Ukraine đặt mục tiêu sản xuất 1.000 UAV đánh chặn mỗi ngày để đối phó với các đợt tấn công trên không của Nga. Tổng thống Volodymyr Zelensky cho biết mục tiêu này là ưu tiên hàng đầu và các quan chức liên quan sẽ phải chịu trách nhiệm cá nhân nếu không đạt được mục tiêu.

Theo ông Zelensky, việc sản xuất UAV đánh chặn với số lượng lớn là giải pháp then chốt để bảo vệ các thành phố của Ukraine trước những đợt tấn công trên không của Nga. Đặc biệt, sau đêm 9/7, khi Nga triển khai 728 UAV và 13 tên lửa trong một đợt không kích quy mô lớn nhất từ trước tới nay, Ukraine nhận thấy nhu cầu cấp bách về UAV đánh chặn.

Ukraine dự kiến tập trung vào các UAV tầm ngắn, giá rẻ khoảng 3.000 USD/chiếc, có khả năng tiêu diệt UAV cảm tử Shahed, UAV mồi nhử và tên lửa hành trình giá trị thấp. Nếu thành công, kế hoạch này sẽ giúp Ukraine lần đầu tiên tạo ra một lớp phòng không chi phí thấp, phân tán, thay vì phụ thuộc quá nhiều vào các tên lửa Patriot hay NASAMS vốn khan hiếm và vô cùng đắt đỏ, có giá lên tới 4 triệu USD/quả.

Giới quan sát nhận định rằng kế hoạch này sẽ giúp Ukraine giảm áp lực từ các đợt tấn công dồn dập của Nga và tạo ra một “lưới cản giá rẻ” để bảo vệ cơ sở hạ tầng trọng yếu. Tuy nhiên, các chuyên gia cũng chỉ ra rằng mục tiêu trên rất tham vọng và đòi hỏi chuỗi cung ứng linh kiện và động cơ UAV ổn định. Ukraine vẫn phụ thuộc nhiều vào linh kiện nhập khẩu từ Mỹ và châu Âu, yếu tố dễ bị gián đoạn nếu viện trợ chậm.

Nga đã bắt đầu thử nghiệm UAV tốc độ cao hơn, ít bị radar phát hiện và cải tiến mồi nhử điện tử để gây nhiễu hiệu quả hơn. Cuộc đua UAV giữa Nga và Ukraine đang mở ra mô hình “giao tranh bầy đàn” mới bằng các thiết bị giá rẻ và phân tán. NATO và phương Tây đang theo dõi sát vì nếu Ukraine thành công, đây sẽ là tiền lệ để các quốc gia quy mô nhỏ cân bằng ưu thế trên không với các cường quốc bằng công nghệ UAV giá rẻ.

Hiện tại, vẫn chưa rõ liệu Ukraine có đạt được mục tiêu sản xuất 1.000 UAV đánh chặn mỗi ngày hay không. Tuy nhiên, với quyết tâm và nỗ lực của chính phủ và quân đội Ukraine, hy vọng rằng mục tiêu này sẽ được thực hiện, giúp Ukraine tăng cường khả năng phòng thủ trước các đợt tấn công của Nga.

Nhật Bản, một quốc gia với lịch sử lâu đời về chính sách quốc phòng mang tính phòng thủ, đang trải qua một sự chuyển đổi chiến lược đáng kể trong bối cảnh căng thẳng khu vực gia tăng. Sự thay đổi này đặc biệt liên quan đến các hoạt động quân sự của Trung Quốc và mối đe dọa tên lửa từ Triều Tiên. Dựa vào các nguồn tin TASS, The Aviationist, Defence Blog, Army Recognition, Kyodo News và Asahi Shimbun, bài viết sẽ tập trung vào phân tích công nghệ, tính năng, mục đích chiến lược và tác động của hệ thống tên lửa Type12 cải tiến đối với an ninh khu vực.

