Thượng tá Đào Trung Hiếu, Tiến sĩ Tội phạm học, gần đây đã lên tiếng cảnh báo về nguy cơ học sinh, sinh viên trở thành nạn nhân của các vụ lừa đảo ‘bắt cóc online’ với thủ đoạn ngày càng tinh vi. Theo ông Hiếu, tâm lý của học sinh, sinh viên thường sợ quyền lực, nể danh tiếng và thiếu khả năng kiểm chứng thực tế. Khi đối mặt với một người xưng công an, các em dễ hoảng loạn và làm theo yêu cầu của kẻ xấu.

Từ khoảng một tháng trở lại đây, đã có nhiều vụ lừa đảo chiếm đoạt tài sản nhắm vào học sinh, sinh viên với thủ đoạn giả mạo cán bộ công an, đe dọa ‘con mồi’ để buộc phải chuyển tiền. Các đối tượng lừa đảo thường sử dụng kịch bản mồi dẫn như: ‘Em có liên quan đến một vụ án’, ‘Chúng tôi cần xác minh tài khoản của em có bị hacker lợi dụng hay không’, ‘Chuyển tiền vào tài khoản của cơ quan để chứng minh vô tội’. Thượng tá Hiếu phân tích, khi một người xưng danh công an, nói giọng nghiêm nghị, dùng từ chuyên môn, đe dọa về ‘hồ sơ’, ‘đường dây rửa tiền’, ‘có lệnh triệu tập’… thì nạn nhân lập tức rơi vào trạng thái hoảng loạn.

Cũng theo vị chuyên gia, các đối tượng thường dùng các thủ đoạn như yêu cầu nạn nhân tải ứng dụng, gửi ảnh CCCD, thậm chí bỏ nhà ra đi. Một số trường hợp, các đối tượng còn yêu cầu nạn nhân chuyển tiền vào tài khoản của cơ quan để chứng minh vô tội. Thượng tá Hiếu chỉ ra một số dấu hiệu nhận biết trẻ có thể đang bị kẻ xấu thao túng, như: sự thay đổi hành vi, cảm xúc và thói quen sử dụng thiết bị số; trẻ bắt đầu giấu diếm nội dung trò chuyện, đổi mật khẩu, lén lút nhắn tin về đêm…

Ông Hiếu cũng kiến nghị các phụ huynh hãy đồng hành cùng con thay vì kiểm soát cứng nhắc, còn nhà trường hãy chủ động giáo dục kỹ năng sống số như một môn học bắt buộc. Trong khi đó, cơ quan chức năng cần xây dựng kênh tiếp nhận tố giác thân thiện, dễ tiếp cận với học sinh, sinh viên.

Là một chuyên gia pháp lý, Luật sư Trần Tuấn Anh, Công ty luật Minh Bạch, cũng cho rằng, nhà trường và gia đình đóng vai trò rất quan trọng trong việc bảo vệ học sinh, sinh viên khỏi những chiêu trò lừa đảo ngày càng tinh vi. Ông Tuấn Anh kiến nghị, gia đình cần dành thời gian quan tâm đến con cái nhiều hơn, không chỉ là kiểm soát thiết bị điện tử, mà quan trọng hơn là xây dựng sự tin tưởng, để khi có điều bất thường xảy ra, con cái sẵn sàng chia sẻ và hỏi ý kiến cha mẹ.

Từ góc độ của mình, luật sư Tuấn Anh cũng đề xuất các nhà trường cần trang bị kiến thức chuyên môn, cần lồng ghép giáo dục kỹ năng sống, kỹ năng nhận diện và phòng tránh lừa đảo công nghệ cao vào trong các buổi sinh hoạt, tiết học. Việc nâng cao nhận thức và kỹ năng cho học sinh, sinh viên sẽ giúp các em tránh xa những cạm bẫy lừa đảo trực tuyến.

TP Hồ Chí Minh đang đối mặt với một hình thức lừa đảo mới, nhắm vào những người hiến máu tình nguyện. Hàng trăm người dân đã nhận được các cuộc gọi lạ từ những người tự xưng là nhân viên của Sở Y tế, Bệnh viện Truyền máu Huyết học, Trung tâm Hiến máu nhân đạo thành phố và các đơn vị tổ chức hiến máu.

Những đối tượng lừa đảo này thông báo rằng kết quả hiến máu của người dân có ‘bất thường’ và yêu cầu cung cấp hình ảnh căn cước công dân, tài khoản VNeID, kết bạn Zalo để ‘hướng dẫn đăng ký khám, làm xét nghiệm hoặc xác minh danh tính’. Sở Y tế TP Hồ Chí Minh đã xác định đây là một hình thức lừa đảo mới, gây hoang mang trong cộng đồng người hiến máu tình nguyện và đe dọa nghiêm trọng đến quyền lợi của người dân.

