Chuyển đổi số đang trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống hiện đại, và việc đảm bảo khả năng tiếp cận thông tin trên môi trường số cho tất cả mọi người, đặc biệt là người khuyết tật (NKT), đang trở thành một yêu cầu cấp thiết. Quá trình chuyển đổi số đang mở ra nhiều cơ hội để người dân tiếp cận các dịch vụ công một cách thuận tiện hơn thông qua các nền tảng trực tuyến. Tuy nhiên, để đảm bảo tính tiếp cận cho NKT, các nền tảng số cần được thiết kế và triển khai theo các tiêu chuẩn quốc tế về tiếp cận.

Trên thế giới, các tiêu chuẩn như WCAG (Web Content Accessibility Guidelines) đã được áp dụng rộng rãi để hướng dẫn thiết kế website và ứng dụng di động thân thiện với NKT. Tại Việt Nam, Bộ Thông tin và Truyền thông đã ban hành Thông tư số 26/2020 yêu cầu các cơ quan nhà nước áp dụng chuẩn WCAG 1.0 và khuyến khích áp dụng phiên bản 2.0 và 2.1. Tuy nhiên, thông tư này chưa được triển khai rộng rãi và đã lạc hậu so với phiên bản mới nhất WCAG 2.2, dẫn đến việc NKT vẫn gặp nhiều khó khăn khi tiếp cận các nền tảng số.

Một số đánh giá gần đây cho thấy, mặc dù một số đơn vị đã thay đổi cấu trúc cổng thông tin sau quá trình sắp xếp bộ máy, nhưng tính tiếp cận cho NKT vẫn hầu như chưa được cải thiện. Hội Người mù Việt Nam cho biết, trong năm 2024, Hội đã phối hợp với UNDP và nhận tài trợ từ Đại sứ quán Na Uy để triển khai dự án ‘Tăng cường tiếp cận thông tin số cho người khuyết tật tại Việt Nam’. Dự án đã tiến hành đánh giá mức độ tiếp cận của 20 cổng thông tin điện tử thuộc Quốc hội, Chính phủ và 18 bộ, ngành.

Bà Đinh Việt Anh, Phó Chủ tịch Hội Người mù Việt Nam, cho biết việc người khuyết tật có thể tiếp cận các cổng thông tin điện tử, cổng dịch vụ công trực tuyến không chỉ là yêu cầu về kỹ thuật, mà còn là biểu hiện cụ thể của quyền công dân và sự tham gia bình đẳng vào đời sống chính trị, kinh tế, xã hội. Việc nâng cao khả năng tiếp cận cho NKT không chỉ giúp họ tận dụng các cơ hội mới mà còn giúp họ tham gia đầy đủ vào quá trình chuyển đổi số quốc gia.

Để cải thiện tình hình, nhiều chuyên gia và tổ chức đang kêu gọi sự thay đổi trong cách tiếp cận thiết kế và triển khai các nền tảng số. Cần có các giải pháp đồng bộ , bao gồm việc quán triệt nguyên tắc ‘tiếp cận từ đầu’ trong quá trình thiết kế nền tảng số, và tham vấn người sử dụng để đảm bảo mọi thay đổi xuất phát từ nhu cầu thực tế. Bên cạnh đó, cũng cần có các chính sách hỗ trợ và khuyến khích cho các tổ chức, doanh nghiệp trong việc triển khai các giải pháp tiếp cận.

Ông Cù Kim Long, Phó Giám đốc Trung tâm Công nghệ thông tin, Bộ Khoa học và Công nghệ, cũng đồng quan điểm rằng đảm bảo tính tiếp cận cho người khuyết tật trong dịch vụ công trực tuyến không phải là điều tốn kém hay phức tạp, mà là hành động thiết thực thể hiện tinh thần bao trùm và nhân văn trong quá trình chuyển đổi số. Đây không chỉ là vấn đề về công nghệ mà còn là vấn đề về quyền con người và công bằng xã hội.