Tổng quan về công nghệ tên lửa Type12 cải tiến

Tên lửa Type12 Surface-to-Ship Missile (SSM) là sản phẩm do Mitsubishi Heavy Industries (MHI) phát triển. Ra mắt lần đầu vào năm 2012, Type12 là phiên bản nâng cấp của tên lửa Type88. Phiên bản cải tiến của Type12, được phê duyệt phát triển vào tháng 12/2020, thể hiện bước nhảy vọt về công nghệ và khả năng chiến đấu. Điều này phù hợp với chiến lược quốc phòng mới của Nhật Bản. Phiên bản gốc của Type12 có tầm bắn từ 200-400km. Trong khi đó, phiên bản cải tiến đạt tầm bắn 900km, với mục tiêu tương lai là 1.200-1.500km. Điều này cho phép Nhật Bản tấn công các mục tiêu trên biển và đất liền từ khoảng cách an toàn, đồng thời giảm thiểu nguy cơ bị đối phương phản công.

Tên lửa được thiết kế với hình dạng khí động học mới. Các cánh mở rộng và bề mặt điều khiển giúp cải thiện hiệu suất bay và giảm tiết diện phản xạ radar (RCS). Điều này làm tăng khả năng sống sót của tên lửa trước các hệ thống phòng thủ đối phương. Type12 cải tiến tích hợp hệ thống dẫn đường quán tính (INS) kết hợp với GPS. Radar mảng pha chủ động Ka-band (AESA) và tính năng cập nhật lệnh (Up to Date Command – UDTC) qua liên kết vệ tinh cho phép tên lửa nhận thông tin mục tiêu trong thời gian thực. Hệ thống này đảm bảo độ chính xác cao khi tấn công các mục tiêu di động trên biển hoặc trên đất liền.

Type12 được thiết kế để triển khai trên nhiều nền tảng, bao gồm mặt đất, tàu chiến và máy bay (như F-15J của Lực lượng Phòng vệ trên không Nhật Bản – JASDF). Cách tiếp cận đa nền tảng giúp giảm chi phí phát triển và tăng tính tương thích giữa các lực lượng. Ngoài vai trò chống hạm, Type12 cải tiến có thể tấn công các mục tiêu trên đất liền. Điều này phù hợp với chiến lược ‘phản công’ (counterstrike capability) được Nhật Bản thông qua trong các tài liệu chiến lược an ninh quốc gia sửa đổi năm 2022.

Các hệ thống tên lửa tầm xa mới của Nhật Bản

Ngoài Type12, Nhật Bản đang phát triển một loạt hệ thống tên lửa khác nhằm tăng cường khả năng răn đe chiến lược. Một số hệ thống đáng chú ý bao gồm:

– Tên lửa hành trình siêu thanh (Hypersonic Cruise Missile) dự kiến hoàn thành vào năm 2031 với tầm bắn từ 2.000-3.000km.

– Hyper Velocity Gliding Projectile (HVGP): HVGP là tên lửa siêu thanh có khả năng đạt tốc độ trên Mach 5 và thực hiện các động tác cơ động trong khí quyển để tránh hệ thống phòng thủ tên lửa.

– Tên lửa chống hạm/tấn công mặt đất mới của MHI: Với hợp đồng trị giá 32 tỷ yên (219 triệu USD) được ký vào tháng 4/2025, MHI đang phát triển một tên lửa chính xác tầm xa mới.

– Tên lửa phóng từ tàu ngầm dự kiến triển khai vào năm 2027. Hệ thống này sẽ tăng cường khả năng tấn công bí mật từ dưới nước.

Chiến lược triển khai và mục đích

Sự phát triển và triển khai các hệ thống tên lửa này phản ánh sự thay đổi cơ bản trong chính sách quốc phòng của Nhật Bản. Từ một tư thế phòng thủ thuần túy sang một chiến lược răn đe chủ động. Việc triển khai Type12 tại các căn cứ ở Kyushu (Camp Kengun, Kumamoto) và các kế hoạch mở rộng đến Okinawa và Oita nhằm bảo vệ các tuyến đường biển chiến lược như eo biển Miyako. Tăng cường liên minh với Mỹ: Nhật Bản đã đặt mua 400 tên lửa hành trình Tomahawk của Mỹ (tầm bắn 1.600km) và các tên lửa JASSM (900km) và Joint Strike Missile (JSM, 500km). Các hệ thống này bổ sung cho Type12 và HVGP, tạo ra một mạng lưới phòng thủ và phản công đa tầng.

