Tình trạng sản xuất và buôn bán hàng giả, hàng nhái trong thời gian gần đây đã trở nên đặc biệt nghiêm trọng, với hàng loạt vụ án lớn được phát giác. Tại tỉnh Thanh Hóa, lực lượng công an đã triệt phá thành công hai vụ án liên quan đến sản xuất và buôn bán thuốc tân dược và thực phẩm chức năng giả trong tháng 5 và tháng 6 vừa qua. Những thủ đoạn tinh vi và hoạt động kéo dài nhiều năm của các đối tượng đã gây ra những ảnh hưởng tiêu cực đến quyền lợi và sức khỏe của người tiêu dùng.

Đáng lo ngại hơn, mạng xã hội và thương mại điện tử đang ngày càng trở thành kênh lưu thông chính cho hàng giả, hàng nhái, hàng lậu và hàng không rõ nguồn gốc, xuất xứ. Các đối tượng sản xuất hàng giả không chỉ làm giả nhãn hiệu của các sản phẩm quen thuộc mà còn tự đặt tên mới, tạo lập công ty và đầu tư máy móc để sản xuất hàng loạt sản phẩm giả. Điều này cho thấy sự chuyên nghiệp và táo bạo của các đối tượng trong việc sản xuất và buôn bán hàng giả.

Mới đây, vào ngày 3/6/2025, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh Thanh Hóa đã khởi tố vụ án và ra lệnh cấm đi khỏi nơi cư trú đối với đối tượng Hoàng Thị Ngọc, Giám đốc Công ty TNHH Sản xuất Tân thảo dược Nam Hoa, về tội sản xuất và buôn bán hàng giả là thực phẩm. Hoạt động sản xuất và kinh doanh hàng giả của đối tượng này được tổ chức một cách bài bản, với danh mục lên tới 12 loại sản phẩm khác nhau, được phân phối đến nhiều đại lý và khách hàng trong cả nước.

Trước đó, một vụ án chấn động khác về thuốc tân dược giả cũng được Công an tỉnh Thanh Hóa triệt phá thành công. Trong tháng qua, dưới sự chỉ đạo trực tiếp của Giám đốc và Thủ trưởng Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh Thanh Hóa, Phòng Cảnh sát Kinh tế đã triệt phá thành công đường dây sản xuất và buôn bán thuốc tân dược giả với quy mô lên tới 10 tấn thuốc tân dược giả, với 24 loại thuốc khác nhau, bắt giữ 14 đối tượng liên quan.

Những vụ việc trên cho thấy hàng giả đang ngày càng bủa vây người tiêu dùng, không chỉ ở đô thị mà còn ở các huyện miền núi, vùng sâu, vùng xa. Vấn đề đặt ra hiện nay là cần hoàn thiện hệ thống pháp luật để bổ sung chính sách đủ mạnh, tạo điều kiện cho lực lượng chức năng có đủ công cụ để xử phạt tội sản xuất hàng giả, hàng nhái, không chỉ xử lý hành chính mà kiên quyết xử lý hình sự đối với những hành vi nghiêm trọng. Điều này sẽ giúp nâng cao hiệu quả trong công tác phòng chống sản xuất và buôn bán hàng giả, hàng nhái, bảo vệ quyền lợi và sức khỏe của người tiêu dùng.

Để nâng cao hiệu quả trong công tác phòng chống hàng giả, hàng nhái, các cơ quan chức năng cần tăng cường hợp tác và trao đổi thông tin, xây dựng các chương trình phối hợp liên ngành trong công tác phòng chống hàng giả, hàng nhái. Bên cạnh đó, cần đẩy mạnh công tác tuyên truyền, giáo dục pháp luật về chống hàng giả, hàng nhái để nâng cao nhận thức của người dân và doanh nghiệp về tác hại của hàng giả, hàng nhái.

Ông Nguyễn Thanh Phong, nguyên Cục trưởng Cục An toàn Thực phẩm (ATTP) Bộ Y tế, vừa bị khởi tố lần thứ hai, cùng 17 bị can khác, liên quan đến tội ‘Nhận hối lộ’ và ‘Đưa hối lộ’. Các hành vi này đều liên quan đến việc cấp khống hồ sơ công bố sản phẩm thực phẩm chức năng. Kết quả điều tra ban đầu cho thấy, các bị can, gồm cả doanh nhân, đã hối lộ số tiền rất lớn để được ‘cấp phép’ cho sản phẩm không đạt tiêu chuẩn, sau đó bán ra thị trường.

Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an đã khởi tố vụ án ‘Đưa hối lộ’ và ‘Nhận hối lộ’, liên quan đến ông Nguyễn Thanh Phong và 17 cá nhân khác, trong đó có 14 người là lãnh đạo, cán bộ của Cục ATTP và các đơn vị trực thuộc Bộ Y tế. Các bị can còn lại là chủ của các doanh nghiệp.

Quá trình điều tra cho thấy, Công ty TNHH Khoa học TSL đã làm giả các phiếu kết quả thử nghiệm sản phẩm và bán cho nhiều doanh nghiệp, trong đó có Công ty Herbitech. Mục đích là hợp thức hóa hồ sơ đăng ký sản phẩm thực phẩm chức năng giả để đưa ra thị trường.

