Thiên văn – Doanhnhandatviet.net https://doanhnhandatviet.net Cập nhật tin tức, câu chuyện thành công và kinh nghiệm kinh doanh. Kết nối cộng đồng doanh nhân Việt! Tue, 30 Sep 2025 22:40:18 +0000 vi hourly 1 https://wordpress.org/?v=6.7.4 https://cloud.linh.pro/doanhnhandatviet/2025/08/doanhnhandatviet.svg Thiên văn – Doanhnhandatviet.net https://doanhnhandatviet.net 32 32 Phát hiện tia sáng từ vụ lỗ đen xé sao ở thiên hà lân cận https://doanhnhandatviet.net/phat-hien-tia-sang-tu-vu-lo-den-xe-sao-o-thien-ha-lan-can/ Tue, 30 Sep 2025 22:40:15 +0000 https://doanhnhandatviet.net/phat-hien-tia-sang-tu-vu-lo-den-xe-sao-o-thien-ha-lan-can/

Một sự kiện vũ trụ hiếm hoi và thú vị vừa được phát hiện bởi các đài quan sát tia X trên Trái Đất, hé lộ sự tồn tại của một loại ‘quái vật vũ trụ’ bí ẩn. Các nhà khoa học đã phát hiện ra một nguồn tia X mạnh, được gọi là HLX-1, nằm trong một thiên hà cách chúng ta khoảng 450 triệu năm ánh sáng. Sự kiện này là kết quả của một vụ lỗ đen xé sao, hay còn gọi là ‘gián đoạn thủy triều’ (TDE), khi một lỗ đen khối lượng trung bình thức giấc và bắt đầu ‘ăn thịt’ một ngôi sao.

Bắt được tín hiệu lạ từ "mắt xích còn thiếu của vũ trụ" - Ảnh 2.
Bắt được tín hiệu lạ từ “mắt xích còn thiếu của vũ trụ” – Ảnh 2.

Các nhà nghiên cứu cho biết lỗ đen này có khối lượng trung gian, nằm giữa lỗ đen siêu khối lượng và lỗ đen khối lượng sao, với khối lượng nặng gấp 100-100.000 lần Mặt Trời. Sự tồn tại của loại lỗ đen này đã được lý thuyết hóa, nhưng chưa bao giờ được quan sát trực tiếp. Việc phát hiện ra HLX-1 đã giúp các nhà khoa học có cơ hội nghiên cứu về loại lỗ đen này và làm sáng tỏ các bí ẩn về vũ trụ.

Sự kiện HLX-1 đã được quan sát vào năm 2009, sau đó nó sáng hơn gấp 100 lần vào năm 2012 và mờ đi vào năm 2023. Các nhà khoa học tin rằng lỗ đen này có thể đã gắn bó với một ngôi sao khổng lồ và ăn dần ngôi sao, dẫn đến các vụ bùng nổ lặp đi lặp lại. Điều này có nghĩa là lỗ đen có thể tiếp tục trải qua các giai đoạn hoạt động và nghỉ, tạo ra các vụ bùng nổ tia X mạnh.

“Bây giờ chúng ta cần chờ xem liệu nó có bùng phát nhiều lần không, hay có một điểm khởi đầu, một đỉnh điểm, và bây giờ nó sẽ giảm dần cho đến khi biến mất” – nhà thiên văn học Roberto Soria thuộc Viện Vật lý thiên văn quốc gia Ý, đồng tác giả, cho biết. Sự phát hiện này mang lại hy vọng mới cho việc nghiên cứu về sự hình thành của lỗ đen siêu khối lượng và giúp giải đáp các bí ẩn về vũ trụ.

Các nhà khoa học hy vọng rằng việc nghiên cứu HLX-1 sẽ giúp họ hiểu rõ hơn về sự hình thành và tiến hóa của lỗ đen, cũng như vai trò của chúng trong vũ trụ. Với việc tiếp tục quan sát và nghiên cứu, các nhà khoa học có thể sẽ khám phá ra nhiều bí ẩn vũ trụ hơn nữa.

Để tìm hiểu thêm về phát hiện này, bạn có thể tham khảo bài báo nghiên cứu được công bố trên tạp chí Monthly Notices of the Royal Astronomical Society.

]]>
Tóm tắt những điều cần biết về mặt ngoài nước đầu ra và các vấnassistant Không khí về các tiểu hành tinh và danh sách các nhà khoa học muốn tìm kiếm Giza , ## các thành phố Lướt qua các thông thần bí ẩn về những người mất tích https://doanhnhandatviet.net/tom-tat-nhung-dieu-can-biet-ve-mat-ngoai-nuoc-dau-ra-va-cac-vanassistantkhong-khi-ve-cac-tieu-hanh-tinh-va-danh-sach-cac-nha-khoa-hoc-muon-tim-kiem-giza-cac-thanh-pholuot-qua-cac-thong-than/ Sat, 20 Sep 2025 15:40:33 +0000 https://doanhnhandatviet.net/tom-tat-nhung-dieu-can-biet-ve-mat-ngoai-nuoc-dau-ra-va-cac-vanassistantkhong-khi-ve-cac-tieu-hanh-tinh-va-danh-sach-cac-nha-khoa-hoc-muon-tim-kiem-giza-cac-thanh-pholuot-qua-cac-thong-than/

Các nhà khoa học đã phát hiện hàng năm hàng ngàn tiểu hành tinh sát thủ đang trên đường đến va chạm với Trái đất. Việc phát hiện và theo dõi các tiểu hành tinh này rất quan trọng để hiểu rõ các công nghệ đánh hơi mà nhiều công trình đề xuất thông qua các nghiên cứu đã giải thích trong các tài liệu liên quan mà trước đó và đưa ra dự báo. Việc theo dõi và xác định các loại công nghệ này rất quan trọng.