Tác động khu vực và quốc tế

Sự phát triển của các hệ thống tên lửa này không chỉ tăng cường khả năng phòng thủ của Nhật Bản mà còn có tác động đáng kể đến cục diện an ninh khu vực. Trung Quốc lo ngại rằng các tên lửa như Type12 và HVGP có thể đe dọa trực tiếp đến bờ biển nước này. Các hệ thống tên lửa mới của Nhật Bản, kết hợp với liên minh quân sự chặt chẽ với Mỹ, có thể làm thay đổi cán cân quyền lực ở khu vực Indo-Pacific.

Trước sự hiện diện của đối thủ mạnh mẽ là Nga, Ukraine đã triển khai chiến lược phòng thủ một cách toàn diện và sâu rộng. Lực lượng phòng vệ của nước này đã nỗ lực xây dựng những phòng tuyến vững chắc nhằm ngăn chặn bất kỳ sự tiến công nào của Moscow. Mặc dù một số cuộc đàm phán hòa bình đã được tổ chức và sự tham gia của Tổng thống Mỹ Donald Trump trong việc tìm kiếm giải pháp hòa bình, Ukraine vẫn duy trì quan điểm cảnh giác và không loại trừ khả năng tiếp diễn của xung đột.

Trên lãnh thổ của mình, Ukraine đã chủ động xây dựng các phòng tuyến sâu, bao gồm nhiều lớp phòng thủ tại những khu vực mà Nga có khả năng tấn công cao. Hệ thống công sự ngầm, bãi mìn, răng rồng chống tăng, dây thép gai và chiến hào đã được triển khai một cách rộng rãi nhằm cản trở và làm chậm bước tiến của lực lượng Nga. Phía sau những phòng tuyến này, các đơn vị pháo binh và UAV (Máy bay không người lái) của Ukraine sẵn sàng thực hiện nhiệm vụ tiêu diệt bất kỳ phương tiện nào của đối phương bị mắc kẹt trong các lớp phòng thủ này.

Nga đã nhận thức được sự tồn tại và sự vững chắc của những tuyến phòng thủ mà Ukraine đã xây dựng. Điều này đang khiến Moscow phải cân nhắc và tính toán lại chiến lược tấn công của mình. Tuy nhiên, Kiev vẫn tiếp tục củng cố và tăng cường hệ thống phòng tuyến của mình. Việc rải dây thép gai dọc theo các chiến hào chống tăng là một ví dụ cho nỗ lực không ngừng nghỉ của Ukraine trong việc bảo vệ lãnh thổ.

Các giới quan sát và chuyên gia chiến lược nhận định rằng tốc độ tiến quân của Nga có thể sẽ rất chậm chạp và có thể mất nhiều thời gian, thậm chí hàng thập kỷ, để Moscow có thể đạt được những kết quả đáng kể tại Ukraine. Sự lo lắng và cảnh giác của Moscow đối với những tuyến phòng thủ của Kiev thể hiện rằng Ukraine đã có những chuẩn bị kỹ lưỡng và toàn diện cho kịch bản xấu nhất có thể xảy ra.

Những nỗ lực của Ukraine trong việc xây dựng và củng cố hệ thống phòng thủ không chỉ thể hiện sự quyết tâm bảo vệ lãnh thổ và chủ quyền của mình mà còn cho thấy tầm quan trọng của việc chuẩn bị kỹ lưỡng trong đối phó với những mối đe dọa an ninh. Trong bối cảnh tình hình xung đột vẫn còn phức tạp và căng thẳng, sự sẵn sàng và kiên nhẫn của Ukraine có thể sẽ đóng vai trò quan trọng trong việc định hình tương lai của khu vực.