Hành vi này cũng gây mất an ninh trật tự xã hội và ảnh hưởng đến uy tín của ngành Y tế cũng như phong trào hiến máu nhân đạo trên địa bàn TP Hồ Chí Minh. Trước tình hình này, ngành Y tế TP Hồ Chí Minh đã triển khai nhiều hoạt động truyền thông nhằm cảnh báo người dân thông qua ứng dụng ‘Giọt máu vàng’, website, fanpage chính thức và gửi tin nhắn SMS đến cộng đồng người hiến máu để cảnh giác và không cung cấp thông tin cá nhân cho các đối tượng lạ.

Đồng thời, Sở Y tế cũng đã phối hợp với các cơ quan báo đài để truyền thông về quy trình hiến máu, giúp người dân hiểu biết và phòng tránh lừa đảo, đồng thời khuyến khích tham gia hiến máu tình nguyện. Sở Y tế TP Hồ Chí Minh khuyến cáo người dân tuyệt đối không cung cấp thông tin cá nhân cho các cuộc gọi hoặc tin nhắn lạ.

Khi phát hiện các dấu hiệu nghi vấn, người dân không nên làm theo hướng dẫn của các đối tượng lạ mà cần chủ động báo cáo cho cơ quan Công an hoặc thông báo về các cơ sở y tế để được hỗ trợ và xử lý kịp thời. Ngành Y tế TP Hồ Chí Minh khẳng định sẽ tiếp tục phối hợp chặt chẽ với các đơn vị liên quan để theo dõi tình hình và phối hợp với các cơ quan chức năng nhằm bảo vệ quyền lợi và bảo mật thông tin của người hiến máu.

Cũng theo Sở Y tế, các cơ sở y tế và đơn vị tiếp nhận hiến máu chỉ liên hệ với người dân qua các phương thức chính thống. Các tin nhắn gửi đến người hiến máu sẽ hiển thị tên thương hiệu ‘BVTMHH’ hoặc ‘TTHIENMAUTP’. Bệnh viện không yêu cầu người dân cung cấp thông tin cá nhân qua ứng dụng, Zalo hoặc bất kỳ đường link nào.

Nếu có nghi ngờ, người dân có thể gọi ngay đến tổng đài của Bệnh viện Truyền máu Huyết học theo số 028.39557858 để xác minh.

Lừa đảo qua mạng xã hội đang trở thành một vấn đề ngày càng nghiêm trọng, với thủ đoạn tinh vi lợi dụng tâm lý nóng vội “săn” giá rẻ phút chót của người tiêu dùng. Các đối tượng lừa đảo thường tạo ra các fanpage giả mạo có tích xanh để tạo lòng tin, sau đó đăng tải chương trình du lịch gần giống với cơ sở chính thống và yêu cầu chuyển cọc trước 50%. Khi nạn nhân thực hiện chuyển tiền, họ sẽ gửi mã đặt phòng giả và cắt đứt liên lạc.

Các fanpage lừa đảo này thường sao chép nội dung bài đăng, hình ảnh và quy trình đặt phòng và thanh toán từ trang chính thống. Chúng chạy quảng cáo trên Facebook với nội dung hấp dẫn và đánh vào tâm lý ham rẻ của người dùng. Khi giao dịch xong, các đối tượng thông báo hết phòng và hướng dẫn nạn nhân liên hệ với “kế toán” để được hoàn tiền. Tuy nhiên, khi khách gọi, chúng yêu cầu cung cấp thông tin tài khoản hoặc gửi link thanh toán qua cổng trung gian như VnPay để tạo cảm giác hợp lệ.

Nhiều người đã bị lừa mất thêm tiền hoặc lộ dữ liệu tài chính do lo lắng muốn lấy lại tiền và làm theo yêu cầu của đối tượng. Chỉ khi nghi ngờ hoặc không liên lạc được với “bên đặt phòng”, nạn nhân mới gọi đến hotline chính thức của khách sạn để xác minh, nhưng lúc đó thường đã quá muộn.

Để nhận biết fanpage lừa đảo, người dùng cần chú ý đến các dấu hiệu như tương tác bất thường (nhiều lượt thích nhưng ít hoặc không có bình luận thật), thông tin “Giới thiệu” không rõ ràng (do nước ngoài quản lý hoặc mới lập) và số điện thoại không khớp với website chính thức. Người dùng nên kiểm tra mục “Tính minh bạch của Trang” để xem người quản lý trang và lịch sử đổi tên fanpage. Bằng cách tăng cường cảnh giác và kiểm tra kỹ lưỡng, người dùng có thể giảm thiểu rủi ro bị lừa đảo qua mạng xã hội.