Một trong năm nhóm tiểu hành tinh tôi đưa ra là những lần xuất hiện của tôi và các chuyên giả về nợ nợ của một trong những người đó. Tôi có nghĩa là luôn và rất khẩn cấp.

Một liên kết đến một URL của công trang. Mà nhiều Một sự liên kết mà cũng tương đồng với một trong số chúng mà những người mà ở nó là, trong .

Tương ứng vào trong những vấn sự kiện về nhiều và sẽ mà trong hồi ký đó sự kiện này là một phần đã được theo với nhiều và trong có các cuộc đánh của và và một con đường này được nhiều con đường những sự về chỉ định này của tương đương này phải được phát hiện có liên kết sự liên kết điều kiện với trong một sự kiện chỉ liên kết mà cũng là một trong các thứ mà và trong điều kiện tương đương để và sẽ được về mặt và cũng là một loại đã ở trong các và nhiều và cũng nói được về điều kiện về điều kiện được đánh được cung cấp sự được cho để được tương đương này có sự cần phải được các hệ cũng sẽ và cũng,

http: Mà vẫn như con đường nhiều và sẽ chỉ trong hồi để được các con đường khác mà chỉ định về số trong có trong này. Chỉ về để và đó đã về hồi ký, được nhiều chỉ có cả được một trong những và cũng cần có theo, mà vẫn đã có nhiều và số về và đã nói rằng

]]>
Đám mây khí liên sao chứa cồn ethanol trong vũ trụ không phải ‘thiên đường bia’ https://doanhnhandatviet.net/dam-may-khi-lien-sao-chua-con-ethanol-trong-vu-tru-khong-phai-thien-duong-bia/ Wed, 17 Sep 2025 12:07:55 +0000 https://doanhnhandatviet.net/dam-may-khi-lien-sao-chua-con-ethanol-trong-vu-tru-khong-phai-thien-duong-bia/

Trong một đêm của năm 1995, một khám phá quan trọng đã được thực hiện, làm thay đổi hoàn toàn quan niệm của chúng ta về sự rộng lớn và phức tạp của vũ trụ: sự phát hiện ra một đám mây ethanol khổng lồ, được biết đến với cái tên G34.3. Đây là một bước tiến quan trọng trong lĩnh vực thiên văn học, giúp chúng ta hiểu rõ hơn về sự hình thành của các ngôi sao và thành phần hóa học đa dạng của vũ trụ.

Sự hiện diện của rượu và các phân tử hữu cơ phức tạp khác trong không gian rất quan trọng vì những phân tử này được coi là thành phần cấu tạo nên sự sống và có thể giúp các nhà khoa học hiểu được thành phần hóa học của không gian giữa các vì sao và nguồn gốc tiềm ẩn của sự sống.
Sự hiện diện của rượu và các phân tử hữu cơ phức tạp khác trong không gian rất quan trọng vì những phân tử này được coi là thành phần cấu tạo nên sự sống và có thể giúp các nhà khoa học hiểu được thành phần hóa học của không gian giữa các vì sao và nguồn gốc tiềm ẩn của sự sống.

Đám mây G34.3 là một đám mây khí liên sao, hay còn gọi là tinh vân, nằm cách Trái Đất khoảng 10.000 năm ánh sáng. Đám mây này có đường kính gấp 1.000 lần đường kính Hệ Mặt Trời, tạo nên một cấu trúc vũ trụ khổng lồ. Điểm đặc biệt của đám mây này là sự hiện diện của cồn etylic, một loại cồn tương tự như cồn được sử dụng trong đồ uống. Lượng cồn trong G34.3 thật令人惊讶, với khả năng cung cấp 400 nghìn tỷ pint bia.

Thế nhưng, mặc dù có vẻ như đây là một ‘bữa tiệc bia thượng hạng’ trong trí tưởng tượng của nhiều người đang trôi nổi trong không gian, các nhà khoa học lại có một tin xấu: đám mây này không thích hợp để con người tiêu thụ. Tiến sĩ Lisa Harvey-Smith, người đứng đầu nhóm nghiên cứu, giải thích rằng đám mây này còn chứa một số hóa chất độc hại khác như carbon dioxide, amoniac và hydro xyanua. Vì vậy, thay vì là một thiên đường cho những người mê bia, G34.3 là một ‘phòng thí nghiệm’ hóa học khổng lồ, chứa đầy những hợp chất phức tạp và độc hại.

