Các nhà nghiên cứu tại Trung tâm Nghiên cứu và Điều trị Ung thư Helen F. Graham của ChristianaCare và Đại học Delaware đã đạt được một bước tiến quan trọng trong việc hiểu rõ cách cơ thể duy trì cấu trúc phức tạp của các mô.

Theo nghiên cứu mới được công bố trên tạp chí khoa học Biology of the Cell, chỉ cần năm quy tắc cơ bản có thể giải thích cách cơ thể duy trì cấu trúc của các mô như ruột kết, ngay cả khi các tế bào liên tục chết và được thay thế. Đây là kết quả của hơn 15 năm hợp tác giữa các nhà toán học và các nhà sinh học ung thư để tìm ra các quy tắc chi phối cấu trúc mô và hành vi của tế bào.

Nghiên cứu này có thể được coi là bước đầu tiên trong việc tìm ra ‘bản thiết kế’ của cơ thể, tương tự như mã di truyền giải thích cách gen hoạt động. Các nhà nghiên cứu đã sử dụng mô hình toán học để mô phỏng hành vi của tế bào và xác định năm quy tắc cốt lõi chi phối cấu trúc và hành vi của tế bào: thời điểm phân chia tế bào, thứ tự phân chia tế bào, hướng phân chia và di chuyển của tế bào, số lần phân chia của tế bào và thời gian sống của tế bào trước khi chết.

Những quy tắc này hoạt động cùng nhau như một ‘kịch bản’ để kiểm soát vị trí của tế bào, thời điểm phân chia và thời gian tồn tại, giúp các mô hoạt động và duy trì cấu trúc một cách chính xác. Các nhà nghiên cứu tin rằng những quy tắc này có thể áp dụng cho nhiều loại mô khác nhau trên cơ thể, bao gồm da, gan, não và hơn thế nữa.

Việc tìm ra ‘mã mô’ này có thể giúp các nhà khoa học hiểu rõ hơn về cách mô chữa lành sau chấn thương, cách các dị tật bẩm sinh xảy ra và cách các bệnh như ung thư phát triển khi mã này bị gián đoạn. Nghiên cứu này cũng có ý nghĩa quan trọng đối với dự án Atlas Tế bào Con người, một hợp tác khoa học toàn cầu nhằm lập bản đồ mọi loại tế bào trong cơ thể con người.

Trong tương lai, nhóm nghiên cứu sẽ kiểm tra các dự đoán của mô hình một cách thử nghiệm, hoàn thiện mô hình với dữ liệu bổ sung và khám phá liên quan đến sinh học ung thư, đặc biệt là cách các gián đoạn của mã mô có thể dẫn đến sự phát triển của khối u hoặc di căn.

Một nghiên cứu gần đây của nhà nghiên cứu Frank J. Sulloway từ Đại học Harvard đã đưa ra những phát hiện thú vị về mối liên hệ giữa thứ tự sinh và đặc điểm tính cách của con người. Theo đó, những người con cả trong gia đình có xu hướng thể hiện tính cách cầu toàn, có tổ chức, thích kiểm soát và nghiêm túc hơn so với các em út. Những đặc điểm này thường được tìm thấy ở các nhà lãnh đạo.

Theo Sulloway, vị trí con cả trong gia đình thường đi kèm với trách nhiệm và kỳ áp lớn hơn từ bố mẹ. Điều này đã giúp họ hình thành lối sống có trách nhiệm, tuân thủ quy tắc và có khả năng kiểm soát bản thân tốt hơn từ sớm. Khi trưởng thành, họ có xu hướng đảm nhận các vị trí lãnh đạo trong công việc.

Một số nghiên cứu tiếp theo đã củng cố quan điểm của Sulloway. Khảo sát của CareerBuilder (Mỹ) chỉ ra rằng con cả chiếm tỷ lệ cao nhất trong nhóm làm quản lý, điều hành. Tại Anh, một cuộc khảo sát của YouGov cũng ghi nhận tỷ lệ người tự mô tả bản thân là ‘nghiêm túc, có định hướng rõ ràng’ cao nhất rơi vào nhóm con đầu lòng.

Nhiều người thành công trong giới công nghệ và chính trị cũng là con cả, chẳng hạn như Jeff Bezos – nhà sáng lập Amazon, Elon Musk – CEO Tesla và SpaceX, và Angela Merkel – cựu Thủ tướng Đức.

Tuy nhiên, các chuyên gia cũng cảnh báo không nên tuyệt đối hóa vai trò của thứ tự sinh. TS Kevin Leman, nhà tâm lý học, cho rằng cách bố mẹ đối xử và môi trường giáo dục mới định hình tính cách một cách rõ ràng nhất.

Vì thế, dù là con cả hay con út, điều quan trọng không phải là bạn sinh thứ mấy, mà là bạn đã lớn lên như thế nào.

Khi các bệnh lý hoặc chấn thương ở mắt xảy ra, các tế bào trung tính – một phần quan trọng của hệ miễn dịch trong máu – thường là hàng rào phòng thủ đầu tiên. Tuy nhiên, các nhà nghiên cứu tại Viện Mắt Flaum và Viện Neuroscience Del Monte thuộc Đại học Rochester đã phát hiện ra rằng võng mạc có phản ứng khác biệt so với nhiều loại mô khác trong cơ thể.

