Các nhà nghiên cứu tại Trung tâm Nghiên cứu và Điều trị Ung thư Helen F. Graham của ChristianaCare và Đại học Delaware đã đạt được một bước tiến quan trọng trong việc hiểu rõ cách cơ thể duy trì cấu trúc phức tạp của các mô.

Theo nghiên cứu mới được công bố trên tạp chí khoa học Biology of the Cell, chỉ cần năm quy tắc cơ bản có thể giải thích cách cơ thể duy trì cấu trúc của các mô như ruột kết, ngay cả khi các tế bào liên tục chết và được thay thế. Đây là kết quả của hơn 15 năm hợp tác giữa các nhà toán học và các nhà sinh học ung thư để tìm ra các quy tắc chi phối cấu trúc mô và hành vi của tế bào.

Nghiên cứu này có thể được coi là bước đầu tiên trong việc tìm ra ‘bản thiết kế’ của cơ thể, tương tự như mã di truyền giải thích cách gen hoạt động. Các nhà nghiên cứu đã sử dụng mô hình toán học để mô phỏng hành vi của tế bào và xác định năm quy tắc cốt lõi chi phối cấu trúc và hành vi của tế bào: thời điểm phân chia tế bào, thứ tự phân chia tế bào, hướng phân chia và di chuyển của tế bào, số lần phân chia của tế bào và thời gian sống của tế bào trước khi chết.

Những quy tắc này hoạt động cùng nhau như một ‘kịch bản’ để kiểm soát vị trí của tế bào, thời điểm phân chia và thời gian tồn tại, giúp các mô hoạt động và duy trì cấu trúc một cách chính xác. Các nhà nghiên cứu tin rằng những quy tắc này có thể áp dụng cho nhiều loại mô khác nhau trên cơ thể, bao gồm da, gan, não và hơn thế nữa.

Việc tìm ra ‘mã mô’ này có thể giúp các nhà khoa học hiểu rõ hơn về cách mô chữa lành sau chấn thương, cách các dị tật bẩm sinh xảy ra và cách các bệnh như ung thư phát triển khi mã này bị gián đoạn. Nghiên cứu này cũng có ý nghĩa quan trọng đối với dự án Atlas Tế bào Con người, một hợp tác khoa học toàn cầu nhằm lập bản đồ mọi loại tế bào trong cơ thể con người.

Trong tương lai, nhóm nghiên cứu sẽ kiểm tra các dự đoán của mô hình một cách thử nghiệm, hoàn thiện mô hình với dữ liệu bổ sung và khám phá liên quan đến sinh học ung thư, đặc biệt là cách các gián đoạn của mã mô có thể dẫn đến sự phát triển của khối u hoặc di căn.

Các nhà khoa học đã phát hiện ra một cấu trúc mới trong tế bào người, được gọi là hemifusome, đóng vai trò quan trọng như một trạm trung chuyển nội bào giúp tế bào sắp xếp, loại bỏ và tái chế các vật liệu bên trong. Phát hiện này đã được công bố trên tạp chí Nature Communications, mô tả hemifusome như một bào quan hoàn toàn mới, được bao bọc bởi màng và xuất hiện phổ biến ở nhiều loại mô, từ người đến chuột và khỉ.

Cấu trúc này hỗ trợ tế bào sắp xếp, đóng gói, vận chuyển và xử lý các vật chất bên trong một cách hiệu quả. Việc phát hiện hemifusome được thực hiện bằng kỹ thuật cryo-electron tomography (cryoET), một phương pháp hiện đại kết hợp đông lạnh siêu nhanh và kính hiển vi điện tử. Mẫu mô được làm lạnh đột ngột nhằm tránh biến dạng, sau đó chiếu electron để tạo hàng loạt ảnh 2D, rồi dựng thành mô hình 3D chi tiết ở cấp độ gần phân tử.

Các nhà nghiên cứu tin rằng hemifusome có thể giữ vai trò quan trọng trong việc vận chuyển protein hoặc xử lý chất thải, những cơ chế sống còn để duy trì cân bằng nội bào. Khi quá trình này bị rối loạn, tế bào có thể tích tụ độc tố hoặc truyền sai tín hiệu, nguyên nhân phổ biến trong nhiều bệnh lý di truyền, thoái hóa hoặc ung thư.