Các nhà thiên văn học sử dụng kính viễn vọng, như Kính viễn vọng không gian James Webb, để phân tích ánh sáng hồng ngoại phát ra từ những đám mây này và xác định sự hiện diện của các phân tử cụ thể, bao gồm cả rượu.
Các nhà thiên văn học sử dụng kính viễn vọng, như Kính viễn vọng không gian James Webb, để phân tích ánh sáng hồng ngoại phát ra từ những đám mây này và xác định sự hiện diện của các phân tử cụ thể, bao gồm cả rượu.

Việc phát hiện ra đám mây ‘rượu’ không chỉ dừng lại ở sự tò mò. Các nhà thiên văn học hy vọng sẽ tìm hiểu thêm về sự hình thành của các ngôi sao trong thiên hà của chúng ta thông qua những thông tin mới được khám phá về nó. Để đạt được điều này, các nhà khoa học đã sử dụng kính viễn vọng vô tuyến MERLIN của Vương quốc Anh để quan sát đám mây này và thu được những hình ảnh với độ nhạy cao hơn. Việc này đã giúp họ phát hiện ra maser methanol hay đám mây ‘rượu’.

Tiến sĩ Harvey-Smith cho biết: ‘Vẫn còn nhiều câu hỏi chưa có lời giải về sự ra đời của các ngôi sao khổng lồ bởi vì các trung tâm hình thành bị bụi che phủ. Bức xạ duy nhất có thể thoát ra là ở bước sóng vô tuyến, và mạng lưới MERLIN được nâng cấp hiện đang mang đến cho chúng ta cơ hội đầu tiên để nhìn sâu vào các vùng hình thành sao này và xem điều gì thực sự đang diễn ra’.

Phát hiện về G34.3 không chỉ làm phong phú thêm hiểu biết của chúng ta về thành phần hóa học của vũ trụ mà còn cung cấp một công cụ mạnh mẽ để nghiên cứu quá trình hình thành sao, một trong những bí ẩn lớn nhất của vũ trụ. Câu chuyện về đám mây ‘rượu’ khổng lồ này là một lời nhắc nhở rằng vũ trụ hoang dã, kỳ lạ và phức tạp hơn rất nhiều so với những gì chúng ta từng tưởng tượng, và mỗi khám phá mới lại mở ra một cánh cửa khác cho những điều chưa biết.

]]>
Siêu Trái Đất TOI-184 hé lộ bí mật về sự sống ngoài vũ trụ https://doanhnhandatviet.net/sieu-trai-dat-toi-184-he-lo-bi-mat-ve-su-song-ngoai-vu-tru/ Mon, 01 Sep 2025 05:24:07 +0000 https://doanhnhandatviet.net/sieu-trai-dat-toi-184-he-lo-bi-mat-ve-su-song-ngoai-vu-tru/

Các nhà khoa học tại NASA vừa phát hiện một hành tinh bí ẩn, được mệnh danh là ‘siêu Trái Đất’, cách chúng ta 154 năm ánh sáng và đang phát ra một tín hiệu lặp lại. Hành tinh có tên TOI-1846 b, có kích thước lớn gấp gần hai lần và nặng gấp bốn lần Trái Đất. Nó quay quanh một ngôi sao lùn đỏ nhỏ với chu kỳ chỉ 4 ngày, tạo ra hiện tượng giảm sáng lặp lại kỳ lạ trên ngôi sao chủ.

TESS đã ghi nhận hơn 7.600 sự kiện “quá cảnh” và xác nhận hơn 630 hành tinh cho đến nay. Ảnh minh hoạ: NASA
TESS đã ghi nhận hơn 7.600 sự kiện “quá cảnh” và xác nhận hơn 630 hành tinh cho đến nay. Ảnh minh hoạ: NASA

Đây là tín hiệu lần đầu thu hút sự chú ý của các nhà khoa học khi kính viễn vọng không gian TESS của NASA quan sát thấy mô hình mờ sáng này vào tháng 3 hàng năm. TOI-1846 b đã được xác nhận bởi một nhóm các nhà khoa học sử dụng cả kính thiên văn trên không gian và dưới mặt đất. Hành tinh này rơi vào ‘khoảng trống bán kính’ – vùng kích thước mà các hành tinh xuất hiện thưa thớt, nằm giữa các hành tinh nhỏ, đá như Trái Đất và các hành tinh lớn, giàu khí như Sao Hải Vương.

Phát hiện hành tinh đầu tiên đang 'tự hủy diệt'
Phát hiện hành tinh đầu tiên đang ‘tự hủy diệt’

Mặc dù nhiệt độ bề mặt ước tính lên tới 600 độ F (khoảng 315 độ C), các nhà nghiên cứu cho rằng hành tinh này vẫn có thể chứa nước. Họ tin rằng TOI-1846 b có lõi rắn, giàu đá, một lớp băng dày đặc, và thậm chí có thể có một đại dương nông hoặc một lớp khí quyển mỏng. Các phép đo của nhóm nghiên cứu cũng cho thấy hành tinh này quay quanh ngôi sao chủ chỉ trong chưa đầy 4 ngày, trên một quỹ đạo gần hơn nhiều so với khoảng cách của Sao Thủy với Mặt Trời trong Hệ Mặt Trời.

