Thế giới đang chứng kiến một sự chuyển dịch chiến lược toàn cầu khi các quốc gia tìm kiếm giải pháp thay thế cho hạ tầng công nghệ phương Tây. Sự chú ý đặc biệt của các chính quyền toàn cầu đối với các cuộc xung đột tại Ukraine và Trung Đông đã cho thấy các khu vực này được coi là ‘phòng thí nghiệm’ cho các hình thái chiến tranh tương lai, không chỉ liên quan đến vũ khí mà còn cả công nghệ và chiến thuật.

Mới đây, cuộc tấn công của Israel vào Iran, với sự hỗ trợ của Mỹ, đã cho thấy các phương thức triển khai thiết bị bay không người lái và hoạt động xâm nhập mới. Tuy nhiên, nó cũng phơi bày những điểm yếu công nghệ nghiêm trọng, đặc biệt là trong lĩnh vực định vị vệ tinh toàn cầu GPS. Trong 12 ngày diễn ra xung đột, Iran và các tàu hoạt động tại khu vực vùng Vịnh liên tục gặp tình trạng nhiễu loạn tín hiệu định vị vệ tinh toàn cầu GPS. Tình trạng này đã khiến giới chức Iran lo ngại và chính phủ nước này đã bắt đầu tìm kiếm giải pháp thay thế.

Iran đang xem xét chuyển sang sử dụng hệ thống định vị vệ tinh của Trung Quốc, còn gọi là Bắc Đẩu. Thứ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông Iran, ông Ehsan Chitsaz, cho biết chính phủ đang lên kế hoạch chuyển đổi các lĩnh vực vận tải, nông nghiệp và internet sang sử dụng hệ thống định vị của Trung Quốc. Đây không chỉ là một động thái mang tính đối phó tình thế, mà còn là biểu hiện rõ ràng của một sự chuyển dịch chiến lược sâu rộng trên toàn cầu.

Phương Tây, đặc biệt là Mỹ, đã nắm thế thống trị hạ tầng công nghệ thế giới trong hàng thập kỷ. Tuy nhiên, sự lệ thuộc này có thể nhanh chóng trở thành điểm yếu. Kể từ năm 2013, các vụ rò rỉ thông tin và điều tra báo chí đã cho thấy nhiều công nghệ phương Tây bị lạm dụng cho các hoạt động giám sát và thu thập dữ liệu trên quy mô toàn cầu. Điều này khiến nhiều chính phủ lo ngại và tìm kiếm giải pháp thay thế.

Việc Iran cân nhắc chuyển sang Bắc Đẩu gửi đi một thông điệp rõ ràng: Kỷ nguyên của sự phụ thuộc vào hạ tầng công nghệ do Mỹ kiểm soát đang dần kết thúc. Các quốc gia không còn muốn phó thác năng lực quốc phòng và chủ quyền số của mình cho mạng lưới vệ tinh do Mỹ điều hành.

Sự chuyển dịch này cũng thúc đẩy sự ra đời của hàng loạt hệ thống định vị quốc gia và khu vực như Galileo của châu Âu hay GLONASS của Nga. Tất cả đều nhằm giành lại phần nào quyền kiểm soát chủ quyền và thị phần trên thị trường định vị toàn cầu.

Iran không phải là quốc gia duy nhất gặp phải vấn đề về bảo mật. Israel đã ám sát thành công nhiều nhà khoa học hạt nhân và chỉ huy cấp cao trong lực lượng an ninh, quân đội Iran. Việc đối phương có thể xác định chính xác vị trí của các mục tiêu làm dấy lên lo ngại rằng hệ thống viễn thông nội địa đã bị xâm nhập.

Chính quyền Iran đã kêu gọi người dân ngừng sử dụng ứng dụng nhắn tin WhatsApp và xóa nó khỏi điện thoại. Iran cáo buộc nền tảng này thu thập dữ liệu người dùng để chuyển cho Israel. Nhiều chuyên gia an ninh mạng từ lâu đã đặt dấu hỏi về tính bảo mật của WhatsApp. Hạ viện Mỹ cũng đã thông qua lệnh cấm sử dụng WhatsApp trên thiết bị công vụ.

Với Iran và nhiều quốc gia khác, thông điệp đã rõ. Các nền tảng phương Tây không còn đơn thuần là công cụ giao tiếp. Thay vì thế, chúng là vũ khí trong một cuộc chiến tình báo kỹ thuật số.