Khi gặp phải tình huống nghi ngờ, người dùng nên liên hệ trực tiếp với cơ sở chính thống thông qua các kênh liên lạc chính thức, như hotline hoặc email hỗ trợ, để xác minh thông tin và tránh bị lừa đảo. Việc nâng cao nhận thức và cảnh giác khi sử dụng mạng xã hội sẽ giúp người dùng bảo vệ tài sản và thông tin cá nhân của mình.

Thời gian gần đây, các nền tảng mạng xã hội như TikTok, Facebook, Zalo,… đã xuất hiện hàng loạt tin tuyển dụng hấp dẫn, thu hút sự chú ý của nhiều sinh viên và lao động phổ thông. Tuy nhiên, nhiều người trong số họ đã trở thành nạn nhân của các ‘bẫy’ việc làm tinh vi, mất trắng hàng trăm nghìn đến vài triệu đồng chỉ sau vài cú nhấp chuột và tin nhắn chuyển khoản.

Các đối tượng lừa đảo thường lợi dụng tâm lý muốn có việc làm nhanh chóng và thu nhập cao của người lao động, đặc biệt là sinh viên và lao động phổ thông. Theo thống kê từ Phòng An ninh mạng và Phòng chống tội phạm sử dụng công nghệ cao, Công an TP.HCM, số vụ lừa đảo tuyển dụng trực tuyến trong nửa đầu năm 2025 có chiều hướng tăng mạnh. Các chiêu trò lừa đảo ngày càng tinh vi, từ dựng fanpage giả mạo công ty thật, sử dụng hình ảnh thương hiệu uy tín, đến tổ chức phỏng vấn qua video call để tạo niềm tin.

Chuyên gia dự báo nguồn nhân lực Trần Anh Tuấn nhận định: ‘Tội phạm lợi dụng tâm lý người lao động muốn có việc ngay, không có nhiều kinh nghiệm, đặc biệt là mong muốn thu nhập cao mà ít ràng buộc. Đây chính là lỗ hổng để tội phạm khai thác.’

Để tránh trở thành nạn nhân của các ‘bẫy’ việc làm, người tìm việc cần thận trọng và tỉnh táo. Giám đốc kinh doanh Việc Làm Tốt Dương Việt Linh khuyến cáo: ‘Tuyệt đối không chuyển tiền trước, không gửi thông tin cá nhân nếu chưa xác minh doanh nghiệp. Người tìm việc nên kiểm tra thông tin qua trang web chính thức, gọi điện thoại đến tổng đài hoặc hỏi cộng đồng uy tín.’

Bên cạnh đó, các nền tảng mạng xã hội, diễn đàn việc làm cũng cần phải chịu trách nhiệm kiểm soát nội dung tuyển dụng. Các sàn việc làm cần có cơ chế xác minh tài khoản người đăng tin, gắn nhãn tin ‘đã xác thực’ và tăng cường AI lọc nội dung lừa đảo.

Công an TP.HCM kêu gọi các trường học, báo chí, doanh nghiệp cùng vào cuộc để nâng cao nhận thức cộng đồng về vấn đề này. Với hàng ngàn sinh viên sắp tốt nghiệp, kỳ nghỉ hè là ‘thời điểm vàng’ của thị trường lao động, nhưng cũng là ‘mùa săn mồi’ của các đối tượng xấu.

Trong thế giới việc làm số hóa, sự tỉnh táo là ‘tấm khiên’ đầu tiên bảo vệ người lao động khỏi những cú lừa đầy đau đớn. Công việc thật sẽ không yêu cầu bạn trả tiền trước để được làm việc.

Hai trường hợp gần đây tại Hà Nội đã trở thành nạn nhân của chiêu trò lừa đảo qua mạng, với tổng số tiền bị mất lên đến hơn 2,4 tỷ đồng. Các nạn nhân này đều bị lừa với mồi nhử việc nhẹ lương cao, chỉ cần ngồi một chỗ cũng có thể kiếm tiền thông qua việc nhận hoa hồng trên mạng.

Thông tin từ Công an Hà Nội cho biết, vào ngày 16/7/2025, cơ quan công an đã nhận được đơn trình báo của chị P, trú tại phường Hà Đông, Hà Nội, về việc bị lừa đảo chiếm đoạt số tiền lên đến 2,4 tỷ đồng. Chị P cho biết đã tham gia làm nhiệm vụ nhận hoa hồng trên mạng và ban đầu thực hiện các nhiệm vụ nhỏ, nhận được tiền hoa hồng. Tuy nhiên, sau đó chị bị các đối tượng dẫn dắt thực hiện nhiệm vụ với số tiền nạp cao hơn. Khi chị P thực hiện thao tác rút tiền, hệ thống báo lỗi và đối tượng lừa đảo yêu cầu chị phải nạp tiền thêm để có thể rút tiền ra. Phát hiện bị lừa, chị P đã trình báo với cơ quan Công an.