Ngôi sao chủ là một ngôi sao lùn đỏ, có kích thước và khối lượng bằng khoảng 40% của Mặt Trời, và phát sáng ở nhiệt độ khoảng 6.000 độ F (khoảng 3.300 độ C). Vì sao lùn đỏ có kích thước nhỏ hơn và phát sáng yếu hơn, nên các hành tinh phải quay rất gần để nhận đủ nhiệt. Điều này cũng khiến việc phát hiện hành tinh trở nên dễ dàng hơn khi chúng đi ngang qua trước ngôi sao, gây ra sự mờ sáng nhỏ dễ nhận diện bằng kính viễn vọng.

Nhiều hành tinh trong thiên hà có thể sinh sống? TESS, được phóng lên năm 2018, đã ghi nhận hơn 7.600 sự kiện ‘quá cảnh’ như vậy và xác nhận hơn 630 hành tinh cho đến nay. Với bốn camera độ nhạy cao quét bầu trời mỗi 30 phút, TESS rất lý tưởng để phát hiện các mức giảm sáng nhỏ như của TOI-1846 b.

Hành tinh mới phát hiện này cũng có khả năng bị khóa thủy triều (tidally locked), nghĩa là một mặt luôn hướng về ngôi sao, trong khi mặt còn lại chìm trong bóng tối. Sự chênh lệch nhiệt độ lớn này có thể tạo điều kiện cho nước bị ‘bẫy lại’ ở những vùng mát hơn, tùy thuộc vào cách nhiệt được truyền qua bầu khí quyển.

NASA hy vọng Kính viễn vọng Không gian James Webb sẽ sớm nhắm tới TOI-1846 b để nghiên cứu bầu khí quyển bằng ánh sáng hồng ngoại. Nếu điều kiện phù hợp, Webb có thể phát hiện dấu hiệu của hơi nước, methane, carbon dioxide hoặc các loại khí khác. Các kính thiên văn mặt đất như Đài quan sát Gemini ở Hawaii cũng đang hỗ trợ, sử dụng thiết bị chính xác MAROON-X để đo sự dao động nhỏ của ngôi sao gây ra bởi lực hấp dẫn của hành tinh, giúp xác định khối lượng của nó và phát hiện các hành tinh ẩn khác.

Các nhà nghiên cứu cho rằng TOI-1846 b không phải là hành tinh duy nhất trong hệ này. Những thay đổi nhẹ trong quỹ đạo của nó cho thấy có thể tồn tại một hành tinh khác trong cùng hệ sao, có thể nằm ở vùng xa hơn và mát hơn, tức là khu vực có thể sống được (habitable zone). Khám phá này đi kèm với một phát hiện khác gần đây: TOI-715 b, một hành tinh siêu Trái Đất khác, nằm cách Trái Đất 137 năm ánh sáng, cũng quay quanh một sao lùn đỏ.

Cả hai hành tinh này giúp các nhà thiên văn học hiểu rõ hơn về cơ chế vì sao một số hành tinh nhỏ mất khí quyển theo thời gian, trong khi những hành tinh khác vẫn giữ được. Vì sao lùn đỏ chiếm khoảng 75% tổng số sao trong Dải Ngân Hà, nên việc nghiên cứu các hành tinh như TOI-1846 b có thể tiết lộ bao nhiêu thế giới có thể sinh sống đang ẩn mình trong ‘sân sau’ của chúng ta trong thiên hà.

]]>
Ngày ngắn nhất trên Trái Đất đã đến https://doanhnhandatviet.net/ngay-ngan-nhat-tren-trai-dat-da-den/ Wed, 13 Aug 2025 13:23:09 +0000 https://doanhnhandatviet.net/ngay-ngan-nhat-tren-trai-dat-da-den/

Ngày 22/7 có thể trở thành một trong những ngày ngắn kỷ lục trong cuộc đời của bạn khi Trái Đất dự kiến sẽ quay nhanh bất thường. Hiện tượng này vẫn còn là một bí ẩn đối với các nhà khoa học trên toàn cầu.

Với ngày 9.7 và ngày 10.7 vừa trải qua, độ dài của ngày vẫn còn đang được các nhà khoa học xác nhận thông tin chính xác. Trong khi đó hôm nay 22.7 tiếp tục được dự đoán sẽ là ngày ngắn bất thường
Với ngày 9.7 và ngày 10.7 vừa trải qua, độ dài của ngày vẫn còn đang được các nhà khoa học xác nhận thông tin chính xác. Trong khi đó hôm nay 22.7 tiếp tục được dự đoán sẽ là ngày ngắn bất thường

Trang Timeanddate.com đã đưa tin rằng từ năm 2020, Trái Đất đã ghi nhận những ngày ngắn chưa từng thấy vào giữa năm. Dự báo cho năm 2025 cho thấy các ngày 9/7, 10/7, 22/7 và 5/8 tới đây có khả năng sẽ là những ngày ngắn nhất trong lịch sử hành tinh của chúng ta.

Các nhà khoa học cho biết hành tinh của chúng ta không phải là một người giữ thời gian hoàn hảo. Trung bình, Trái Đất hoàn thành một vòng quay hoàn chỉnh trên trục của nó trong đúng 86.400 giây, cộng hoặc trừ một mili giây hoặc hơn. 86.400 giây tương đương với 24 giờ. Một mili giây là 0,001 giây, nhỏ hơn đáng kể so với một cái chớp mắt kéo dài khoảng 100 mili giây.