Tiến sĩ Seham Ebrahim, nhà sinh lý học tế bào tại Đại học Virginia (Mỹ), thành viên nhóm khoa học, cho biết việc phát hiện hemifusome giống như khám phá một trung tâm phân loại mới bên trong tế bào. Khi quá trình này rối loạn, nó có thể liên quan đến các bệnh lý ảnh hưởng trên diện rộng đến cơ thể.

Trong thời gian tới, các nhà khoa học sẽ tiếp tục nghiên cứu xem cấu trúc này hoạt động thế nào trong tế bào khỏe mạnh và thay đổi ra sao trong bệnh lý. Những hiểu biết mới có thể là chìa khóa để phát triển phương pháp điều trị cho các bệnh phức tạp liên quan đến di truyền, chuyển hóa hoặc ung thư.

Thương hiệu băng vệ sinh M.Password, được thành lập bởi KOL nổi tiếng Trung Quốc Tân Ba, đã bị phát hiện chứa chất gây ung thư thiourea vượt quá ngưỡng cho phép hàng chục nghìn lần. Thông tin này đã gây ra sự lo ngại và phẫn nộ trong cộng đồng người tiêu dùng.

Theo báo cáo ngày 25-7 của tờ Quang Minh Nhật Báo, nhiều người tiêu dùng đã bày tỏ lo ngại về chất lượng sản phẩm sau khi xuất hiện các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng như ung thư tuyến giáp, viêm phụ khoa, rối loạn kinh nguyệt. Những vấn đề này được cho là có liên quan đến việc sử dụng băng vệ sinh của thương hiệu M.Password trong thời gian dài.

Trước đó, một nhóm người tiêu dùng đã chủ động gửi mẫu băng vệ sinh của thương hiệu này đi kiểm nghiệm. Kết quả cho thấy nhiều lô sản xuất trong khoảng thời gian từ tháng 9-2019 đến tháng 1-2025 đều chứa hàm lượng thiourea vượt mức nghiêm trọng. Cụ thể, một mẫu băng vệ sinh của M.Password chứa thiourea hơn 16.653 μg/g sản phẩm, cao hơn 16.000 lần so với mức giới hạn tối đa là 1 μg/g (1.000 μg/kg), theo tiêu chuẩn an toàn mỹ phẩm của Trung Quốc ban hành năm 2015.

Thiourea là một hợp chất hữu cơ chứa lưu huỳnh, được xếp vào nhóm chất có khả năng gây ung thư nhóm 3 trong danh mục hóa chất nguy hiểm của Trung Quốc năm 2015. Việc phát hiện ra chất này trong sản phẩm băng vệ sinh của M.Password đã gây ra sự lo ngại về an toàn cho người tiêu dùng.

Ngày 24-7, tài khoản chính thức của thương hiệu M.Password đã đăng tải bản kết luận đánh giá an toàn do một tổ chức kiểm định thứ ba thực hiện. Trong thông báo, thương hiệu này khẳng định lượng thiourea phát hiện trong sản phẩm nằm trong phần sợi vải và không gây rủi ro tiềm tàng cho sức khỏe con người khi sử dụng trong điều kiện hợp lý.

Tuy nhiên, làn sóng tranh cãi xoay quanh vụ việc vẫn chưa có dấu hiệu lắng xuống. Hơn 30 người nói họ bị mắc ung thư do băng vệ sinh chứa thiourea. Trước đây, tiêu chuẩn quốc gia của Trung Quốc đối với băng vệ sinh chỉ dừng lại ở yêu cầu chung là ‘nguyên liệu phải không độc, không gây hại và không ô nhiễm’, mà không đưa ra quy định cụ thể về phụ gia hay giới hạn hàm lượng các chất cấm.