Tehran từ lâu đã phát triển một hệ thống mạng kết nối nội địa – mang tên Mạng Thông tin Quốc gia – cho phép nhà nước kiểm soát sâu hơn việc sử dụng Internet. Trong thời gian tới, quá trình này có khả năng sẽ được mở rộng.

Iran đang củng cố vị thế trong một trục ảnh hưởng mới – thách thức trực tiếp sự thống trị của phương Tây. Sự hợp tác giữa Iran và Trung Quốc không dừng ở mức giao dịch đơn thuần, mà cho thấy sự kết nối chiến lược nhằm đảm bảo quyền tự chủ số thực sự.

Đặt trong bối cảnh sáng kiến Vành đai và Con đường của Trung Quốc, bước đi này của Iran càng mang ý nghĩa chiến lược. Iran đang trở thành đối tác ngày càng quan trọng trong sáng kiến này.

Những gì đang diễn ra là sự hình thành của một khối công nghệ mới – nơi cơ sở hạ tầng kỹ thuật số gắn chặt với tinh thần phản kháng chính trị. Các quốc gia mệt mỏi với sự áp đặt, tiêu chuẩn kép và bá quyền số từ phương Tây đã tìm thấy lợi ích chiến lược từ một sự ảnh hưởng mới.

Sự chuyển dịch nhanh chóng này là dấu hiệu báo trước cho một cuộc ‘chiến tranh lạnh công nghệ’ – cuộc đối đầu âm ỉ trong đó các quốc gia sẽ lựa chọn hạ tầng thiết yếu như định vị, truyền thông, dữ liệu hay thanh toán không còn dựa trên công nghệ ưu việt, mà dựa vào lòng tin chính trị và nhận thức về an ninh.

Khi ngày càng nhiều quốc gia làm theo, lợi thế công nghệ phương Tây sẽ dần bị thu hẹp, kéo theo sự thay đổi toàn diện trong cán cân quyền lực toàn cầu.

Thị trường xe điện tại Israel đang trên cusp của một cuộc cách mạng trong lĩnh vực sạc nhanh, với sự ra mắt của công nghệ sạc chỉ trong 5 phút. Điều này hứa hẹn sẽ rút ngắn thời gian sạc xe điện xuống còn khoảng một phần ba đến một phần tư so với hiện nay. Thế hệ trạm sạc mới hỗ trợ tốc độ sạc lý thuyết lên tới một megawatt hoặc hơn, mở ra khả năng giảm thời gian sạc gần đầy những bộ pin lớn xuống còn khoảng năm phút.

Loại sạc siêu nhanh này có khả năng phân chia công suất sạc cho nhiều xe cùng lúc, khắc phục tình trạng giảm hiệu suất sạc khi nhiều xe kết nối cùng một trạm. Công nghệ này dự kiến sẽ được triển khai rộng rãi tại Israel vào năm sau, khi các nhà sản xuất như BYD và những hãng khác bắt đầu cập bến thị trường với những mẫu xe tương thích. Tuy nhiên, một trong những thách thức chính là chi phí đầu tư và lắp đặt các trạm sạc này vẫn còn rất cao, lên đến hàng chục nghìn USD mỗi trạm.

Công nghệ sạc siêu nhanh này sẽ mang lại lợi ích chủ yếu cho phân khúc xe tải và xe logistics, giúp đẩy nhanh quá trình chuyển đổi sang xe điện ở lĩnh vực vận tải hàng hóa. Tại Israel, một số nhà cung cấp trạm sạc lớn đang triển khai thí điểm trạm sạc siêu nhanh, với khả năng sạc đồng thời hai xe tải hoặc xe thương mại. Những trạm sạc tương tự dự kiến sẽ được triển khai thương mại tại Israel vào quý IV/2025.

Hãng Tesla cũng đang tiến hành đánh giá khả năng triển khai thế hệ trạm Supercharger V4 mới tại Israel, với tốc độ sạc lý thuyết lên đến 500 kilowatt. Việc triển khai các trạm sạc siêu nhanh này kỳ vọng sẽ đóng góp vào sự phát triển của thị trường xe điện tại Israel và hỗ trợ quá trình chuyển đổi sang xe điện trên toàn cầu.

Ngày 20/7, Cơ quan cứu trợ người tị nạn Palestine của Liên Hợp Quốc (UNRWA) đã phát cảnh báo nghiêm trọng về tình hình nhân đạo đang diễn ra tại Gaza. Khoảng 1 triệu trẻ em đang phải đối mặt với nguy cơ chết đói tại khu vực này. UNRWA đã lên án mạnh mẽ việc Israel phong tỏa viện trợ nhân đạo, dẫn đến tình trạng thiếu đói nghiêm trọng và kêu gọi chấm dứt ngay lập tức lệnh phong tỏa này.