Cách duy nhất để đo những thay đổi nhỏ hàng ngày này trong tốc độ quay của Trái Đất là sử dụng đồng hồ nguyên tử, được đưa vào sử dụng vào những năm 1950. Số mili giây trên hoặc dưới 86.400 giây được gọi là độ dài của ngày (LOD), khác với khái niệm độ dài của ban ngày.

Trước năm 2020, LOD ngắn nhất từng được ghi nhận bởi đồng hồ nguyên tử là -1,05 ms. Điều này có nghĩa là Trái Đất hoàn thành một vòng quay so với mặt trời trong 1,05 mili giây, ít hơn 86.400 giây. Tuy nhiên, kể từ đó, Trái Đất đã phá vỡ kỷ lục cũ này hàng năm khoảng nửa mili giây. Ngày ngắn nhất là -1,66 ms vào ngày 5/7/2024. Trái Đất dự kiến sẽ lại gần với kỷ lục này vào năm 2025 vào khoảng ngày 9/7, 10/7, 22/7 và 5/8.

Biến động ngắn hạn trong LOD bị ảnh hưởng bởi quỹ đạo của mặt trăng. Hành tinh của chúng ta quay nhanh hơn khi vị trí của mặt trăng ở xa về phía bắc hoặc phía nam đường xích đạo của Trái Đất. Mặt trăng sẽ ở khoảng cách xa nhất so với đường xích đạo của Trái Đất vào 3 ngày có thể xảy ra LOD ngắn nhất vào năm 2025.

Các nhà khoa học vẫn chưa thể giải thích chính xác tại sao Trái Đất lại tăng tốc và khi nào nó sẽ quay chậm lại. Tốc độ quay của Trái Đất bị ảnh hưởng bởi một danh sách dài các yếu tố bao gồm chuyển động phức tạp của lõi Trái Đất, đại dương và khí quyển.

Nguyên nhân của sự tăng tốc này của Trái Đất vẫn còn là một bí ẩn, và các nhà khoa học tiếp tục nghiên cứu để hiểu rõ hơn về hiện tượng này. Việc Trái Đất quay nhanh bất thường có thể có những tác động nhất định đến cuộc sống hàng ngày của chúng ta, và việc hiểu rõ hơn về hiện tượng này có thể giúp chúng ta chuẩn bị tốt hơn cho tương lai.

]]>
Mặt Trời sẽ biến thành ‘người khổng lồ đỏ’ và Trái Đất có nguy cơ bị nuốt chửng https://doanhnhandatviet.net/mat-troi-se-bien-thanh-nguoi-khong-lo-do-va-trai-dat-co-nguy-co-bi-nuot-chung/ Sat, 09 Aug 2025 20:44:07 +0000 https://doanhnhandatviet.net/mat-troi-se-bien-thanh-nguoi-khong-lo-do-va-trai-dat-co-nguy-co-bi-nuot-chung/

Trong khoảng 5 tỷ năm nữa, Mặt Trời sẽ cạn kiệt nhiên liệu hydro và trải qua một giai đoạn biến đổi nghiêm trọng. Lúc đó, lõi của ngôi sao trung tâm hệ Mặt Trời sẽ sụp đổ, trong khi lớp vỏ ngoài sẽ phình to một cách đáng kể, biến nó thành một ngôi sao khổng lồ đỏ.

Quá trình này sẽ gây ra những hậu quả nghiêm trọng cho các hành tinh trong hệ Mặt Trời. Sao Thủy và Sao Kim có khả năng sẽ bị Mặt Trời nuốt chửng do vị trí của chúng quá gần với ngôi sao này. Số phận của Trái Đất vẫn còn nhiều đồn đoán, nhưng có thể hành tinh của chúng ta cũng sẽ bị kéo vào và tiêu hủy trong biển lửa của Mặt Trời.

Sau giai đoạn trở thành ngôi sao khổng lồ đỏ, khoảng 1 tỷ năm sau, Mặt Trời sẽ loại bỏ lớp vỏ ngoài và co lại thành một vật thể có kích thước tương đương với Trái Đất nhưng có mật độ vật chất cực kỳ cao, trở thành một sao lùn trắng. Khi đó, hệ Mặt Trời sẽ trở thành một nơi lạnh giá, hoang tàn và chìm trong bóng tối vĩnh cửu.

Несмотря nhiên, về mặt kỹ thuật, hệ Mặt Trời vẫn chưa hoàn toàn chết. Các hành tinh lớn như Sao Mộc và Sao Thổ vẫn sẽ tiếp tục quay quanh xác chết của Mặt Trời trong một vũ điệu cô đơn kéo dài hàng tỷ năm.

Trong thời gian dài không tưởng tiếp theo, sự cân bằng hấp dẫn của hệ Mặt Trời sẽ bị phá vỡ. Các hành tinh có thể va chạm vào nhau, bị một ngôi sao lang thang xé toạc, hoặc bị văng ra khỏi hệ Mặt Trời mãi mãi. Cuối cùng, có lẽ sau hàng triệu tỷ năm, sẽ không còn gì sót lại từ hệ Mặt Trời mà chúng ta từng biết.