Mãi đến tháng 7-2025, Trung Quốc mới ban hành tiêu chuẩn mới, quy định rõ rằng các sản phẩm sử dụng một lần không được chứa các thành phần nằm trong danh mục chất cấm vốn áp dụng cho mỹ phẩm. Thương hiệu M.Password từng quảng bá một loại băng vệ sinh với phần lõi được giới thiệu là có chứa chiết xuất polyphenol với tác dụng chống oxy hóa.

Theo Quang Minh Nhật Báo, trong video bán hàng của hãng, người dẫn chương trình đã dùng thí nghiệm nhỏ dung dịch povidine vào vật dụng chứa lõi băng vệ sinh để chứng minh hiệu quả sản phẩm. Tuy nhiên, thiourea cũng là một chất có tính khử và có thể tạo ra hiệu ứng đổi màu tương tự như polyphenol trong thí nghiệm với povidine, thí nghiệm của hãng không chứng minh được hiệu quả hay độ an toàn của sản phẩm.

Tân Kinh Báo cũng cho biết trong vòng 8 năm qua, tổng doanh thu của thương hiệu M.Password được ước tính đạt khoảng 3,33 tỉ nhân dân tệ (khoảng 464 triệu USD). Vụ việc này đã gây ra sự chú ý lớn trong cộng đồng và đặt ra câu hỏi về trách nhiệm của các doanh nghiệp trong việc đảm bảo an toàn cho người tiêu dùng.

Các nhà nghiên cứu đã phát hiện một phương pháp mới để tiêu diệt tế bào ung thư bằng cách khiến chúng tự vỡ từ trong ra ngoài. Một hợp chất đường, được tìm thấy trong vi khuẩn ở đáy biển sâu, kích hoạt một loại chết tế bào gọi là pyroptosis. Không chỉ phá hủy tế bào ung thư, hợp chất này còn báo hiệu cho hệ miễn dịch tham gia vào cuộc chiến chống lại bệnh tật.

Trong các thí nghiệm trong phòng thí nghiệm và trên chuột, hợp chất này đã thể hiện tác dụng chống khối u mạnh mẽ. Phát hiện này mở ra cánh cửa cho một phương pháp điều trị ung thư mới, sử dụng các phân tử tự nhiên để giải phóng sự phá hủy có mục tiêu.

Khai thác Pyroptosis để chống ung thư là một chiến lược điều trị hứa hẹn cho bệnh ung thư. Trong nghiên cứu được công bố trên Tạp chí FASEB, các nhà điều tra đã tinh chế một phân tử đường chuỗi dài, hoặc exopolysaccharide, từ vi khuẩn ở đáy biển sâu và chứng minh rằng nó kích hoạt pyroptosis để ức chế sự phát triển của khối u.

Hợp chất, được gọi là EPS3.9, bao gồm mannose và glucose, được sản xuất bởi chủng vi khuẩn Spongiibacter nanhainus CSC3.9 và các thành viên khác của chi Spongiibacter. Phân tích cơ chế cho thấy EPS3.9 có thể trực tiếp nhắm vào 5 phân tử phospholipid màng và gây độc cho khối u bằng cách kích thích pyroptosis trong tế bào ung thư bạch cầu ở người.

EPS3.9 cũng có tác dụng chống khối u đáng kể trên chuột mắc ung thư gan và kích hoạt phản ứng miễn dịch chống khối u. Công trình của chúng tôi không chỉ cung cấp cơ sở lý thuyết cho việc phát triển các loại thuốc dựa trên carbohydrate mà còn nhấn mạnh tầm quan trọng của việc khám phá tài nguyên vi mô biển, theo Tiến sĩ Chaomin Sun, tác giả tương ứng của Viện Khoa học Trung Quốc.

Tài liệu tham khảo: A Novel Exopolysaccharide, Highly Prevalent in Marine Spongiibacter, Triggers Pyroptosis to Exhibit Potent Anticancer Effects, bởi Ge Liu, Yeqi Shan và Chaomin Sun, ngày 23 tháng 7 năm 2025, Tạp chí FASEB. DOI:10.1096 / fj.202500412R

Các nhà nghiên cứu đang tập trung vào việc khám phá mối quan hệ phức tạp giữa não và cơ thể trong quá trình tiến triển ung thư. Những phát hiện gần đây cho thấy não không chỉ đóng vai trò như một cơ quan kiểm soát từ xa mà còn tham gia trực tiếp vào quá trình tiến triển của ung thư thông qua các cơ chế giao tiếp tinh vi với cơ thể. Thông qua hệ thần kinh, não gửi và nhận tín hiệu đến và từ các bộ phận khác của cơ thể, từ đó ảnh hưởng đến môi trường vi mô của ung thư và hành vi của tế bào ung thư.

