển năm 2014, cho phép doanh nhân toàn cầu đăng ký và quản lý công ty hoàn toàn trực tuyến. Dubai cũng là một điểm đến hấp dẫn nhờ chính sách 0% thuế thu nhập cá nhân và thị thực du mục số có thời hạn tối đa một năm, có thể gia hạn. Singapore nổi bật với vị trí chiến lược, thuế doanh nghiệp thấp và chương trình hỗ trợ “Start-up SG”.

Tính chất “du mục” của mô hình kinh doanh này không chỉ giúp start-up giảm chi phí cố định mà còn tối ưu nguồn vốn và nhân sự. Với việc làm việc từ xa ngày càng phổ biến, doanh nhân có thể xây dựng đội ngũ toàn cầu, tuyển dụng nhân tài theo kỹ năng thay vì vị trí địa lý.

Khởi nghiệp truyền thống thường gắn liền với việc xây dựng công ty tại địa phương, tận dụng hệ sinh thái sẵn có trong không gian cụ thể. Nhưng chủ nghĩa tư bản du mục đang lật ngược tư duy đó: khởi nghiệp không nhất thiết phải “cắm rễ”, mà có thể “dịch chuyển chiến lược” để thích nghi với môi trường thuận lợi nhất.

Một môi trường “màu mỡ” cho start-up bao gồm thuế thấp, quy trình thành lập doanh nghiệp nhanh gọn, hạ tầng số mạnh, mạng lưới đầu tư sôi động, không gian làm việc linh hoạt và hệ sinh thái cố vấn phát triển.

Thế hệ gen Z và thế hệ Alpha không xem công việc là một kiểu lao động cố định tại văn phòng cụ thể, mà là hành trình trải nghiệm, học hỏi và sáng tạo không giới hạn. Họ sẵn sàng sống ở Croatia, làm việc cho công ty Mỹ và bán hàng cho thị trường châu Phi, miễn có Internet và thị trường tiềm năng.

Tuy nhiên, mô hình này không thiếu thách thức. Việc thiếu ổn định, rào cản hành chính giữa các quốc gia, nguy cơ thay đổi chính sách thị thực và khó khăn khi xây dựng văn hóa doanh nghiệp cần được lường trước.

Trong bối cảnh thế giới không ngừng biến động, kinh doanh du mục giúp doanh nhân tránh gánh nặng pháp lý không cần thiết, tiếp cận thị trường thuận lợi hơn và giảm chi phí giai đoạn đầu. Đây không còn là phong trào bên lề, mà đang trở thành khởi nguồn mới cho tinh thần khởi nghiệp thế kỷ 21 – nơi sự dịch chuyển được tận dụng như cơ hội, thay vì bất lợi.

“Chủ nghĩa tư bản du mục” là khái niệm về lối sống kết hợp với chiến lược tài chính do doanh nhân người Mỹ Andrew Henderson khởi xướng. Lối sống này khuyến khích doanh nhân, nhà đầu tư tối ưu thuế, đầu tư toàn cầu, tích lũy nhiều quốc tịch và sinh sống linh hoạt ở nhiều nước để tăng tự do cá nhân và bảo vệ tài sản.

Estonia cảnh báo về hoạt động quân sự bất thường của Nga gần biên giới. Bộ trưởng Nội vụ Estonia Igor Taro cho biết quân đội Nga đã triển khai các hệ thống tác chiến điện tử ở khoảng cách chỉ 20 km từ biên giới với Estonia, tại khu vực Kingisepp, gần Vịnh Narva.

Các hệ thống này tương tự như những gì được sử dụng ở Ukraine để gây nhiễu hệ thống định vị của máy bay không người lái. Ông Taro cảnh báo rằng các hệ thống này không chỉ ảnh hưởng đến các mục tiêu quân sự mà còn gây khó khăn cho hoạt động hàng không dân dụng và vận tải biển do làm nhiễu tín hiệu GPS.

Giới chức an ninh Estonia đã liên hệ với phía Nga để làm rõ về việc triển khai này, nhưng Bộ Quốc phòng Nga chưa đưa ra phản hồi chính thức. Estonia đã cảnh báo về hiện tượng nhiễu tín hiệu GPS, đặc biệt dọc theo bờ biển Vịnh Narva.

Diễn biến mới này khiến căng thẳng tại khu vực Baltic tiếp tục leo thang. Các nước láng giềng như Lithuania và Ba Lan cũng ghi nhận nhiều sự cố mất tín hiệu GPS trên Biển Baltic do các hoạt động liên quan đến Nga.

Nga vẫn được coi là ‘mối đe dọa’ hiện hữu đối với các quốc gia Liên minh châu Âu, đặc biệt là các nước vùng Baltic gồm Lithuania, Latvia và Estonia, vốn được coi là dễ tổn thương nhất trước các động thái chiến lược dài hạn của Moscow.

Trong bối cảnh xung đột Nga – Ukraine vẫn tiếp diễn, Estonia đang đẩy mạnh hiện đại hóa quốc phòng và tăng cường phối hợp với các đồng minh NATO để đối phó với những mối đe dọa tiềm ẩn.