Ngày 31/7, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã ký một sắc lệnh điều chỉnh thuế đối ứng với hàng chục đối tác thương mại của Mỹ, với mức thuế dao động từ 10-41%. Quyết định này được đưa ra trong bối cảnh Mỹ đang tìm cách cân bằng hoạt động thương mại với các nền kinh tế khác và đưa việc làm và sản xuất về trong nước.

Theo công bố của Nhà Trắng, mức thuế cao nhất là 41% sẽ được áp dụng với Syria, trong khi Lào và Myanmar sẽ chịu thuế 40% khi xuất khẩu hàng hóa sang Mỹ. Ngược lại, Anh và Brazil sẽ thuộc nhóm thấp nhất với mức thuế chỉ 10%. Tổng thống Mỹ Donald Trump cho biết sắc lệnh này nhằm mục đích bảo vệ lợi ích của Mỹ và đảm bảo công bằng trong hoạt động thương mại quốc tế.

Cũng theo sắc lệnh này, thuế với Canada sẽ được nâng từ 25% lên 35%. Các nước có thâm hụt thương mại với Mỹ sẽ chịu mức thuế chung là 10%. Hàng hóa trung chuyển để né thuế nhập khẩu sẽ bị áp thuế 40%. Sắc lệnh có hiệu lực từ ngày 7/8. Các nước không được liệt kê trong phụ lục của sắc lệnh và chưa có thỏa thuận thương mại với Mỹ sẽ chịu mức thuế chung là 10%.

Một số đối tác thương mại được đề cập trong phụ lục này sắp đạt thỏa thuận với Mỹ, vì thế các nền kinh tế đó sẽ tiếp tục chịu thuế như công bố đến khi thỏa thuận hoàn tất và ông Trump ban hành sắc lệnh tiếp theo. Mức thuế mới công bố hầu hết bằng hoặc thấp hơn mức cũ. Một quan chức Mỹ giải thích rằng các nước có thâm hụt thương mại với Mỹ sẽ chịu thuế 10%. Các nước có thặng dư nhỏ với Mỹ bị áp thuế 15%.

Mỹ đã công bố hơn 10 thỏa thuận với các đối tác. Việc điều chỉnh thuế đối ứng này nhằm làm cân bằng hoạt động thương mại của Mỹ với các nền kinh tế khác, đồng thời đưa việc làm và sản xuất về trong nước. Chính quyền Trump đã và đang nỗ lực để đạt được các thỏa thuận thương mại mới và sửa đổi các thỏa thuận hiện có để mang lại lợi ích cho Mỹ.

Các chuyên gia kinh tế đang theo dõi chặt chẽ các diễn biến này và đánh giá tác động tiềm tàng của chúng đối với nền kinh tế toàn cầu. Việc Mỹ áp dụng mức thuế mới đối với hàng hóa nhập khẩu từ các đối tác thương mại có thể dẫn đến các biện pháp trả đũa từ các nước khác, làm gia tăng căng thẳng thương mại và ảnh hưởng đến dòng chảy thương mại quốc tế.

Trong bối cảnh hiện nay, các doanh nghiệp và nhà đầu tư đang cần theo dõi sát sao các diễn biến liên quan đến chính sách thương mại của Mỹ và các phản ứng từ các nước khác. Đồng thời, việc Mỹ tìm cách cân bằng hoạt động thương mại và bảo vệ lợi ích kinh tế của mình cũng là một yếu tố quan trọng cần được xem xét.

Financial Times dẫn các nguồn tin cho hay, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã đưa ra yêu cầu cứng rắn hơn trong đàm phán thương mại với Liên minh châu Âu (EU). Ông Trump yêu cầu cấp dưới quyền áp thuế quan ít nhất 15-20% lên hàng hóa nhập khẩu từ EU. Yêu cầu này được đưa ra sau nhiều tuần đàm phán về một thỏa thuận khung giữa hai bên.

Ngoài ra, ông Trump cũng muốn giữ nguyên mức thuế ngành 25% đối với ô tô nhập khẩu từ EU. Nếu được áp dụng, thuế quan của Mỹ sẽ được áp lên 380 tỷ EUR hàng hóa hàng năm từ EU, trong tổng số 532 tỷ EUR xuất sang Mỹ. Mỹ hiện là thị trường đơn lẻ lớn nhất của khối này, chiếm đến 1/5 xuất khẩu của khu vực.

Đàm phán thương mại giữa hai bên dường như đã đình trệ khi hạn chót 1/8 do chính quyền Trump đề ra sắp kết thúc. EU vẫn hy vọng sẽ đạt được một thỏa thuận tương tự như Anh đã có với Mỹ, trong đó quy định mức thuế quan tối thiểu 10% và miễn thuế đối với một số ngành hàng.

Tuy nhiên, ông Maroš Šefčovič, Cao ủy thương mại của EU, đã đưa ra đánh giá bi quan với đại sứ của 27 nước thành viên về tiến trình đàm phán. Một quan chức Mỹ cho biết, chính quyền Trump muốn mức thuế đối ứng cao hơn 10% trong trường hợp hai nền kinh tế lớn đạt được một thỏa thuận.

Nếu ông Trump nhất quyết muốn áp thuế đối ứng từ 15-20%, mức thuế đó sẽ vẫn cao như khi hai bên bắt đầu đàm phán vào đầu tháng 4 và có thể buộc Brussels phải trả đũa. Một quan chức khác cho biết “tâm trạng (của khối) đã thay đổi rõ rệt” theo hướng ủng hộ trả đũa.

Tổng thống Mỹ thường xuyên bày tỏ không hài lòng với mức thâm hụt thương mại hàng hóa 198 tỷ EUR (tương đương 231 tỷ USD) với EU. Các quan chức EU lập luận rằng thương mại giữa 2 bên cân bằng hơn nhiều nếu tính đến cả các dịch vụ và thương mại.

Ủy ban châu Âu (EC), cơ quan thực thi chính sách thương mại của EU, đã đề xuất gói trả đũa trị giá 72 tỷ EUR lên hàng hóa Mỹ, bao gồm máy bay Boeing và rượu whisky nếu đàm phán đổ vỡ. EU dự kiến hoãn gói trả đũa trị giá 21 tỷ EUR lên hàng nhập khẩu từ Mỹ cho đến đầu tháng sau.

Cuối tuần trước, Chủ tịch EC Ursula von der Leyen kêu gọi hai bên đưa ra giải pháp cho tranh chấp thương mại thông qua đàm phán. Financial Times đưa tin về những diễn biến mới trong đàm phán thương mại Mỹ – EU.