Não và cơ thể giao tiếp thông qua nhiều con đường, bao gồm thần kinh, nội tiết và miễn dịch. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng sự giao tiếp này có thể ảnh hưởng đáng kể đến sự phát triển và tiến triển của ung thư. Não có thể điều chỉnh sự tiến triển của ung thư bằng cách tiết ra các hormone, cytokine và các yếu tố tăng trưởng khác, từ đó tạo ra môi trường thuận lợi hoặc bất lợi cho sự phát triển của tế bào ung thư.

Ví dụ, một số nghiên cứu đã chỉ ra rằng các yếu tố thần kinh có thể kích hoạt hoặc ức chế sự phát triển của tế bào ung thư. Ngoài ra, sự thay đổi trong hệ thần kinh giao cảm và hệ thần kinh đối giao cảm cũng có thể ảnh hưởng đến sự tiến triển của ung thư. Những phát hiện này mở ra khả năng phát triển các chiến lược điều trị mới nhằm vào mối quan hệ giữa não và cơ thể để kiểm soát sự tiến triển của ung thư.

Một số phương pháp điều trị đã được nghiên cứu để kiểm soát sự tiến triển của ung thư, bao gồm kích thích thần kinh, chặn thần kinh và điều trị hormone. Kích thích thần kinh, chẳng hạn như kích thích dây thần kinh phế vị, đã được chứng minh là có thể ức chế sự phát triển của tế bào ung thư trong một số nghiên cứu. Chặn thần kinh, như cắt dây thần kinh giao cảm, cũng đã được sử dụng để kiểm soát sự tiến triển của ung thư. Điều trị hormone cũng là một phương pháp được sử dụng để kiểm soát sự tiến triển của ung thư, đặc biệt là trong trường hợp ung thư phụ thuộc hormone.

Tuy nhiên, mặc dù những phát hiện này rất hứa hẹn, vẫn cần nhiều nghiên cứu hơn để hiểu rõ về mối quan hệ giữa não và cơ thể trong quá trình tiến triển ung thư. Các nhà nghiên cứu cần tiếp tục khám phá các cơ chế giao tiếp giữa não và cơ thể và ảnh hưởng của chúng đến sự tiến triển của ung thư. Đồng thời, cần có các thử nghiệm lâm sàng lớn hơn để đánh giá hiệu quả và an toàn của các phương pháp điều trị mới này.

Cuối cùng, sự hiểu biết sâu sắc về mối quan hệ giữa não và cơ thể trong quá trình tiến triển ung thư có thể giúp phát triển các chiến lược điều trị hiệu quả hơn và cải thiện kết quả điều trị cho bệnh nhân ung thư. Bằng cách khai thác tiềm năng của mối quan hệ này, các nhà nghiên cứu và bác sĩ lâm sàng có thể mở ra những hướng điều trị mới và hy vọng cho bệnh nhân ung thư.

Báo điện tử Sức khỏe và Đời sống, với tư cách là cơ quan ngôn luận chính thức của Bộ Y tế, đã cung cấp thông tin chi tiết về tòa soạn cũng như các phương thức liên hệ cho công chúng. Thông tin này giúp độc giả có thể dễ dàng tiếp cận và tương tác với báo, bao gồm cả việc gửi công văn, tài liệu và thư từ.

Cụ thể, trụ sở chính của báo điện tử Sức khỏe và Đời sống tọa lạc tại địa chỉ 138A Giảng Võ, phường Giảng Võ, thành phố Hà Nội. Đây là địa chỉ chính thức mà công chúng có thể đến để liên hệ trực tiếp với tòa soạn. Ngoài ra, báo cũng cung cấp một địa chỉ khác tại Tầng 11, Tòa nhà Cục Dân số, ngõ 8 Tôn Thất Thuyết, phường Cầu Giấy, TP Hà Nội, để nhận công văn, tài liệu và thư từ của bạn đọc.