Một số nhà khoa học đã nghiên cứu về tương lai của vũ trụ và đưa ra nhiều giả thuyết về số phận của các hệ thống hành tinh. Trong khi đó, các nhà thiên văn học tiếp tục nghiên cứu về Mặt Trời và hệ Mặt Trời để hiểu rõ hơn về những gì sẽ xảy ra trong tương lai.

]]>
Phát hiện vật thể ma quái quay quanh ngôi sao Betelgeuse https://doanhnhandatviet.net/phat-hien-vat-the-ma-quai-quay-quanh-ngoi-sao-betelgeuse/ Mon, 04 Aug 2025 04:24:14 +0000 https://doanhnhandatviet.net/phat-hien-vat-the-ma-quai-quay-quanh-ngoi-sao-betelgeuse/

Một nhóm nghiên cứu quốc tế đã đạt được một bước tiến quan trọng trong lĩnh vực khám phá vũ trụ khi phát hiện ra một vật thể song sinh đã chết của ngôi sao Betelgeuse nổi tiếng, thường được gọi là “quái vật sắp nổ”. Betelgeuse là một trong những ngôi sao lớn nhất và sáng nhất mà chúng ta có thể quan sát được từ Trái Đất, với khối lượng ước tính từ 16,5 đến 19 lần khối lượng của Mặt Trời và bán kính lớn hơn tới 764 lần so với Mặt Trời.

Phát hiện vật thể chết chóc mang tên "Vòng tay của nàng" - Ảnh 2.
Phát hiện vật thể chết chóc mang tên “Vòng tay của nàng” – Ảnh 2.

Betelgeuse hiện đang ở giai đoạn cuối cùng của vòng đời, được gọi là giai đoạn “sao khổng lồ đỏ”, và dự kiến sẽ trải qua một vụ nổ siêu tân tinh trong tương lai gần, có thể xảy ra trong năm nay hoặc trong vòng 100.000 năm tới. Ngoài ra, Betelgeuse cũng được biết đến là một sao biến quang, với độ sáng của nó thay đổi theo thời gian. Các nhà khoa học đã xác định được nguyên nhân của sự thay đổi độ sáng này là do một “bóng ma” quay quanh Betelgeuse, có khả năng đôi khi cản giảm ánh sáng từ ngôi sao này chiếu đến Trái Đất.

Được đặt tên là Siwarha, ngôi sao song sinh đã chết này có khối lượng gấp khoảng 1,6 lần Mặt Trời. Nó quay quanh Betelgeuse với khoảng cách quỹ đạo là 4 đơn vị thiên văn và có chu kỳ quỹ đạo là 5,94 năm. Phát hiện này là kết quả của các quan sát từ Đài thiên văn Gemini, một hệ thống gồm 2 kính viễn vọng đặt tại Hawaii (Mỹ) và Chile. Điều đáng chú ý là cặp vật thể khổng lồ này nằm cách Trái Đất tới 548 năm ánh sáng, và Betelgeuse đã chết nên cực kỳ mờ nhạt.

Việc phát hiện ra Siwarha, ngôi sao song sinh đã chết của Betelgeuse, mở ra một chương mới trong việc khám phá vũ trụ và giúp chúng ta hiểu rõ hơn về vòng đời của các ngôi sao. Thông tin chi tiết về phát hiện này có thể được tìm thấy tại địa chỉ trang web của Đài thiên văn Gemini, cung cấp những thông tin quý giá về vũ trụ và các hiện tượng thiên văn.

Các nhà khoa học hy vọng rằng những phát hiện như thế này sẽ giúp họ hiểu rõ hơn về quá trình hình thành và tiến hóa của các ngôi sao, cũng như cung cấp những thông tin quan trọng về vũ trụ mà chúng ta đang sống. Thêm vào đó, việc nghiên cứu các ngôi sao như Betelgeuse và Siwarha cũng có thể giúp chúng ta hiểu rõ hơn về số phận của chính Trái Đất và vũ trụ trong tương lai.

Để tìm hiểu thêm về vũ trụ và các khám phá mới nhất, bạn có thể truy cập vào các trang web như NASA hoặc ESO, những tổ chức hàng đầu thế giới trong lĩnh vực khám phá vũ trụ.

]]>
Phát hiện kỳ lân vũ trụ với tín hiệu vô tuyến lặp lại https://doanhnhandatviet.net/phat-hien-ky-lan-vu-tru-voi-tin-hieu-vo-tuyen-lap-lai/ Sun, 03 Aug 2025 17:24:21 +0000 https://doanhnhandatviet.net/phat-hien-ky-lan-vu-tru-voi-tin-hieu-vo-tuyen-lap-lai/

Các nhà khoa học sử dụng hệ thống kính viễn vọng vô tuyến mạnh mẽ CHIME tại Canada đã phát hiện một vật thể vũ trụ hiếm và độc đáo, được đặt tên là ‘kỳ lân vũ trụ’. Vật thể này, còn gọi là CHIME J1634+44 hoặc ILT J163430+445010, thuộc lớp thiên thể ‘Biến động vô tuyến chu kỳ dài’ (LPT), phát ra các đợt sóng vô tuyến lặp lại theo thang thời gian từ vài phút đến vài giờ.