Mặc dù Trung tâm Ứng dụng và Đào tạo An toàn thực phẩm không có chức năng thẩm định hồ sơ đăng ký công bố sản phẩm, ông Nguyễn Thanh Phong, với vai trò là Cục trưởng, đã giao nhiệm vụ thẩm định cho Trung tâm này. Điều này tạo điều kiện cho các doanh nghiệp ‘chạy hồ sơ’ bằng cách nộp tiền qua trung gian, để hồ sơ được cấp khống.

Cơ quan điều tra xác định, nhóm cán bộ, lãnh đạo liên quan đã cấp khống hơn 10.000 hồ sơ công bố sản phẩm thực phẩm, nhận hối lộ trên 75 tỷ đồng. Trong đó, cá nhân ông Nguyễn Thanh Phong đã nhận hơn 60 tỷ đồng trong giai đoạn 2015-2024.

Những bị can khác bị khởi tố gồm có: Đinh Quang Minh – nguyên Giám đốc Trung tâm; Nguyễn Thị Minh Hải – nguyên Phó Giám đốc; Lê Thị Hiên, Phạm Duy Bình, Nguyễn Thị Minh, Phạm Tuyết Mai – nguyên chuyên viên, nhân viên hợp đồng.

Ngoài ra, một số lãnh đạo cấp Cục, Phòng khác cũng bị khởi tố: Nguyễn Hùng Long – nguyên Phó Cục trưởng Cục An toàn thực phẩm; Lê Hoàng – Phó Cục trưởng Cục Phòng bệnh, nguyên Trưởng phòng Quản lý tiêu chuẩn Cục ATTP…

Vụ án do Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về kinh tế, tham nhũng, buôn lậu (C03 – Bộ Công an) thụ lý. Nó liên quan đến đường dây sản xuất và tiêu thụ hàng trăm tấn thực phẩm chức năng giả do Nguyễn Năng Mạnh – Giám đốc Công ty MegaPhaco, Chủ tịch HĐQT Công ty MediUSA, cầm đầu.

Theo kết quả điều tra ban đầu, ông Nguyễn Thanh Phong cùng 4 cán bộ khác tại Cục An toàn thực phẩm đã thông đồng nhận tiền ‘lobby’ từ Nguyễn Năng Mạnh nhằm bỏ qua các vi phạm, hợp thức hóa hồ sơ.

Cục ATTP đã cấp 4 Giấy chứng nhận cơ sở đủ điều kiện an toàn thực phẩm; Cấp 207 Giấy tiếp nhận đăng ký bản công bố sản phẩm cho 207 sản phẩm của 9 công ty do Nguyễn Năng Mạnh điều hành.

Những hành vi này tạo điều kiện để đường dây thực phẩm chức năng giả hoạt động quy mô lớn, trục lợi bất chính, gây thiệt hại nghiêm trọng về sức khỏe người tiêu dùng và trật tự xã hội.

Tại cơ quan điều tra, ông Phong khai đã từng nhận 250 triệu đồng, trong đó có 50 triệu đồng trong phong bì do ông Cao Văn Trung (nguyên Phó trưởng Phòng Giám sát ngộ độc) đưa với lời nhắn: ‘doanh nghiệp cảm ơn’.

Cơ quan điều tra xác định, từ năm 2016, nhóm đối tượng gồm: Nguyễn Năng Mạnh; Đỗ Mạnh Hoàng – Giám đốc Công ty MediPhar; Khúc Minh Vũ – Giám đốc Công ty Việt Đức; Phạm Thị Hường – Kế toán trưởng hệ thống 4 công ty; Lê Thị Toan – Thủ quỹ 6 công ty (gồm MediPhar, MediUSA, MegaLife, Hùng Phương, MegaPhaco, Việt Đức)… đã thành lập và điều hành hệ thống các doanh nghiệp để sản xuất, đóng gói, nhập nguyên liệu, và tiêu thụ thực phẩm chức năng giả trên toàn quốc.

Thủ đoạn của nhóm là dán nhãn mác ‘nhập khẩu từ Mỹ, châu Âu’ nhưng thực chất sử dụng nguyên liệu Trung Quốc, trôi nổi trên thị trường. Một số sản phẩm có chất lượng dưới 30% so với công bố, nhắm đến nhóm người già và trẻ em.

Khi bị điều tra, các đối tượng đã tẩu tán, tiêu hủy nguyên liệu, đóng cửa nhà máy để tránh bị phát hiện.

Kết quả khám xét, Bộ Công an thu giữ khoảng 100 tấn thực phẩm chức năng giả, đủ loại, phân phối rộng khắp cả nước.

Hai vụ án liên quan đến ông Nguyễn Thanh Phong và các bị can tại Cục An toàn thực phẩm phản ánh sự cấu kết có hệ thống giữa quan chức quản lý ngành y tế và các doanh nghiệp sản xuất thực phẩm chức năng, gây hậu quả đặc biệt nghiêm trọng đối với sức khỏe người dân, môi trường kinh doanh và uy tín ngành y tế.

Bộ Công an đang tiếp tục mở rộng điều tra, làm rõ toàn bộ hành vi vi phạm để xử lý theo quy định của pháp luật.