Một vụ tai nạn giao thông nghiêm trọng gần đây tại TP HCM đã làm dấy lên mối quan ngại về việc xung đột giữa các loại phương tiện trên làn hỗn hợp. Hàng loạt vụ tai nạn đã xảy ra do ô tô và xe máy lưu thông chung làn đường, gây ra những hậu quả nghiêm trọng. Nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng này là do việc phân làn đường không hợp lý và thiếu an toàn. Các chuyên gia giao thông cho rằng cần phải có giải pháp phân làn đường linh hoạt và hợp lý để giảm thiểu tai nạn.

Trong thực tế, việc xung đột giữa các loại phương tiện trên làn hỗn hợp là nguyên nhân chính gây ra nhiều vụ tai nạn. Tình trạng xe máy len lỏi vào làn ô tô hay xe tải chiếm hết đường là nỗi ám ảnh với nhiều người tham gia giao thông. KTS Trương Nam Thuận, Công ty CP Tư vấn Đầu tư Thiên Nam Anh, cho rằng một số quy định, chính sách về giao thông đô thị tại TP HCM nhiều năm qua cho thấy sự bất cập là tập trung hạn chế xe máy để mở rộng không gian cho ô tô, phân làn theo kích thước xe thay vì theo nhu cầu và mật độ di chuyển thực tế.

Giải pháp được ông Thuận đề xuất là làm ngược lại, dành phần lớn mặt đường cho xe máy, tạo ra các làn riêng đủ rộng, liền mạch và có ưu tiên rõ ràng. Thậm chí, cần hạn chế hoặc cấm ô tô trên một số tuyến đường nội đô có mật độ xe máy cao hoặc vào giờ cao điểm. Cùng quan điểm nêu trên, chuyên gia giao thông Nguyễn Văn Vương cho rằng thay vì tiếp tục mở rộng đường để giải tỏa ùn tắc cho ô tô, thành phố nên thiết kế giao thông đô thị theo hướng gây bất tiện có chủ đích đối với loại phương tiện này.

Để việc tách làn ô tô – xe máy đạt hiệu quả, luật sư Trương Văn Tuấn, Trưởng Văn phòng Luật sư Trạng Sài Gòn, nhận định cần có sự kết hợp đồng bộ giữa 3 yếu tố: nâng cấp hạ tầng, tổ chức giao thông thông minh và tăng cường quản lý, xử lý vi phạm. Đối với những tuyến đường chưa thể mở rộng ngay, ông Tuấn cho rằng cơ quan chức năng cần nghiên cứu mật độ lưu thông trên từng tuyến vào từng thời điểm để có phương án phân làn linh hoạt, hợp lý.

Từ ngày 2-8, tại làn hỗn hợp trên đường Đỗ Mười đoạn qua TP HCM, lực lượng chức năng sẽ cấm xe tải trên 2,5 tấn và xe khách trên 16 chỗ lưu thông từ 6 giờ đến 22 giờ; cấm dừng và đỗ xe từ 6-22 giờ, cấm đỗ xe từ 22 giờ đến 6 giờ hôm sau. Đây là một trong những nỗ lực của cơ quan chức năng nhằm giảm thiểu tình trạng xung đột giữa các loại phương tiện trên làn hỗn hợp và đảm bảo an toàn giao thông.

Các chuyên gia giao thông và luật sư cũng nhấn mạnh rằng việc phân làn đường hợp lý và đảm bảo an toàn giao thông là trách nhiệm của các cơ quan chức năng. Tuy nhiên, ý thức của người tham gia giao thông cũng đóng vai trò quan trọng trong việc giảm thiểu tai nạn. Người dân cần chấp hành nghiêm ngặt các quy định giao thông và có ý thức bảo đảm an toàn cho bản thân và những người xung quanh.

Hiện nay, TP HCM đang tiếp tục triển khai nhiều giải pháp để giảm thiểu tình trạng ùn tắc và tai nạn giao thông. Việc áp dụng công nghệ thông minh vào quản lý giao thông, như hệ thống giám sát và điều khiển giao thông thông minh, cũng được coi là một trong những giải pháp hiệu quả.

Trước tình trạng tai nạn giao thông ngày càng tăng, các cơ quan chức năng cần tiếp tục rà soát, đánh giá và cải thiện hệ thống giao thông, đảm bảo an toàn cho người tham gia giao thông. Đồng thời, người dân cũng cần nâng cao ý thức và trách nhiệm của mình khi tham gia giao thông, để cùng nhau xây dựng môi trường giao thông an toàn và văn minh.

Trong hơn một thập kỷ qua, chính quyền Hà Nội đã không ngừng đưa ra và triển khai các chính sách, chiến lược nhằm giảm thiểu và tiến tới loại bỏ hoàn toàn xe máy chạy xăng trong khu vực nội đô vào năm 2030. Mới đây, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Chỉ thị số 20, yêu cầu UBND TP Hà Nội thực hiện các giải pháp quyết liệt để chuyển đổi phương tiện, với mục tiêu cụ thể là đến ngày 1/7/2026 sẽ không còn xe mô tô, xe gắn máy sử dụng nhiên liệu hóa thạch lưu thông trong khu vực Vành đai 1.