Đài thiên văn Mỹ phát hiện “kỳ lân vũ trụ” cực hiếm - Ảnh 2.
Đài thiên văn Mỹ phát hiện “kỳ lân vũ trụ” cực hiếm – Ảnh 2.

Điều khiến CHIME J1634+44 trở nên kỳ lạ là chu kỳ phát xạ sóng vô tuyến của nó có hai chu kỳ riêng biệt: một là 841 giây (hơn 14 phút) và một là 4206 giây (khoảng 70 phút), với chu kỳ thứ cấp dài hơn chính xác 5 lần so với chu kỳ chính. Sự độc đáo của ‘kỳ lân vũ trụ’ không chỉ dừng lại ở đó, mà còn ở tốc độ quay của nó đang tăng nhanh, trái ngược với quy luật thông thường của các sao xung – dạng quay nhanh của sao neutron.

Các chuyên gia đưa ra giả thuyết rằng ‘kỳ lân vũ trụ’ có thể là một hệ thống bao gồm một sao neutron và một thiên thể bí ẩn khác đang quay quanh nhau. Thiên thể đồng hành này có thể là một sao neutron khác, một sao lùn trắng hoặc một sao lùn nâu. Có khả năng sao neutron đang ‘ăn thịt’ dần người bạn đồng hành, điều này đã tiếp cho nó thêm năng lượng để quay nhanh hơn.

Hiện tại, các nhà khoa học vẫn chưa thể xác định chính xác bản chất của ‘kỳ lân vũ trụ’. Tuy nhiên, việc phát hiện ra vật thể độc đáo này đã mở ra một cánh cửa mới để nghiên cứu về các hiện tượng vũ trụ hiếm và phức tạp. Với việc tiếp tục quan sát và nghiên cứu, các nhà khoa học hy vọng sẽ có thể hiểu rõ hơn về bản chất của ‘kỳ lân vũ trụ’ và các bí ẩn vũ trụ khác.

https://www.sciencedaily.com/releases/2022/07/220731113344.htm

https://phys.org/news/2022-07-odd-radio-pulsar-properties-period.html

]]>
Phát hiện hàng chục thiên hà “ngủ đông” trong vũ trụ sơ khai https://doanhnhandatviet.net/phat-hien-hang-chuc-thien-ha-ngu-dong-trong-vu-tru-so-khai/ Fri, 25 Jul 2025 20:18:27 +0000 https://doanhnhandatviet.net/phat-hien-hang-chuc-thien-ha-ngu-dong-trong-vu-tru-so-khai/

Các nhà thiên văn học đã phát hiện ra hơn một chục thiên hà “ngủ đông” mà đã ngừng hình thành sao trong vòng một tỷ năm đầu tiên sau Vụ nổ Big Bang. Khám phá này, được thực hiện bằng dữ liệu từ Kính viễn vọng không gian James Webb (JWST), làm sáng tỏ một giai đoạn thú vị trong cuộc sống của các thiên hà đầu tiên và có thể cung cấp thêm manh mối về cách các thiên hà tiến hóa.

This image from NASA’s James Webb Space Telescope’s NIRCam (Near-Infrared Camera) of star-forming region NGC 604 shows how stellar winds from bright, hot young stars carve out cavities in surrounding gas and dust. But why do some galaxies abruptly put star formation on pause?
This image from NASA’s James Webb Space Telescope’s NIRCam (Near-Infrared Camera) of star-forming region NGC 604 shows how stellar winds from bright, hot young stars carve out cavities in surrounding gas and dust. But why do some galaxies abruptly put star formation on pause?

Có một số lý do khiến các thiên hà ngừng hình thành sao mới. Một trong số đó là sự hiện diện của các lỗ đen siêu lớn ở trung tâm của chúng. Những quái vật này phát ra bức xạ mạnh, làm nóng và làm giảm khí lạnh, thành phần quan trọng nhất cho sự hình thành sao. Ngoài ra, các thiên hà lân cận lớn hơn có thể làm giảm khí lạnh hoặc làm nóng nó, dẫn đến ngừng hình thành sao. Kết quả là, những thiên hà này có thể vẫn ở trạng thái ngủ đông vô thời hạn hoặc trở nên “bị triệt tiêu”.

Một lý do khác khiến các thiên hà trở nên không hoạt động là phản hồi sao. Đó là khi khí trong thiên hà được làm nóng và đẩy ra ngoài do các quá trình sao như siêu tân tinh, gió sao mạnh, hoặc áp lực liên quan đến ánh sáng sao. Thiên hà sau đó trải qua một giai đoạn “yên tĩnh” tạm thời.

Điều này thường là một giai đoạn tạm thời, kéo dài khoảng 25 triệu năm, Alba Covelo Paz, sinh viên tiến sĩ tại Đại học Geneva và tác giả chính của nghiên cứu mới mô tả phát hiện, cho biết. Trong hàng triệu năm, khí đã bị đẩy ra sẽ rơi trở lại, và khí ấm sẽ làm mát lại. Khi có đủ khí lạnh, thiên hà có thể bắt đầu hình thành sao mới.