Chuyển đổi số chỉ thực sự thành công khi mọi người đều có cơ hội tiếp cận bình đẳng. Việc nâng cao khả năng tiếp cận cho người khuyết tật là yếu tố then chốt để xây dựng một xã hội số toàn diện và bền vững. Với sự tham gia tích cực của các bên liên quan, hy vọng rằng trong tương lai gần, Việt Nam sẽ có những bước tiến đáng kể trong việc đảm bảo tính tiếp cận của các nền tảng số cho tất cả mọi người, bao gồm cả người khuyết tật.

Vụ việc gây bức xúc dư luận tại phường Tăng Nhơn Phú, TP HCM, liên quan đến một người đàn ông mặc áo xe ôm công nghệ đã giật hơn 100 tờ vé số của ông Quách Văn Ngọc, một người khuyết tật đang mưu sinh bằng nghề bán vé số, đã thu hút sự quan tâm của cộng đồng. Sự việc này không chỉ gây thiệt hại về kinh tế mà còn làm nổi bật lên những khó khăn mà người khuyết tật đang phải đối mặt trong cuộc sống hàng ngày.

Thông tin ban đầu cho biết, vào khoảng 20 giờ ngày 20/7, tại hẻm 41 đường Cầu Xây, phường Tăng Nhơn Phú, TPHCM, ông Ngọc đang bán vé số thì gặp một người đàn ông mặc áo xe ôm công nghệ đi xe máy đến hỏi mua vé số. Đối tượng đã lợi dụng lúc ông Ngọc tìm vé số theo yêu cầu để giả vờ hỏi chuyện, đánh lạc hướng và sau đó giật xấp vé số trên tay ông Ngọc, rồi tăng ga bỏ chạy về hướng đường Cầu Xây.

Ông Quách Văn Ngọc, 44 tuổi, quê Thanh Hóa, là một người khuyết tật đang cố gắng mưu sinh bằng nghề bán vé số. Trước thời điểm bị giật, ông Ngọc đã nhận 140 tờ vé số từ đại lý và đã bán được hơn 20 tờ. Như vậy, số vé số bị giật khoảng hơn 100 tờ, gây thiệt hại lớn về kinh tế và ảnh hưởng trực tiếp đến cuộc sống vốn đã chật vật của ông.

Người thân của ông Ngọc cho biết, ông từ quê vào TPHCM ở cùng em trai để mưu sinh, nhưng vẫn phải gánh vác trách nhiệm nuôi con nhỏ ở quê nhà, cùng với người mẹ già hơn 80 tuổi. Cuộc sống của gia đình ông vốn đã khó khăn, nay lại trở nên khốn khổ hơn sau vụ việc.

Hiện tại, Công an phường Tăng Nhơn Phú đang tích cực xác minh thông tin và truy tìm đối tượng gây án để xử lý theo quy định của pháp luật. Vụ việc này một lần nữa cho thấy sự cần thiết của việc nâng cao ý thức của cộng đồng và sự quyết tâm của cơ quan chức năng trong việc đảm bảo an ninh trật tự, bảo vệ quyền lợi của những người yếu thế trong xã hội.

Trong bối cảnh hiện nay, khi mà những hành vi cướp giật ngày càng trở nên phổ biến, việc tăng cường biện pháp phòng ngừa và đấu tranh chống tội phạm là hết sức cần thiết. Cơ quan chức năng cần tăng cường tuần tra, giám sát tại các khu vực dễ xảy ra tội phạm, đồng thời nâng cao hiệu quả của các biện pháp phòng chống tội phạm.

Ngoài ra, cộng đồng cũng cần tích cực tham gia vào việc phòng chống tội phạm, nâng cao cảnh giác và kịp thời báo cáo với cơ quan chức năng khi phát hiện các hành vi nghi vấn. Cùng với đó, cơ quan chức năng cũng cần có những biện pháp hỗ trợ, giúp đỡ những người yếu thế, như ông Quách Văn Ngọc, để họ có thể ổn định cuộc sống và không phải đối mặt với những khó khăn không đáng có.