Việc tiếp cận các nhu yếu phẩm như thực phẩm và vật tư y tế đang bị cản trở nghiêm trọng, làm trầm trọng thêm tình hình sức khỏe của người dân, đặc biệt là trẻ em. UNRWA đã tiến hành sàng lọc sức khỏe cho hơn 242.000 trẻ em tại các phòng khám và cơ sở y tế trên khắp dải Gaza. Kết quả cho thấy 10% trẻ em bị suy dinh dưỡng, trong đó hơn một nửa là trẻ em dưới 5 tuổi.

Tình trạng suy dinh dưỡng đang gia tăng đáng kể tại Gaza. Các bệnh viện tại khu vực này đang tiếp nhận nhiều trường hợp người dân bị ngất xỉu do đói. Một báo cáo gần đây của Quỹ Nhi đồng Liên Hợp Quốc (UNICEF) cho biết trung bình 112 trẻ em được nhập viện mỗi ngày tại Gaza để điều trị tình trạng suy dinh dưỡng cấp tính và suy kiệt nghiêm trọng.

Thống kê từ tháng 6/2025 cho thấy ít nhất 620 người, trong đó có 70 trẻ em, đã tử vong do đói. Bộ Y tế Palestine cũng đã xác nhận 2 trường hợp tử vong trong vòng 24 giờ qua tại Gaza do suy dinh dưỡng nghiêm trọng, bao gồm 1 bé gái 4 tuổi và 1 trẻ sơ sinh 3 tháng tuổi.

Bộ Y tế Palestine cảnh báo về tình trạng suy dinh dưỡng lan rộng trên diện rộng, trong bối cảnh hệ thống chăm sóc sức khỏe gần như đã sụp đổ hoàn toàn. UNRWA và các cơ quan nhân đạo khác đang nỗ lực để cung cấp viện trợ thiết yếu cho người dân tại Gaza, nhưng việc tiếp cận các khu vực cần hỗ trợ đang gặp nhiều khó khăn do lệnh phong tỏa của Israel.

Để biết thêm thông tin về tình hình tại Gaza và hoạt động của UNRWA, vui lòng truy cập trang web chính thức của UNRWA hoặc các nguồn tin tức uy tín khác.

Trong khi đó, tình hình xung đột tại Gaza vẫn đang tiếp diễn, gây ra nhiều thiệt hại về người và tài sản. Cộng đồng quốc tế đang kêu gọi các bên liên quan tìm kiếm giải pháp hòa bình và bền vững cho cuộc xung đột này.

Để tìm hiểu thêm về tình hình xung đột tại Gaza và nỗ lực của cộng đồng quốc tế, vui lòng truy cập trang web của Liên Hợp Quốc hoặc các tổ chức nhân đạo khác.

Trong cuộc xung đột kéo dài 12 ngày gần đây giữa Israel và Iran, Mỹ đã triển khai các hệ thống phòng thủ tên lửa tầm cao giai đoạn cuối (THAAD) tới Israel, dẫn đến việc gần 25% số tên lửa đánh chặn mà Washington từng mua bị “đốt cháy”. Cụ thể, các lực lượng vận hành THAAD đã bắn hạ các đợt tên lửa đạn đạo của Iran bằng hơn 150 tên lửa, cho thấy sự tiêu tốn đáng kể nguồn cung tên lửa đánh chặn của Mỹ.

Cuộc chiến này đã phơi bày một lỗ hổng đáng báo động trong nguồn cung cấp của Washington. Hiện tại, Mỹ có 7 hệ thống THAAD tối tân, nhưng trong cuộc xung đột kéo dài 12 ngày với Iran hồi tháng 6, hai hệ thống đã được triển khai tới Israel nhưng vẫn chưa đủ để đáp ứng nhu cầu. Theo các quan chức Mỹ, họ đang tìm cách mua 37 tên lửa trong năm tài chính tiếp theo. Tuy nhiên, Lầu Năm Góc đã mua khoảng 650 tên lửa kể từ năm 2010, cho thấy sự tiêu thụ tên lửa đánh chặn ở mức cao.