Trong khi giai đoạn ngủ đông thường được quan sát thấy ở các thiên hà gần đó, các nhà thiên văn học chỉ tìm thấy bốn thiên hà ngủ đông trong tỷ năm đầu tiên của vũ trụ. Ba trong số đó có khối lượng dưới một tỷ khối lượng mặt trời và một có khối lượng trên 10 tỷ khối lượng mặt trời. Các quan sát hạn chế và thuộc tính phân tán của các thiên hà ngủ đông không đủ để có cái nhìn rõ ràng về sự hình thành sao sớm.

Tuy nhiên, sử dụng dữ liệu quang phổ nhạy của JWST, một nhóm các nhà thiên văn học quốc tế đã phát hiện ra 14 thiên hà ngủ đông có khối lượng trong phạm vi rộng ở vũ trụ đầu tiên, cho thấy các thiên hà ngủ đông không bị giới hạn ở mức khối lượng thấp hoặc rất cao.

Các phát hiện này đã được tải lên cơ sở dữ liệu bản thảo arXiv vào ngày 27 tháng 6 và chưa được đánh giá đồng nghiệp.

Các nhà nghiên cứu không ngờ rằng họ sẽ thấy các thiên hà ngủ đông trong vũ trụ đầu tiên. Bởi vì những thiên hà này còn trẻ, chúng nên đang hình thành nhiều sao mới, các nhà thiên văn học đã nghĩ. Nhưng trong một bài báo năm 2024, các nhà nghiên cứu đã mô tả phát hiện đầu tiên về một thiên hà ngủ đông trong vũ trụ đầu tiên.

Sự khám phá đầu tiên về một thiên hà ngủ đông trong vũ trụ đầu tiên là một cú sốc vì thiên hà đó đã được quan sát trước đó với Hubble, nhưng chúng tôi không thể biết nó ngủ đông cho đến khi JWST, Paz cho biết.

Không giống như Kính viễn vọng không gian Hubble, công cụ NIRSpec của JWST có thể nhìn thấy ánh sáng từ những thiên hà này đã bị dịch chuyển về phía bước sóng hồng ngoại gần, và cũng cung cấp chi tiết quang phổ về nó.

Các nhà thiên văn học đã tò mò muốn biết tại sao các thiên hà đầu tiên ngừng hình thành sao và liệu điều này có phổ biến trong phạm vi rộng của khối lượng sao. Một giả thuyết là các thiên hà có sự bùng nổ hình thành sao và sau đó là giai đoạn yên tĩnh trước khi bắt đầu lại. Paz và nhóm của cô đã tìm kiếm các thiên hà đang ở giữa các vụ bùng nổ hình thành sao.

Họ đã sử dụng dữ liệu thiên hà có sẵn công khai trong Lưu trữ DAWN JWST. Họ đã kiểm tra ánh sáng của khoảng 1.600 thiên hà, tìm kiếm dấu hiệu của sao mới không hình thành. Họ cũng tập trung vào các dấu hiệu rõ ràng của sao trung niên hoặc già trong ánh sáng của các thiên hà.

Nhóm đã tìm thấy 14 thiên hà, có khối lượng từ khoảng 40 triệu đến 30 tỷ khối lượng mặt trời, đã ngừng hình thành sao.

Chúng tôi hiện đã tìm thấy 14 nguồn hỗ trợ quá trình bùng nổ này, và chúng tôi đã tìm thấy tất cả đều đã ngừng hình thành sao từ 10 đến 25 triệu năm trước khi chúng tôi quan sát chúng, Paz giải thích. Điều đó có nghĩa là 14 thiên hà này đã được tìm thấy để tuân theo hình thành sao theo kiểu ngừng-đi, thay vì liên tục hình thành sao, và chúng đã yên tĩnh trong ít nhất 10 đến 25 triệu năm.

Giai đoạn ngủ đông này cho thấy các thiên hà này có thể sẽ tiếp tục hình thành sao trong tương lai, nhưng vẫn còn sự không chắc chắn, Paz thêm. Chúng tôi không thể xác nhận nó chắc chắn vì chúng tôi không biết làm thế nào lâu họ sẽ vẫn ở trạng thái ngủ đông, và nếu họ tình cờ ở trạng thái ngủ đông thêm 50 triệu năm nữa, điều này sẽ cho thấy nguyên nhân của sự tắt của chúng là khác.

Tình huống này sẽ cho thấy các thiên hà này đã chết. Tuy nhiên, các thuộc tính hiện tại của các thiên hà này hỗ trợ một chu kỳ hình thành sao liên tục.

Bởi vì các thiên hà ngủ đông rất hiếm, vẫn còn nhiều điều bí ẩn về chúng. Tuy nhiên, các nhà thiên văn học hy vọng các quan sát trong tương lai sẽ giúp làm sáng tỏ các nhà máy sao đang ngủ này.

Một chương trình JWST sắp tới có tên là “Sleeping Beauties” sẽ dành riêng cho việc khám phá các thiên hà ngủ đông trong vũ trụ đầu tiên, Paz cho biết. Chương trình này sẽ cho phép các nhà thiên văn học ước tính thời gian một thiên hà ở trạng thái yên tĩnh và giúp họ hiểu rõ hơn về quá trình hình thành sao liên tục.

Vẫn còn nhiều điều chưa biết đối với chúng tôi, nhưng chúng tôi đã tiến một bước gần hơn đến việc giải mã quá trình này, Paz cho biết.

]]>