Để thuận tiện cho việc liên lạc, báo điện tử Sức khỏe và Đời sống cũng cung cấp các thông tin liên lạc bao gồm số điện thoại, fax và đường dây nóng. Những thông tin này cho phép độc giả có thể nhanh chóng liên hệ với báo để phản ánh, góp ý hoặc yêu cầu thông tin.

Không chỉ tập trung hoạt động tại Hà Nội, báo điện tử Sức khỏe và Đời sống còn thiết lập các văn phòng đại diện tại nhiều tỉnh thành khác nhau. Sự hiện diện của các văn phòng đại diện này giúp báo có thể cập nhật thông tin và đưa tin tức đến gần gũi hơn với độc giả tại các địa phương, đồng thời thể hiện sự quan tâm và cam kết của báo trong việc phục vụ công chúng trên cả nước.

Thông qua những thông tin liên hệ và địa chỉ cụ thể, báo điện tử Sức khỏe và Đời sống thể hiện sự mở cửa và sẵn sàng tiếp nhận thông tin từ độc giả, cũng như mong muốn cung cấp thông tin chất lượng và hữu ích cho xã hội. Đây là một nỗ lực của báo trong việc thực hiện chức năng thông tin và truyền thông, cầu nối giữa Bộ Y tế và công chúng.

Một nghiên cứu gần đây đã chỉ ra rằng việc sử dụng thuốc chống béo phì (AOMs) có thể dẫn đến giảm cân đáng kể trong thời gian điều trị. Tuy nhiên, vấn đề tăng cân trở lại sau khi ngừng sử dụng AOMs vẫn còn được quan tâm và cần được làm rõ. Để đánh giá tác động lâu dài của AOMs lên cân nặng và theo dõi sự thay đổi cân nặng sau khi ngừng điều trị, nghiên cứu này đã tiến hành phân tích dữ liệu từ 11 nghiên cứu lâm sàng ngẫu nhiên có đối chứng (RCTs).

Các kết quả cho thấy rằng, so với nhóm đối chứng, AOMs vẫn có tác dụng giảm cân 4 tuần sau khi ngừng điều trị. Cụ thể, phân tích thống kê cho thấy sự chênh lệch về cân nặng giữa nhóm sử dụng AOMs và nhóm đối chứng là -0,32 kg, với khoảng tin cậy 95% là từ -3,60 đến 2,97. Tuy nhiên, đáng chú ý là mức độ heterogeneity trong kết quả này khá cao, với chỉ số I2 lên đến 83%, và giá trị P là 0,85.

Tuy nhiên, khi theo dõi đến tuần thứ 8 trở đi sau khi ngừng điều trị, tình hình đã có sự thay đổi. Các kết quả cho thấy AOMs có liên quan đến tình trạng tăng cân đáng kể so với nhóm đối chứng. Sự chênh lệch về cân nặng giữa nhóm sử dụng AOMs và nhóm đối chứng trong giai đoạn này là 1,50 kg, với khoảng tin cậy 95% là từ 1,32 đến 1,68. Điều này cho thấy rằng mặc dù AOMs có thể giúp giảm cân trong thời gian điều trị, nhưng nguy cơ tăng cân trở lại sau khi ngừng sử dụng thuốc là có thật và cần được lưu ý.

Đối với những người đang cân nhắc sử dụng AOMs để điều trị béo phì, những phát hiện này có ý nghĩa quan trọng. Điều quan trọng là phải thảo luận kỹ với bác sĩ về lợi ích và rủi ro tiềm ẩn của việc sử dụng AOMs, cũng như các chiến lược để duy trì cân nặng khỏe mạnh sau khi ngừng điều trị. Thông tin chi tiết về nghiên cứu có thể được tìm thấy tại các nguồn thông tin y khoa uy tín và liên kết nghiên cứu cụ thể cho những ai muốn tìm hiểu sâu hơn.