Các nhà nghiên cứu đã tìm thấy rằng khi các tế bào cảm quang trong võng mạc bị tổn thương, các tế bào miễn dịch của não – microglia – sẽ phản ứng. Tuy nhiên, khác với phản ứng thông thường của các tế bào miễn dịch, các tế bào trung tính không được huy động để hỗ trợ quá trình sửa chữa tổn thương, dù chúng di chuyển qua các mạch máu gần đó. Phát hiện này mang lại ý nghĩa quan trọng đối với hàng triệu người Mỹ đang đối mặt với tình trạng mất thị lực do mất tế bào cảm quang.

Sự tương tác và liên kết giữa hai quần thể tế bào miễn dịch này là kiến thức thiết yếu khi xây dựng các liệu pháp mới. Để hiểu được sự phức tạp của các tương tác tế bào miễn dịch, việc nghiên cứu sâu về mối quan hệ này là cần thiết. Sử dụng công nghệ chụp ảnh quang học thích nghi – một loại camera tiên tiến được phát triển bởi Đại học Rochester, cho phép chụp ảnh các tế bào thần kinh và miễn dịch đơn lẻ bên trong mắt sống, các nhà nghiên cứu đã tiến hành nghiên cứu trên võng mạc của chuột với tổn thương tế bào cảm quang.

Qua nghiên cứu, họ đã phát hiện ra rằng mặc dù cả tế bào trung tính và microglia đều hiện diện trong võng mạc, nhưng chỉ có các tế bào microglia phản ứng với chấn thương tế bào cảm quang. Đáng chú ý là chúng không gọi các tế bào trung tính đến hỗ trợ quá trình sửa chữa tổn thương tế bào cảm quang. Các nhà nghiên cứu tin rằng hiện tượng này có thể cho thấy một loại “che chắn” xảy ra trong chấn thương võng mạc. Cơ chế này có thể bảo vệ võng mạc khỏi sự xâm nhập của các tế bào miễn dịch có khả năng gây hại hơn là có lợi.

Những phát hiện này mở ra hướng nghiên cứu mới trong việc tìm hiểu và điều trị các bệnh lý về mắt liên quan đến tổn thương võng mạc. Việc hiểu rõ hơn về phản ứng của hệ miễn dịch trong võng mạc sẽ giúp các nhà khoa học phát triển các liệu pháp hiệu quả hơn, nhằm bảo vệ và phục hồi thị lực cho những người bị ảnh hưởng.

Thông tin chi tiết về nghiên cứu có thể được tìm thấy tại đây.

Cuốn sách “Danh nhân Nguyễn Thế Trực và Sứ trình thi tập” đã được ra mắt vào ngày 9/7, nhân dịp giỗ Tổ của dòng họ Nguyễn Thế tại xã Lệ Thủy, tỉnh Quảng Trị. Sự kiện này đã thu hút đông đảo con cháu dòng họ Nguyễn Thế và các đại diện từ các sở, ngành, địa phương liên quan.

Cuốn sách là kết quả của sự nỗ lực nghiên cứu của GS. Trần Ích Nguyên và cộng sự, nhằm trả lại tên tác giả chính thức cho tập thơ “Sứ trình thi tập” của Phó Đốc học Quốc Tử Giám Nguyễn Thế Trực. Tập thơ này đã “lưu lạc” gần 230 năm trong văn đàn với phần tên tác giả khuyết danh.

Nguyễn Thế Trực (1745-1807) là một danh nhân văn hóa, một nhà thơ và là một quan lại trong ba triều đại (Chúa Nguyễn – Tây Sơn – Nguyễn). “Sứ trình thi tập” được đánh giá là một trong những tác phẩm thơ văn đi sứ tiêu biểu của Việt Nam thời kỳ này.

Cuốn sách “Danh nhân Nguyễn Thế Trực và Sứ trình thi tập” không chỉ giúp hậu duệ dòng họ hiểu rõ công trạng của cha ông mà còn lan tỏa tinh thần hiếu học, yêu nước, yêu quê hương. Cuốn sách cũng mở ra một hướng hợp tác mới giữa các nhà nghiên cứu Việt Nam và Đài Loan trong việc công bố, khảo cứu và dịch chú các tập thơ đi sứ của những sứ thần Việt Nam.

Thông tin từ https://vietnamnet.vn/, theo PGS. TS Trần Thị Băng Thanh, phát hiện của GS. Trần Ích Nguyên đã cung cấp cho văn học lịch sử, giới nghiên cứu và độc giả một “gương mặt mới” trong dòng thơ đi sứ thời Tây Sơn. Tập thơ đã góp thêm một tiếng thơ riêng vào thành tựu văn học Tây Sơn và lưu giữ những dữ liệu quan trọng cho việc nghiên cứu quan hệ ngoại giao giữa Việt Nam và Trung Quốc thời Tây Sơn.

Cuốn sách “Danh nhân Nguyễn Thế Trực và Sứ trình thi tập” sẽ giúp các bạn trẻ học hỏi được nhiều điều từ chính cuộc đời của danh nhân và những tác phẩm thơ của ông. Học ở ông, một con người làm quan qua cả ba triều đại đều được trọng dụng, tài giỏi, khoan hòa, chính trực…

Thông tin thêm về nội dung cuốn sách có tại https://baochinhphu.vn/Van-dien/5003690.shtm . Bạn đọc có thể tham khảo thêm.