Hàn Quốc cần duy trì ít nhất 500.000 quân thường trực để đảm bảo an ninh và phòng thủ trước các cuộc tấn công bất ngờ tiềm tàng từ Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Triều Tiên. Theo một nghiên cứu quân sự mới được công bố ngày 27.7, với việc áp dụng học thuyết tỷ lệ lập kế hoạch tối thiểu của Lục quân Mỹ cho bán đảo Triều Tiên, lực lượng phòng thủ cần có khả năng giữ vững vị trí trước bên tấn công với tỷ lệ quân số là 1:3. Trong khi đó, bên tấn công thường cần tỷ lệ quân số là 3:1.

Nghiên cứu do ông Kim Jeong-hyuck thuộc Trung tâm Lục quân Hàn Quốc Nghiên cứu tương lai và ông Jee Hyo-keun thuộc Đại học Konyang (Hàn Quốc) dẫn đầu cho thấy, tính đến năm 2022, Triều Tiên có khoảng 1,28 triệu quân, trong khi Hàn Quốc có 500.000 quân, tương đương với tỷ lệ khoảng 2,6:1. Chỉ tính riêng trong lục quân, tỷ lệ chênh lệch đã là gần 3:1, khiến lực lượng của Hàn Quốc chỉ còn đủ khả năng phòng thủ tối thiểu.

Các kế hoạch thời chiến của Hàn Quốc giả định có thể huy động nhanh chóng hàng trăm ngàn quân dự bị và sự hỗ trợ kịp thời của Mỹ, nhưng không có gì chắc chắn rằng giả định này sẽ đúng trong một cuộc khủng hoảng thực sự. Các tác giả cho rằng với số quân hiện tại, cơ hội thành công trong giai đoạn đầu của một cuộc tấn công tiềm tàng từ Triều Tiên là rất hạn chế.

Các nhà nghiên cứu cũng cảnh báo rằng chỉ riêng ưu thế công nghệ sẽ không thể xóa bỏ sự chênh lệch như trên. Việc duy trì lực lượng thường trực gồm 500.000 quân là vô cùng quan trọng đối với Hàn Quốc, vì nước này dựa trên chiến lược phòng thủ rồi phản công.

Nghiên cứu mới cũng đề cập bài học từ cuộc xung đột Nga-Ukraine. Dù Nga tham chiến với lợi thế nhân lực tổng thể so với Ukraine là 4:1, nhưng lực lượng bộ binh được triển khai ban đầu chỉ gần với tỷ lệ 1:1,3, khiến lực lượng Nga gặp khó khăn trong giai đoạn đầu của cuộc xung đột.

Nghiên cứu nhấn mạnh cuộc khủng hoảng nghĩa vụ quân sự ngày càng trầm trọng của Hàn Quốc. Nếu xu hướng tỷ lệ sinh giảm hiện tại ở Hàn Quốc tiếp diễn, số lượng nam giới 20 tuổi có thể giảm xuống còn khoảng 140.000 quân vào năm 2040, khiến việc duy trì quân ngũ ngay cả 300.000 người cũng trở nên khó khăn. Do đó, nghiên cứu kêu gọi các quyết định cấp quốc gia, chẳng hạn như điều chỉnh thời hạn nghĩa vụ quân sự và tuyển dụng thêm dân thường cho các vị trí không chiến đấu.

Trong khi đó, Bộ Quốc phòng Hàn Quốc đã cam kết duy trì quân số ở mức 500.000 theo kế hoạch quốc phòng trung hạn 2025-2029. Kế hoạch này bao gồm việc chuyển đổi một số quân nhân nhập ngũ thành hạ sĩ quan, mở rộng lực lượng dân sự trong các lĩnh vực hậu cần, hành chính và đào tạo, đồng thời phân bổ nhân sự cho các lĩnh vực mới như trí tuệ nhân tạo và tác chiến điện từ.