Tương tự, chị N, trú tại phường Phú Lương, Hà Nội, cũng trở thành nạn nhân của chiêu trò này sau khi được một người quen qua mạng rủ rê tham gia. Do thiếu cẩn thận, chị N đã mất 120 triệu đồng. Cả hai trường hợp này đều cho thấy sự dễ dàng và nhanh chóng mà các đối tượng lừa đảo đã lợi dụng để chiếm đoạt tài sản của nạn nhân.

Công an thành phố Hà Nội đã cảnh báo người dân cần nâng cao cảnh giác và tuyên truyền đến người thân, bạn bè về thủ đoạn lừa đảo trên mạng. Khi làm cộng tác viên cho các công ty, doanh nghiệp, người dân cần kiểm tra rõ các thông tin về hàng hóa và đơn vị cung cấp. Ngoài ra, người dân cần cảnh giác với những yêu cầu đầu tư hoặc tham gia các giao dịch tài chính không rõ nguồn gốc.

Các trường hợp quảng cáo được hưởng hoa hồng, lãi suất cao rất có thể là chiêu trò của các đối tượng lừa đảo. Nếu phát hiện ra trường hợp lừa đảo, người dân cần báo ngay cho cơ quan Công an để nhanh chóng xác minh, ngăn chặn và xử lý các đối tượng vi phạm theo quy định của pháp luật. Bằng cách tăng cường cảnh giác và chia sẻ thông tin, người dân có thể giúp ngăn chặn những kẻ lừa đảo và bảo vệ tài sản của mình.

Những vụ việc lừa đảo qua mạng đã trở thành một vấn đề nhức nhối trong thời đại công nghệ số hiện nay. Việc phổ biến thông tin về các thủ đoạn lừa đảo và cách phòng tránh sẽ giúp người dân có thêm kiến thức để bảo vệ bản thân. Cơ quan công an khuyến khích người dân khi gặp các trường hợp nghi ngờ hoặc bị lừa đảo, hãy trình báo ngay để được hỗ trợ và giải quyết kịp thời.

Cơ quan Cảnh sát Điều tra Công an thành phố Đà Nẵng đang kêu gọi các nạn nhân của vụ lừa đảo qua mạng liên quan đến nghi phạm Nguyễn Việt Hoàng, 26 tuổi, trú tại xã Triệu Phong, tỉnh Quảng Trị, trình báo và cung cấp thông tin. Trước đó, vào ngày 3 tháng 6, bà M.T.L, 57 tuổi, trú tại phường Liên Chiểu, thành phố Đà Nẵng, đã trình báo với Phòng Cảnh sát Hình sự về việc bị lừa đảo 680 triệu đồng.

Nghi phạm Nguyễn Việt Hoàng đã sử dụng thủ đoạn giả mạo Facebook ‘M.M’ của con gái bà L., hiện đang sống tại Hoa Kỳ, rồi nhắn tin qua Messenger để mượn tiền với mục đích đầu tư kinh doanh. Bà L. đã tin tưởng và chuyển tiền vào tài khoản ngân hàng tại Việt Nam hai lần. Phòng Cảnh sát Hình sự đã xác lập chuyên án và xác định Nguyễn Việt Hoàng là nghi phạm chính.

Vào ngày 13 tháng 6, Phòng Cảnh sát Hình sự đã cử tổ công tác phối hợp với Phòng Cảnh sát Hình sự Công an tỉnh Quảng Trị triệu tập Nguyễn Việt Hoàng để làm rõ. Tại buổi làm việc, Hoàng đã khai nhận hành vi lừa đảo của mình, trong đó sử dụng Facebook giả mạo để nhắn tin qua Messenger, thậm chí gọi video nhưng lấy lý do mạng yếu để không thể nói chuyện, rồi nhắn tin lừa đảo.

Hoàng đã nhắm vào những gia đình có con em ở nước ngoài, mạo danh người thân và đưa ra các thông tin cần tiền để đổi ngoại tệ hoặc đầu tư kiếm lời. Ngoài ra, Hoàng còn làm giả các lệnh chuyển tiền thành công để gửi cho nạn nhân. Công an thành phố Đà Nẵng đã xác định từ tháng 1 đến tháng 6 năm 2025, Việt Hoàng đã lừa đảo nhiều nạn nhân trên cả nước, và tại thành phố Đà Nẵng, đã xác định được 2 bị hại với tổng số tiền bị chiếm đoạt hơn 1,3 tỉ đồng.

Cơ quan công an đề nghị các bị hại trên cả nước liên hệ với Phòng Cảnh sát Hình sự tại địa chỉ 492 đường Lê Văn Hiến, phường Ngũ Hành Sơn, thành phố Đà Nẵng, hoặc qua điều tra viên Trần Hữu Trung với số điện thoại 0789.045.045 để được hướng dẫn giải quyết.