Mỗi tên lửa đánh chặn THAAD có giá khoảng 13 triệu USD. Lockheed Martin, nhà sản xuất hệ thống này, cho biết họ có thể sản xuất khoảng 100 tên lửa đánh chặn trong năm nay và đang làm việc với chính phủ Mỹ về các phương án tăng sản lượng cho các đơn đặt hàng mới. Việc tăng sản lượng là cần thiết để đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng của quân đội Mỹ và các đồng minh.

Các nhà phân tích nhận định rằng việc triển khai hệ thống THAAD đến Trung Đông đã gia tăng căng thẳng năng lực sẵn sàng của Mỹ và báo hiệu nhu cầu ngày càng tăng không chỉ đối với tên lửa đánh chặn mà còn cả các bệ phóng. Hơn nữa, Mỹ cũng phát hiện ra sự thiếu hiệu quả trong cách khai hỏa các hệ thống chống tên lửa và đang xem xét kỹ lưỡng hiệu suất của một số tên lửa đánh chặn.

Quân đội Mỹ hiện đang xem xét kỹ lưỡng từng vụ phóng để hiểu rõ hơn những gì đã xảy ra. Một sĩ quan Hải quân tham gia vào quá trình này cho biết còn quá sớm để đánh giá các cuộc giao tranh của SM-3, một hệ thống tên lửa đánh chặn khác của Mỹ. Mối lo ngại của Mỹ là Iran sẽ lại thực hiện các cuộc tấn công tên lửa và Washington cần phải chuẩn bị sẵn sàng để đối phó với các mối đe dọa này.

Như vậy, cuộc xung đột giữa Israel và Iran đã cho thấy sự cần thiết của việc tăng cường sản xuất và dự trữ tên lửa đánh chặn, cũng như nâng cao hiệu suất của các hệ thống phòng thủ tên lửa. Mỹ đang phải đối mặt với thách thức lớn trong việc duy trì năng lực sẵn sàng của mình trước các mối đe dọa từ Iran và các quốc gia khác.

Chính quyền Thái Lan đang tích cực triển khai các biện pháp ứng phó với tình hình thời tiết xấu dự kiến sẽ xảy ra tại nhiều tỉnh miền Bắc của nước này. Một “phòng tác chiến” 24 giờ đã được kích hoạt để giám sát tình hình thời tiết và điều phối công tác phòng chống thiên tai. Cục Khí tượng Thái Lan đưa ra dự báo bão Wipha có khả năng đổ bộ vào miền Bắc Việt Nam trong ngày 21 và 22 tháng 7.

Trong bối cảnh trên, Bộ trưởng Nội vụ Thái Lan, ông Phumtham Wechayachai, đã chỉ đạo Bộ Nội vụ tăng cường theo dõi sát sao diễn biến thời tiết và đánh giá các nguy cơ tiềm ẩn. Mục tiêu chính là đảm bảo việc cung cấp thông tin đến người dân một cách kịp thời và chính xác.

Trong một diễn biến khác, Giáo hoàng Francis đã thực hiện một cuộc gọi điện thoại với phi hành gia người Mỹ Buzz Aldrin, người đã trở thành người thứ hai đặt chân lên Mặt trăng trong sứ mệnh lịch sử Apollo 11. Cuộc điện đàm này diễn ra nhằm kỷ niệm 56 năm ngày con người lần đầu tiên đặt chân lên Mặt trăng.

Về tình hình quốc tế, Israel đã thu hồi giấy phép cư trú của một quan chức cấp cao của Liên hợp quốc, ông Jonathan Whittall. Quyết định này được đưa ra với lý do ông Whittall đã lan truyền thông tin sai lệch về cuộc chiến ở Dải Gaza. Ngoại trưởng Israel Gideon Saar xác nhận ông đã ra lệnh thu hồi giấy phép cư trú của ông Whittall.

Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu hiện đang trong tình trạng hồi phục sau khi bị ngộ độc thực phẩm dẫn đến viêm ruột và mất nước. Dự kiến, ông sẽ tiếp tục điều hành công việc từ nhà trong ba ngày tới.

Iran thông báo sẽ tổ chức vòng đàm phán hạt nhân với các cường quốc châu Âu tại Istanbul vào ngày 25 tháng 7. Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Iran Esmaeil Baghaei cho biết cuộc họp sẽ diễn ra ở cấp thứ trưởng ngoại giao.

Cuối cùng, tại London, Anh, các cuộc biểu tình phản đối người nhập cư đã chuyển biến thành cảnh bạo lực bên ngoài một khách sạn đang tiếp nhận người xin tị nạn. Cảnh sát đã thực hiện việc bắt giữ năm người vì hành vi gây rối bạo lực.