Mục tiêu dài hạn mà Hà Nội hướng tới là từ ngày 1/1/2028, sẽ không còn xe mô tô, xe gắn máy chạy xăng dầu và hạn chế đáng kể xe ô tô cá nhân chạy xăng dầu lưu thông trong đường Vành đai 1 và Vành đai 2. Đến năm 2030, thành phố tiếp tục mở rộng thực hiện trong đường Vành đai 3. Đây là một phần trong nỗ lực nhằm giảm thiểu ô nhiễm môi trường và cải thiện chất lượng không khí trong khu vực nội đô.

Trước đó, Hà Nội đã có những bước đi quan trọng trong việc hạn chế xe máy, bao gồm việc xây dựng đề án phân vùng hạn chế xe máy và tiến tới dừng hoạt động xe máy ở các quận vào năm 2030. Thành phố cũng đã thông qua nghị quyết về việc thực hiện vùng phát thải thấp (LEZ) và có kế hoạch chuyển đổi sang xe máy điện cho người dân.

Để hiện thực hóa mục tiêu này, chính quyền Hà Nội dự kiến sẽ triển khai các chính sách hỗ trợ người dân chuyển đổi sang phương tiện giao thông xanh, bao gồm đầu tư hệ thống trạm sạc điện và nâng cao tiêu chuẩn an toàn tại các khu vực sạc tập trung. Đồng thời, thành phố cũng sẽ nghiên cứu cơ chế chính sách phù hợp nhất để hỗ trợ chuyển đổi cho người dân, đặc biệt là nhóm sử dụng phương tiện chạy bằng xăng, dầu trong khu vực vành đai trung tâm của Thủ đô.

Việc chuyển đổi sang xe máy điện và hạn chế xe chạy xăng dầu không chỉ giúp giảm thiểu ô nhiễm môi trường mà còn góp phần xây dựng một Thủ đô văn minh, hiện đại và bền vững. Thành phố sẽ cần sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan, tổ chức và người dân để đạt được mục tiêu chung.

Việc đạt được mục tiêu này sẽ đòi hỏi sự cố gắng và chung tay của cả hệ thống chính quyền cũng như ý thức, tham gia của người dân trong việc chuyển đổi phương tiện giao thông. Hà Nội hy vọng rằng thông qua các biện pháp này, thành phố sẽ trở thành một hình mẫu trong việc xây dựng môi trường sống trong lành và thân thiện với môi trường.

Khi các thành phố lớn như Hà Nội và TP Hồ Chí Minh triển khai kế hoạch hạn chế ô tô cá nhân sử dụng nhiên liệu hóa thạch trong nội đô, một câu hỏi quan trọng được đặt ra là liệu xe PHEV (Plug-in Hybrid Electric Vehicle) có được phép hoạt động hay không.

Xe PHEV là loại xe sử dụng công nghệ hybrid có sạc ngoài, kết hợp giữa động cơ đốt trong và động cơ điện. Xe này cho phép hoạt động bằng điện trong quãng đường ngắn và sử dụng xăng, dầu cho những chuyến đi đường dài. Tại Hà Nội, theo Chỉ thị 20/CT-TTg của Thủ tướng Chính phủ, từ ngày 1/7/2026, sẽ không cho phép xe mô tô, xe gắn máy sử dụng nhiên liệu hóa thạch lưu thông trong Vành đai 1. Từ ngày 1/1/2028, không cho phép xe mô tô, xe gắn máy, và hạn chế xe ô tô cá nhân sử dụng nhiên liệu hóa thạch lưu thông trong đường Vành đai 1, Vành đai 2. TP Hồ Chí Minh cũng đang rà soát phương án đề xuất hạn chế xe có mức phát thải cao tại các khu vực có nguy cơ gây ô nhiễm.

Xe PHEV có lợi thế lớn tại các đô thị đông đúc, nơi tốc độ trung bình thấp và tần suất dừng đèn đỏ cao. Xe có thể khai thác tối đa chế độ điện và hầu như không dùng đến xăng. Đa số các mẫu xe PHEV thế hệ mới có mức tiêu hao chỉ từ 0,52-1,1 lít xăng/100km. Tuy nhiên, xe PHEV chỉ đạt được lợi ích tối ưu khi pin được sạc đầy hàng ngày.

Nhiều người đặt câu hỏi, khi Hà Nội và TP Hồ Chí Minh hạn chế ô tô cá nhân sử dụng nhiên liệu hóa thạch trong nội đô thì quy định với xe PHEV sẽ như thế nào? Với công nghệ lai, xe PHEV hoàn toàn có thể chỉ sử dụng điện trong nội đô, không gây ô nhiễm; còn đi ra ngoài thành phố có thể sử dụng xăng, dầu. Tuy nhiên, nếu xe PHEV được lưu hành trong nội đô, làm thế nào để biết được xe chỉ sử dụng động cơ điện? Trong khi không phải tất cả xe đều thường xuyên sạc đầy pin. Sẽ có không ít xe vẫn sử dụng động cơ đốt trong với nhiên liệu là xăng, dầu và gây ra ô nhiễm.

Giới chuyên môn cho rằng, cần có những quy định cụ thể để quản lý xe PHEV, đảm bảo xe được sạc đầy pin và sử dụng điện trong nội đô. Điều này sẽ giúp giảm thiểu ô nhiễm môi trường và tận dụng được lợi ích của công nghệ hybrid.