Ẩn sâu trong không gian yên tĩnh của xã Phú Vinh, cách trung tâm thành phố Huế khoảng 35km về phía Đông, nằm một quần thể kiến trúc độc đáo và giàu tính trang trí – Nghĩa trang An Bằng. Trên diện tích lên đến 40.000m², hàng nghìn ngôi mộ lớn nhỏ đã được xây dựng, tạo nên một “thành phố lăng mộ” xa hoa và cổ kính.
Nghĩa trang An Bằng không chỉ là nơi yên nghỉ của những người đã khuất, mà còn là minh chứng cho sự giao thoa giữa truyền thống và hiện đại, giữa kiến trúc cổ kính và sự đổi mới. Những ngôi lăng mộ tại đây được xây dựng theo phong cách của cung điện, đền đài, với sự kết hợp tinh tế giữa kiến trúc Đông – Tây, mang đậm tính độc đáo và cổ kính.
Một trong những nguồn cảm hứng chính cho kiến trúc lăng tẩm tại đây là các lăng vua chúa triều Nguyễn, đặc biệt là lăng vua Khải Định. Người thợ đã lấy cảm hứng từ những công trình kiến trúc này để sáng tạo ra những lăng mộ độc đáo và lộng lẫy. Mỗi lăng mộ đều được xây dựng như một cung điện thu nhỏ, với cổng tam quan, mái ngói lưu ly, câu đối, bia đá và các linh vật như lân, ly, quy, phụng.
Đặc điểm nổi bật của kiến trúc lăng tẩm tại đây là trụ biểu, chứa đựng chiều sâu văn hóa. Với hình khối đồ sộ, hoa văn cầu kỳ và màu sắc rực rỡ, trụ biểu thường được đặt đối xứng hai bên cổng lăng. Không chỉ đánh dấu không gian thiêng liêng ngăn cách giữa cõi âm và cõi dương, trụ biểu còn thể hiện sự kính trọng đối với người đã khuất.
Trên thân trụ thường được khắc câu đối bằng chữ Hán hoặc Quốc ngữ, ca ngợi đức hạnh và công lao của người đã mất. Những câu đối này không chỉ thể hiện sự tôn kính, mà còn là một phần quan trọng của văn hóa truyền thống Việt Nam.
Các lăng mộ tại đây được xây dựng bằng vật liệu cổ truyền như gạch, gỗ và đá. Qua bàn tay của những người thợ lành nghề, các mảnh gốm màu, thủy tinh được phối hợp độc đáo để tạo nên những họa tiết và hình dạng độc đáo. Một trong những chi tiết đặc biệt tại đây là việc sử dụng chén bát để tạo nên những mảnh vỡ khảm lên các lăng mộ.
Người ta có thể chi vài chục triệu, thậm chí cả vài trăm triệu đồng để mua chén bát mới về và đập ra lấy mảnh vỡ để khảm lên các lăng mộ, tạo nên những hoa văn độc đáo. Những con vật linh, biểu tượng hoa cỏ, vật báu và mẫu chữ điều là biểu hiện nội tâm, mang hàm ý kính quỷ thần, trọng quyền tước, ước nguyện hạnh phúc và phồn vinh.
Đề tài trang trí ở khu lăng mộ này hầu hết mang tính chất biểu trưng, nhằm thể hiện sự cao quý trong nền nghệ thuật truyền thống. Sự kết hợp giữa kiến trúc, nghệ thuật và tâm sự của người thợ đã tạo nên một “thành phố lăng mộ” độc đáo và giàu tính trang trí, một nơi không chỉ là nơi yên nghỉ của những người đã khuất, mà còn là một tác phẩm nghệ thuật độc đáo và giàu giá trị văn hóa.
Nghĩa trang An Bằng là một trong những quần thể kiến trúc độc đáo và giàu tính trang trí, thể hiện sự kết hợp tinh tế giữa truyền thống và hiện đại. Nếu bạn đang tìm kiếm một điểm đến mới để khám phá và trải nghiệm, Nghĩa trang An Bằng chắc chắn là một lựa chọn đáng cân nhắc.
